
Çocuklarda Öfke Kontrolü Nasıl Sağlanır?
Öfke belirli bir dozda olduğunda diğer duygular gibi normal bir duygu olmakla birlikte, kontrol edilemez hale geldiğinde problem teşkil ediyor. Öfke kontrolü çocukluk döneminde doğru müdahaleyle sağlanamazsa ilerleyen yıllarda da bireyde öfke kontrol bozukluğu olarak kendini gösteriyor.
Bu nedenle çocuklarda öfke oluştuğunda nasıl yaklaşmamız gerektiğini bilmek hem o anda çocuğun sakinleşmesi hem de yetişkin bir birey olduğunda öfkesini kontrol edebilmesi açısından büyük önem taşıyor.
Peki çocuklarda öfke kontrolü nasıl sağlanır, öfke nöbeti geçiren çocuğa nasıl yaklaşılmalıdır? Detaylar için yazımızı okumaya devam edin.
Öfkenin sebebini anlayın
Çocuklarda öfke farklı yaşlarda farklı sebeplerle meydana gelir. Doğru çözümü üretebilmek açısından sebebi tespit etmek önemlidir. Bebekler 1,5 yaşına kadar açlık, uykusuzluk, yorgunluk, kalabalık ortam, gürültü gibi fiziksel uyaranlardan rahatsız oldukları için öfkelenebilirler. Çocuklar 3 yaşına kadar kendilerini dünyanın merkezinde görme eğiliminde olabilir ve henüz konuşmayı öğrenme süreçlerinin devam etmesi nedeniyle kendilerini tam olarak ifade edemiyor olmanın verdiği sıkıntıyla da, isteklerinin karşılanmaması halinde yaşadıkları hayal kırıklığıyla öfke krizi geçirebilirler.
Haksızlığa uğrayan okul çağındaki çocuklarda da öfke görülebilir. Sebepler çok çeşitli olabilmekle birlikte, çocuğun talebini bilmek çözüm üretmeyi kolaylaştıracaktır. Kendini ifade edemeyip derdini anlatamamak, anlaşılamamak ya da önemsenmediğini düşünmek; kızgınlığa, öfkelenmeye, tepki vermeye sebep olur. Kendini dinleyip anlayan, önemseyen birinin varlığında çocuk sakinleşecektir.
Farklı durumlarda meydana gelen öfke ile ilgili kitaplara ulaşmak için Kitap & Film & Müzik kategorimizdeki çocuklarda öfke kontrolü bölümüne bakabilirsiniz.
Kriz anında sakinleşmesini bekleyin
Çocuk öfke nöbeti geçirdiğinde onunla konuşmaya çalışmak, sakinleşmesini söylemek, bağırmak hiçbir işe yaramayacaktır. Çocuğunuz bağırarak dikkat çekmeye çalıştığında topluluk içinde bile olsanız, sakinleşip bağırması bitene kadar onu görmezden gelmelisiniz. Sakinleştikten sonra da karşınıza alıp ellerini tutarak, gözlerinin içine bakarak sakin bir ses tonuyla konuşmalısınız.
Çocuğunuzla sakince konuşun
Çocuğunuzun öfkesi yatıştıktan sonra onunla sakin konuşmaya özellikle dikkat etmelisiniz. Sizin sınırlarınızı ne kadar zorlasa da disipline etmek için kesinlikle şiddete başvurmamalısınız. Çocuğunuz sizi rol model alacaktır; üstelik bağırmanız, şiddet göstermeniz hiçbir şeyi değiştirmeyecektir. Dolayısıyla onun göz hizasına eğilip gözlerine bakarak tane tane, onu ürkütüp korkutmadan, sindirmeden, kontrolün sizde olduğunu gösteren yumuşak ses tonuyla konuşmalısınız. Aksi takdirde güven duygusunun zarar görmesine ve ilerleyen yıllarda güvensiz ve hırçın bir birey olmasına sebep olabilirsiniz.
Sarılmak iyi bir çözümdür. Öfke nöbeti sırasında sözel iletişiminiz onu ikna etmek konusunda işe yaramaz fakat sarılarak iletişim kurmak ikna edici olacaktır. Örneğin markette istediği alınmadığı için ağlayan çocuğunuzu kucağınıza alıp o ortamdan uzaklaştırmak hem sarılma dolayısıyla rahatlaması hem de istediği şeyden uzaklaşması bakımından faydalı olacaktır. Sarılmak kendisini güvende hissetmesini ve sakinleşmesini sağlayacaktır.
Bu konuda Öfke Kontrolü Sevgisiz Olmaz başlıklı kitabı mutlaka okumanızı öneririz.
Çocuğunuzun isteğine farklı seçeneklerle yaklaşın
Çocuklarda öfke kontrolü nasıl sağlanır sorusunun bir cevabı da, karşılayamayacağınız isteklerine alternatif olarak başka seçenekler üretmektir. İstediği şeyin karşılığında seveceği, mutlu olacağı başka bir şey sunmazsanız inadını ve öfke krizini engellemeniz mümkün olmayacaktır.
Bu nedenle yanınızda sevdiği bir oyuncağı veya sağlıklı bir yiyeceği taşıyabilirsiniz. Yanınızda atıştırmalık taşımanın başka bir faydası da öfke sebebinin açlık, yorgunluk olduğu durumlardır. Sağlıklı ufak atıştırmalıklar verdikten sonra kucağınıza alıp dinlendirmek sakinleşmesini sağlayacaktır.
Çocuğunuzu belli bir düzeyde özgür bırakın
Çocuklarda öfke kontrol bozukluğu sebeplerinden biri de kısıtlanmışlık, sınırlanmışlık hissiyatıdır. Kısıtlayıcı, baskıcı tutumlar öfke patlamalarına sebep olur. Onu belirli ölçülerde özgür bırakarak rahat hareket etmesine imkan verirseniz çok daha sakin kalabildiğini fark edeceksiniz.
Set halindeki Alfa Zeka “Hüso ve Mahremiyet Eğitimi, Kabarık ve Öfke Kontrol, Zıpzıp ve Özgüven” kitaplarını edinmenizi tavsiye ederiz. Bu kitapları çocuğunuzla birlikte okuyarak onu eğitmeniz çok daha kolay olacaktır.