Okul hazırlıkları yavaş yavaş başlarken çocukları okula alıştırmak için yapılması gerekenleri sizler için derledik.

Okul öncesi ya da ilkokul farketmez; okula başlamak, ilk kez bir okula gitmek, heyecan verici olduğu kadar endişe verici bir eylemdir. Anne babaların çoğu bu deneyimin nasıl olduğunu hatırlamadığı için okula başlama endişesi yaşayan çocuğuyla empati kurmakta zorlanabilir.

Oysa pedagoglar çocukların okula başlama endişesi yaşamasının gayet normal olduğunu, anne babaların çocuğuyla doğru ve etkili bir iletişim kurarak bu endişeyi kolaylıkla aşabileceğini ifade ediyor.

Çocuğunuzu okula gitme fikrine hazırlayın

Çocuğunuzu okula alıştırmak ve adaptasyon sürecini kolayca atlatmak için öncelikle çocuğunuza, okula gidebilecek düzeyde ve kapasitede olduğunu hissettirmeniz gerekiyor. 

Örneğin; “güzel resimler yapıyorsun, çok güzel şarkılar öğreniyorsun, yeni arkadaşlar ile tanışıp daha fazlasını öğrenme zamanın geldi, bunu ancak okulda yapabilirsin” gibi cümlelerle çocuğunuzun sevdiği ve iyi olduğu alanlara vurgu yaparak okula gitmek konusunda heyecan duymasını sağlayabilirsiniz. 

Okulla ilgili bilgileri doğru şekilde aktarın

Çocuklar başlarına neler geleceğini bilmek ister. Bu yüzden okuldaki sıradan bir gün içerisinde neler olacağını, okula giriş çıkış saatlerini, ders ve teneffüs düzenini, yemeğini nerede ve nasıl yiyebileceğini kısaca anlatmak faydalı olacaktır. Dilerseniz evde beraber bir takvim hazırlayıp öne çıkan dersleri gün gün yazabilirsiniz. Örneğin her pazartesi çocuk yogası, salı günü ise sanat dersinin olacağını bilmek çocuğunuzun daha güvende hissetmesini sağlayacaktır. 

Çocuğunuzu okula alıştırmak için heyecan yaratıcı kısımları öne çıkarmak güzeldir ancak bunu yaparken beklentiyi de çok yükseltmemek gerekir. En nihayetinde okul, belli kuralları olan, kimi zaman eğlenceli ama kimi zaman da sıkıcı olabilen bir yerdir. Eğer çocuğunuza sadece eğlence vadederseniz kısa sürede hayal kırıklığına uğraması kaçınılmazdır. Doğrusu, iyisiyle kötüsüyle okul ortamını ve kuralları çocuğunuza en basit şekilde anlatmaktır. 

Aynı zamanda, okulun koyduğu kurallara uyması konusunda çocuğunuza rehberlik etmelisiniz. Kuralların konulma nedenini onunla açık açık konuşabilirsiniz. Okulun koyduğu kurallara (varsa kıyafet kuralı, elektronik araç kullanımı, uygun dil vb.) uygun davranmasını istiyorsanız ebeveyn olarak tutarlı davranmanız çok önemli. Kuralların bazıları aklınıza yatmamış olabilir ancak bunu çocuğunuzla değil okul idaresi ile görüşmelisiniz. Çocuğunuza aktaracağınız karışık mesajlar onu duygusal açısından olumsuz etkileyebilir.

Kendi endişe ve korkularınızı çocuğunuza yansıtmayın

Okula başlamak sadece çocuklar için değil anne babalar için de yeni ve birçok bilinmezlikle dolu bir deneyim. Bu yüzden anne babaların da çocuğun okula başlaması konusunda endişe ve korku yaşaması normaldir.

Ancak burada önemli olan ebeveynlerin kendi endişe ve korkularını çocuğu yansıtmaktan kaçınmasıdır. Okula, öğretmenine ve sınıfına dair değerlendirmeleri kesinlikle çocuğun önünde yapmamalısınız. Unutmayın, ilk intiba önemlidir ancak zamanla değişebilir. 

Öğretmeniyle tanışın ve işbirliği içinde olun

Özellikle okul öncesi ve ilkokul dönemindeki çocuklar için öğretmen kritik derecede önemlidir. Okullar henüz açılmadan, gerçekleşecek ebeveyn-öğretmen görüşmeleri çocuğunuzun öğretmenini tanımak, onun beklentilerini anlamak ve kendi beklentilerinizi ifade etmek açısından değerli fırsatlardır. Bu görüşmeler, çocuğunuzun okuldaki durumunu doğrudan takip etmenizi ve çocuğunuzu daha doğru yönlendirmenizi sağlar.

Kitaplardan ve kendi anılarınızdan destek alın

Çocuklar ebeveynlerinin de kendi yaşında olduğu dönemleri dinlemeye bayılır. Siz de ilk okula başladığınız döneme dair anılarınızı, o zamanki hislerinizi çocuğunuzla paylaşabilirsiniz.

Anıları olumlu bir sona evriltmek, örneğin “yalnız kalacağım diye korkmuştum ama sonra çok arkadaşım oldu, hatta bu kadar güzel resim çizmeyi bana X arkadaşım öğretti” gibi cümlelerle korku ve endişeleri güzel sonuçlara bağlamak faydalı olacaktır. 

Çocukları okula alıştırmak için yararlanabileceğiniz birçok çocuk kitabı var. Biz sizin için bir zürafanın ormandaki ilk gününü anlatan ‘Ben Sandalye Değilim’ kitabını seçtik. Ross Burach tarafından kalem alınan bu kitapta ormandaki ilk gününde sandalye sanılan zürafanın yaşadıkları komik bir dille ele alınıyor. Okurken kahkahalarınızı tutamayacaksınız. 

Başarı odaklı olmayın

Başarılı olmak her zaman mutluluk getirmez. Çocuğunuzun okulda mutlu ve huzurlu olması, kendini iyi hissetmesi zaten başarıyı da beraberinde getirecektir. Ancak siz daha ilk aşamadan başarıya odaklanıp, başarılı olmanın veya olamamanın sorumluluğunu çocuğunuza yüklerseniz kaygı seviyesinin yükselmesine ve en nihayetinde gergin ve başarısız olmasına neden olursunuz. 

Çocukların başarıyı bir sonuç değil bir süreç olarak algılaması çok önemli. Eksiklerin ve yanlış yapmanın öğrenme sürecinde kaçınılmaz olduğunu, ancak deneyerek ve tekrar ederek öğrenebileceğini vurgulamanız gerekir. 

Özgür Akpolat’ın kaleme aldığı, başarısızlıklardan ders alarak, deneyerek ve öğrenerek nasıl başarılı olunabileceğini anlatan kitap ‘Bir Tilki Nasıl Başarır’ çocuğunuza başarıyı anlatmak konusundan size epey yardımcı olacaktır. 

Yanlış yaptığında, başarısız olduğunda da ebeveynlerinin yanında olduğunu, onlardan destek alacağını bilmek her çocuğa iyi gelir. Unutmayın, çocuğunuzu okula alıştırmak için gereken en önemli şey onu olduğu haliyle sevdiğinizi ve kabul ettiğinizi hissettirmekten geçer.