Sonbahar aylarında başlayan ve kış aylarında devam eden depresyon türüne, mevsimsel depresyon ismi veriliyor. Geçici süre ile görülen bu depresyon, kişinin metabolik olarak verdiği reaksiyona bağlı olarak gelişiyor. Havaların soğumaya başladığı, insanların daha çok evde zaman geçirmeye başladığı ve sosyalleşmenin eskisi kadar olmadığı zamanlar da mevsimsel depresyon durumu artmaya başlıyor.

Yaz aylarında sıklıkla dışarı çıkmak, arkadaşlarla buluşmak ve tatile çıkmak son derece keyifli aktiviteler olarak kişiye iyi hissettiriyor ancak havalar soğuduğunda dışarıya çıkmak bir yana balkonda veya terasta oturmak bile güç duruma geliyor. Soğuğa karşı korunmak durumunda kalmak, hareketlilik kısıtlılıkları, zor şartlarda yolculuk yapmanın güç olması ve daha az gün ışığı almak gibi daha pek çok husus mevsimsel depresyona yol açabiliyor.
Bunun sonucunda ise insanlar, kendini mutsuz, halsiz ve umutsuz hissetmeye başlıyor. Hemen hemen birçok insanda görülen mevsimsel depresyonun birtakım belirtileri bulunuyor. Peki, mevsimsel depresyonun belirtileri neler? Gelin birlikte öğrenelim.

Mevsimsel Depresyonun Belirtileri

Mevsimsel depresyona sahip olduğunu düşünen insanlarda aşağıdaki belirtilerden bir veya birkaçı görülebiliyor:
· Yorgunluk ve halsizlik
· İsteksizlik, mutsuzluk ve hayata karşı umutsuzluk
· Kaygılı düşünceler
· Karamsarlık ve umutsuzluk
· Hayattan keyif alamama durumu
· Uyku bozuklukları (az veya daha çok uyku hali)
· İştah değişimleri (iştahsızlık ya da aşırı iştah artışı)
· Sosyal aktivitelerden ve çevredeki insanlardan uzaklaşma
· Değersizlik, kıymetsiz ve suçluluk hisleri
· Dikkati toplama ve konsantre olma konusunda güçlük
· Günün içerisinde genel bir üzgünlük hali
· Yaşama dair isteksizlik, umutsuzluk ve pes etme hissi

Mevsimsel Depresyondan Kurtulma Yolları

Mevsimsel depresyon belirtilerinden bir veya birkaçına sahip olan insanlar, doğal yöntemler sayesinde bu durumdan kurtulabilir. O yöntemler:

Açık Havaya Çık

Mevsimsel depresyondan kurtulmanın yolları arasında ilk sırada gün ışığından bol miktarda faydalanmak yer alıyor. Öğle saatlerinde, iş molalarında veya evde olunan zamanlarda açık havaya çıkılması, depresyon sürecinden kurtulma konusunda etkili oluyor.
Ev veya kapalı bir mekana hapsolmak, depresyon sürecinin uzamasına neden olabiliyor. O nedenle, sabah, öğle ve hatta akşamları açık alanda geçilebilecek 30 dakika bile, serotonin salınımının artmasına yardımcı oluyor. Bu sayede kişi daha iyi hissediyor ve depresyon sürecinden yavaş yavaş çıkmaya başlıyor.

Teknoloji ile Vedalaş

Yatağa yatıldığında cep telefonu, tablet gibi teknolojik aletlerin bırakılması da depresyondan kurtulma yöntemleri arasında yer alıyor çünkü uyumadan önce sosyal medyada zaman geçirilmesi, oyun oynanması gibi daha pek çok durum uykuyu olumsuz etkiliyor. Akabinde ise, güne yorgun bir biçimde başlanmasına neden oluyor.
Uyku düzenine, ışığa, odanın sıcaklığına karşı veya televizyon ve saat gibi dış seslere karşı odanın korunaklı olması da büyük önem taşıyor. Uyku esnasında salgılanan melatonin hormonu, çevresel faktörler nedeniyle azaldığında, kişi de çökme, mutsuzluk gibi durumlar gözlenebilir. Yapılan araştırmalar da kaliteli ve düzenli uyku uyuyanların depresyona girme risklerinin daha az olduğunu söylüyor.

Sosyalleşmekten Vazgeçme

Sonbahar ve kış aylarının getirdiği kapalı hava kişilerin içlerine kapanarak sosyalleşmelerine engel olabiliyor. Böyle anlarda insanlar arkadaşlarıyla sosyalleşmeyi kesiyor, ailesini ihmal ediyor ve sosyal çevresinden uzaklaşarak odasına kapanabiliyor.

Oysa aileyle, sevdikleriyle ve arkadaşlarıyla bağını koparmayan insanlar, eğlenceli aktivitelerde ruhunu besleyerek depresyona karşı güçlü bir savaş gösterebiliyor. Özellikle bu aylarda mini tatillere çıkmak motivasyonu arttırarak mevsimsel depresyondan çıkılmasına olanak sağlıyor.

Nefes Egzersizi Yap

Mevsimsel depresyondan kurtulmanın bir yolu da nefes egzersizleri yapmaktan geçiyor. Meditasyon, yoga, solunum egzersizleri gibi rahatlama teknikleri sayesinde bedende rahatlama meydana geliyor çünkü solunum egzersizleri sayesinde vücuda fazladan oksijen giriyor ve bu oksijen kasları gevşeterek kişinin rahatlamasına olanak sağlıyor. O nedenle uzmanlar sıklıkla yoga, meditasyon ve solunum yolu egzersizi yapılmasını öneriyor.

Hobi Edin

Mevsimsel depresyon yaşandığı anlarda yeni ilgi alanlarına yönelmek gerekiyor. İş, ev, okul ve çocuk gibi daha pek çok sorumluluğun arasında kişinin kendisine zaman ayırarak zihnini boşaltacak bir aktivite ile uğraşması gerekiyor.
Zihnin kaliteli ve sağlıklı aktiviteler ile boşaltılması kişileri çeşitli sorumluluklardan uzaklaştırıyor, sağlıklı hissetmelerini, nefes almalarını ve ruhsal bakımdan rahatlamalarını sağlıyor. Aksi durumda ise, mevsimsel depresyon süreci daha yoğun bir biçimde yaşanabiliyor.

Karbonhidrat Tüketmekten Kaçın

Mevsimsel depresyon kimi zaman iştah açılmasına sebep olurken kimi zaman iştahın kapanmasına neden olabiliyor. İşte bu noktada, depresyonla mücadele etmek için beslenmeye önem vermek gerekiyor çünkü sağlıklı beslenme, mevsimsel depresyonla mücadele etme konusunda büyük önem taşıyor.
Çöküntü döneminde serotonin salınımı azaldığından vücut daha çok abur cubur, tatlı ve hamur işi tüketimine yöneliyor. İşte, bu durum önüne geçilmesi gerekiyor! Özellikle şeker ve karbonhidrat tüketiminden kaçınmak büyük önem taşıyor. Aksi durumda, anlık mutluluk veren besinlerin aşırı tüketilmesi kilo alımını artırıyor ve daha mutsuz hissedilmesine neden olabiliyor.
Abur cubur ve tatlı gibi besinlerin verdiği haz hissi geçici olduğu için kişilerde bağımlılık yaratabilir. Bunun sonucunda kişi sürekli o besinleri tüketme isteği ile karşılaşıyor ve tükettiği takdirde hızla kilo almaya devam ediyor. Bu döngü böyle devam ediyor ve uzun vade de bakıldığında kişiye mutsuzluk getiriyor. O nedenle sağlıksız ve kısa süreli mutluluk veren yiyeceklerden uzak durarak, aksine dinç tutan ve enerji veren besinlere yönelmek daha doğru bir tercih oluyor.

Günde 30 Dakika Yürü

Her gün sabah veya akşam fark etmeksizin 30 dakika yürümek, kişinin rahatlamasına neden oluyor. Spor yapma alışkanlığı olmayan ve hareket etmekten kaçınan insanların, mutlaka yürümesi gerekiyor. Haftanı her günü düzenli bir şekilde yapılan 30 dakikalık yürüyüş, mevsimsel depresyona olumlu katkı sağlamanın yanı sıra genel sağlığa da etki ediyor. Hareketli müzik dinleyerek yürümek ise daha iyi ve mutlu hissedilmesine katkıda bulunuyor.

Mevsimsel Depresyonun Tedavisi

Mevsimsel depresyondan kurtulma yolları arasında psikoterapiler, antidepresanlar, ışık terapisi, iyonize hava ve melatonin hormon desteği gibi daha pek çok yöntem yer alıyor. Işık terapisi, mevsimsel depresyon konusunda uzun süredir revaçta olan bir tedavisi yöntemi oluyor. Bu yöntem sonucunda başarılı sonuçların elde edildiğine dair kanıtlarda bulunuyor. Özel olarak üretilen ışık kutuları ile yapılan tedavi de gün ışığını ritmini taklit etmenin son derece etkili olduğu düşünülüyor. O nedenle, ışık terapisi genelde sabah saatlerinde uygulanıyor.
Mevsimsel depresyon tedavisinde kullanılan bir yöntem de antidepresan ilaçları oluyor. Kişinin hangi seviyede depresyona sahip olduğu göz önünde bulundurularak ilaç tedavisine başlanıyor. Bunun yanı sıra psikoterapi de pek çok psikolojik bozuklukta olduğu gibi mevsimsel depresyonda da etkili bir tedavi yöntemi oluyor. Psikoterapi yönteminin, depresyon tedavisinde iyi çözümler sunduğu yapılan araştırmalar neticesinde kanıtlanmış olup, uzmanlar tarafından sıklıkla öneriliyor.
Psikiyatri uzmanları ayrıntılı değerlendirme yaparak, mevsimsel depresyonda hangi tedavinin kullanılması gerektiğine karar verebiliyor. Bu karar da hastanın kişisel özellikleri ve davranış şekilleri etkili oluyor. Net bir tanıya varılması ise, her mevsim başlangıcında mevsimsel depresyonun ortaya çıkmadan kontrol altına alınmasına olanak sağlıyor. O nedenle vaktinde tanısal değerlendirme yapılması büyük önem taşıyor.