ÜST

Aflatoksin Nedir? Hangi Gıdalarda Bulunur ve Neden Tehlikelidir?

Küflerden kaynaklanan mikotoksinlerden biri olan aflatoksin doğal olarak üretilir. Oluşumunda herhangi bir yapay etken bulunmaz. Gıdalarda üretimden itibaren bulunabileceği gibi riskli gıdalarda sonradan da oluşabilir. Küflerin ürettiği bu zararlı maddenin kritik dozu zehirli etkiye sahip. Günlük ve yaygın şekilde tüketilen besinlerde yer alır. Bu sebeple bu riski taşıyan gıdaların üretim koşulları, muhafaza koşulları ve tüketim şekli oldukça önemli. Bu gıdalar rafine olarak tüketime sunulmadan önce yetkililer tarafından analiz edilir. Aflatoksin seviyesi zehirleyici sınırda olan gıdaların tüketime sunulması engellenir. Evde yapılan ve tüketilen gıdalar için bu mikotoksin çeşidinin oluşumuna ve artışına dikkat etmek gerekir. Aflatoksin ambalajlı gıdaların evlerde yanlış muhafaza edilmesi sonucunda da zehirli boyuta gelebilir. Aflatoksin nedir sorusu küf kaynaklı zehirleyici mikotoksin olarak yanıtlanabilir. 

Aflatoksin Çeşitleri Nelerdir?

Aflatoksini meydana getiren küf çeşitleri bulunur. Bu küflerden biri aspergillus flavus. Bu mikotoksini oluşturan bir diğer küf çeşidi ise aspergllus parasiticus. Gıdalarda bulunan aflatoksin seviyesi ve toksikliğine göre çeşitlere ayrılır.  Aflatoksin çeşitleri şu şekilde sıralanır;

  • Aflatoksin B1 
  • Aflatoksin B2
  • Aflatoksin G1
  • Aflatoksin G2
  • Aflatoksin M1
  • Aflatoksin M2

Bu mikotoksin çeşitleri nitelikleri ve bulunduğu gıdalarla birbirinden ayrılır. Şimdi bu çeşitleri detaylı inceleyelim.

  • Aflatoksin B1 

Bu mikotoksin en yüksek değerde zehirli etki gösteren aflatoksin çeşididir. Bu zehirli maddenin nitelikleri arasında kanserojen yer alır. Birçok gıdada bulunan aflatoksin B1 takip edilmesi oldukça önemli. 

  • Aflatoksin B2

B2 yüksek toksin değerine sahip olan küf zehirleri arasında yer alır. Yaygın olarak gıdalarda bulunur. Aflatoksin B2 zehir oranı hayati tehlikeye neden olabilir. 

  • Aflatoksin G1

Bu aflatoksin çeşidini B toksininden ayıran özellikleri içerisinde lakton barındırması sayılabilir. Zehirleme oranı düşük olan mikotoksinlerden biri. 

  • Aflatoksin G2

G2 aflatoksin çeşidi de zehirleme durumu nadiren görülen aflatoksin çeşitleri arasında bulunur. 

  • Aflatoksin M1 

Süt ürünlerinde yer alan aflatoksin M1 hayvanların yemlerinden aldığı zehri süt ve süt ürünlerine aktarmasıyla oluşur. 

  • Aflatoksin M2

Süt ürünlerinde yer alan yem kaynaklı küf toksini olarak nitelenebilir. 

Aflatoksin Nasıl Oluşur?

Gıdaların içerisinde doğal olarak var olan bu mikotoksin çeşitli faktörlerle kritik zehir seviyesine ulaşabilir. Gıda üzerinde gözle görünen bir küf olmasına gerek yok. Aflatoksin içeren gıdaların nemli ve sıcak ortamlarda zehirleme olasılığı artar. Küf kaynaklı bir mikotoksin olan aflatoksin küf ile oluşur. Aflatoksin nasıl oluşur sorusu, bu maddeyi barındıran yemi tüketmiş olan hayvanlardan bulaşma yöntemiyle yanıtını alır. Bu küf mikotoksini bulaşıcı özelliğe sahip. Toksini barındıran gıda tüketildiğinde canlıya geçişi mümkün olur. Ambalajı açık bırakılan küflü gıdalardan diğerlerine de yayılır. Bu madde gıda güvenliğini tehlikeye atar. Gıda üzerinde küf bulunmadığında bu demek değildir ki aflatoksin barındırmaz. Bu nedenle gıdaların profesyonel testlerden geçmesi gerekir. Aflatoksin gıdaların üretiminden tüketim aşamasına gelene kadar ki süreçte birçok aşamada ortaya çıkabilir. Dayanıklı bir mikotoksin olarak gözlenir. Aflatoksin 200 ila 300 dereceye kadar dayanıklı. Gıdaların aflatoksin analizi yapılması önemli. Doğal olarak bu maddeyi barındıran gıdalardaki seviyenin tespit edilmesi gerekir. Rafine gıdalarda analiz edilen mikotoksinlerden biri. Zehirli maddeyi barındırma riski olan gıdaların analizlerinde aflatoksin limitleri değerlendirilir. Tüketime uygun olmayan gıdalar tüketiciyle buluşturulmaz. 

Aflatoksin Hangi Gıdalarda Bulunur?

Günlük ve yaygın olarak tüketilen birçok gıda da yer alan  küf kaynaklı toksin sağlığı tehdit eder. Sağlık için uygun limitlere sahip olup olmadığı analiz edilir. Zehir riski bulunmayan gıdaların tüketimine yetkililer tarafından analizlerle salık verilir. Peki aflatoksin hangi gıdalarda bulunur.

  • Sert kabuklu kuru yemişlerde aflatoksin bulunur. 

Antep fıstığı bu maddenin yer aldığı gıdalardan biri. Yer fıstığı ve badem de aflatoksin içerir. Aynı zamanda fındık mikotoksin içeren kuruyemişler arasında yer alır. 

  • Kurutulmuş meyveler aflatoksin içerir. 

Kuru incir bu maddenin yer aldığı kuru meyvelerden biri. Bununla birlikte kuru üzüm içerisinde de tüketilebilir miktarda aflatoksin yer alır. 

  • Tahıllar aflatoksin barındıran gıdalar arasında. 

Buğday ve arpa mikotoksin içeren tahıllar arasında bulunur. Pirinç de aflatoksin içerir. 

Bu gıdalar dışında mısır, kırmızı biber ve çeşitli baharatlarda da tüketilebilir miktarda aflatoksin bulunur. Önemli olan bu gıdaların muhafaza edilme biçimleridir. Doğru üretimle sofralara gelen bu gıdaların güvenli şekilde tüketimine devam etmek için doğru muhafaza önem arz eder. 

Aflatoksin Nasıl Anlaşılır?

Gıdalarda bu mikotoksinin barınıp barınmadığını anlamak yalnızca laboratuvar analizi ile tespit edilebilir. Gıdalar üzerinde gözle görülen küflerin tüketimi uygun değil. Bununla birlikte gözle görülmeyen küflerin mikotoksinleri daha büyük tehlike arz eder. Bu nedenle aflatoksin barındıran gıdaların üretimi ve tüketiminin dikkatli şekilde gerçekleştirilmesi gerekir. Bu gıdaların içindekiler kısmına detaylı şekilde göz atmak üreticilerin üretim prensiplerini öğrenmek ve değerlendirmek önemli. Günlük ve yaygın olarak tüketilen gıdalarda bulunabilir olan bu maddenin gıdalar içerisinde tahlil edilmesi sağlık açısından önemlidir. 

Aflatoksin Nasıl Yok Edilir?

Bu madde herhangi bir işlemle gıdalardan arındırılamaz. Aflatoksin nasıl yok edilir sorusundan ziyade nasıl önlenir sorusuna odaklanmak verimli ancak aflatoksin oluşumu önlenebilir. Bulaşıcı bir küf olması nedeniyle hayvan yemlerinde olup olmadığının değerlendirilmesi gerekir. Gıda ve yemlerde olup olmadığının profesyoneller tarafından laboratuvarda test edilmesi gerekir. Aflatoksinin yüksek dozda tüketilmesi zehir etkisi gösterir. Bu gibi durumların ortadan kaldırılması için gıda analizleri önem taşır. Gıda analizleri sonucunda aflatoksin limitini aşan gıdalar raflarda yerini alamaz. Gıdaların üretim sürecinde aflatoksin denetimi yetkililerin ve üreticinin sorumluluğunda. Mutfaklarda yer alan gıdaların mikotoksin oluşumunu önlemek için çeşitli uygulamalar gerçekleştirebilirsiniz. Bu sayede gıdaların güvenli tüketimi mümkün olur. Aflatoksin maddesi gıdalardan arındırılamamasına rağmen oluşumu önlenebilir bir toksin madde.

Aflatoksin Barındıran Gıdalar Nasıl Saklanır?

Aflatoksin bulunan maddeler ve diğer gıdalar için belirli saklama koşulları bulunur. Küf oluşumundan kaynaklanan herhangi bir mikotoksin ve buna bağlı zehirlenmeyi önlemek için saklama koşullarına dikkat edebilirsiniz. En başta küf oluşumunun her gıda için engellenmesi gerekir. Küf nemli ve sıcak alanlarda oluşur. Gıdaların özelliklerine göre soğuk ve kuru alanlarda saklanması gerekir. Son tüketim tarihinden önce tüketilmesi önemli. Ambalajı açılan gıdaların ambalajı üzerinde yer alan bilgiler doğrultusunda saklanması ve tüketilmesi gerekir. Gıdaların ambalajı üzerinde hangi koşullarda saklanması gerektiği belirtilir. Süt ve süt ürünlerini buzdolabında muhafaza etmek önemli. Aflatoksin barındıran gıdalar nasıl saklanır, ve tüketilir sorusunun cevabını bilmek güvenli gıda tüketimini sağlar. Doğru üretim, saklama koşulları ve tüketim sayesinde zehirlenme önlenebilir. 

Aflatoksin Etkileri Nelerdir?

Aflatoksin limiti aşılan gıdalarda zehirli etki meydana gelir. Aflatoksin neden tehlikelidir sorusu zehirli etkisi ile yanıt bulur. Aflatoksin B1 çeşidine sahip olan gıdaların tüketimi sonucunda kanserojen etkileri gözlenir. Karaciğer, mide ve kalın bağırsak kanseri nedenleri arasında yer alabilir. Uzun vadede zehirlenme etkileri arasında düşük büyüme hızı bulunur. Aynı zamanda gıdaların sindirimi zor ve sorunlu hale gelir. Aflatoksin etkileri oldukça tehlikeli sonuçlar doğurabilir bu nedenle tespit edilmesi ve önlenmesi önem arz eder.