Endometriozis, normalde rahminizin içini kaplayan dokuya benzer dokunun (endometriyum) rahminizin dışında büyüdüğü ve genellikle ağrılı bir hastalıktır. Endometriozis sıklıkla yumurtalıklarınızı, tüplerinizi ve pelvisinizi kaplayan dokuyu içerir. Nadiren de pelvik organların bulunduğu yerin daha da ötesinde endometrial benzeri doku bulunabilir.

Endometriozis her adet döngüsünde kalınlaşır, parçalanır ve kanar. Ancak bu dokunun vücudunuzdan çıkış yolu olmadığı için doku kapana kısılır. Endometriozis yumurtalıkları tuttuğunda endometrioma adı verilen kistler oluşabilir. Çevreleyen doku tahriş olabilir, sonunda skar dokusu ve yapışıklıklar gelişebilir.

Endometriozis, özellikle adet dönemlerinde bazen şiddetli ağrılara neden olabilir ve doğurganlık sorunları da gelişebilir. Endometriozis, kadınların yüzde 10’unu etkileyen yaygın bir jinekolojik durumdur. Böyle bir rahatsızlığınız varsa yalnız değilsiniz ve günümüzde çok etkili tedaviler mevcut.

Endometriozis belirtileri

Endometriozis belirtileri kişiden kişiye değişir. Bazı kadınlar hafif semptomlar yaşarken, diğerleri orta ila şiddetli semptomlara sahip olabilir. Ağrınızın şiddeti, durumun derecesini veya aşamasını göstermez. Hastalığın hafif bir formuna sahip olabilirsiniz, ancak ıstırap verici bir ağrı yaşayabilirsiniz. Şiddetli bir forma sahip olabilir ve çok az rahatsızlık da duyabilirsiniz.

Pelvik ağrı, endometriozisin en sık görülen semptomudur. Bunu yanı sıra aşağıdaki belirtiler de görülebilir:

• Ağrılı adet
• Adet öncesi ve sırasında alt karında ağrı
• Adet sırasında şiddetli kramplar
• Ağır âdet kanaması veya adet dönemleri arasında kanama
• Kısırlık
• Cinsel ilişki sonrası ağrı
• Bağırsak hareketlerinde rahatsızlık
• Adet döngünüz sırasında herhangi bir zamanda ortaya çıkabilecek bel ağrısı
• Ayrıca hiçbir semptomunuz da olmayabilir. Jinekoloğunuzun vücudunuzla ilgili değişiklikleri izlemesini sağlayacak düzenli bir jinekolojik muayene yaptırmanız oldukça önemlidir.

Sebepleri nelerdir?

Endometriozisin kesin bir sebebi olmamakla birlikte, şunlardan ötürü meydana gelebilir:

• Retrograd menstrüasyonda, endometriyal hücreler içeren adet kanı, vücudun dışına çıkmak yerine tüplerden pelvik boşluğa geri akar. Bu endometriyal hücreler, her adet döngüsü boyunca büyüyüp kalınlaşır ve kanamaya devam ettikleri pelvik organların duvarlarına ve yüzeylerine yapışır.
• “İndüksiyon teorisi” olarak bilinen teoride uzmanlar, hormonların veya bağışıklık faktörlerinin peritoneal hücrelerin (karnınızın iç tarafını kaplayan hücreler) endometriyal hücrelere dönüşmesini desteklediğini öne sürüyorlar.
• Östrojen gibi hormonlar, embriyonik hücreleri ergenlik döneminde endometriyal benzeri hücre implantlarına dönüştürebilir.
• Histerektomi veya sezaryen gibi bir ameliyattan sonra endometriyal hücreler cerrahi insizyona yapışabilir.
• Kan damarları veya lenfatik sistem, endometriyal hücreleri vücudun diğer bölgelerine taşıyabilir.
• Bağışıklık sistemiyle ilgili bir sorun, vücudun uterusun dışında büyüyen endometriyal benzeri dokuyu tanımasını ve yok etmesini engelleyebilir.

Risk faktörleri nelerdir?

Endometriozis genellikle adetin başlangıcından birkaç yıl sonra gelişir. Endometriozisin belirti ve semptomları hamilelikle geçici olarak iyileşebilir ve östrojen almıyorsanız menopozla birlikte tamamen kaybolabilir. Diğer risk faktörleri ise şu şekildedir:

• Hiç doğurmamış olmak
• Adetinizin erken yaşta başlaması
• Menopoza daha geç girmek
• Kısa adet döngüsü (örneğin 27 günden az)
• Yedi günden uzun süren ağır adet dönemleri
• Vücudunuzda yüksek östrojen seviyelerine sahip olmak
• Düşük vücut kitle indeksi
• Endometriozisli bir veya daha fazla akraba (anne, teyze veya kız kardeş)
• Adet dönemlerinde kanın vücuttan geçişini engelleyen herhangi bir tıbbi durum
• Üreme sistemi bozuklukları.

Çoğu kişi tarafından bilinmeyen ve hatta bir hastalık olarak görülmeyen endometriozise dair farkındalığı artırmak için Fizello Endometriosis Smile Pain Gift Rozet’i takabilirsiniz.

Endometriozis tedavisi

Bu rahatsızlıktan muzdarip her kadın ağrıdan ve diğer semptomlardan hızlı bir şekilde kurtulmak istiyor. Belirtileri azaltmanıza ve olası komplikasyonları yönetmenize yardımcı olacak tıbbi ve cerrahi seçenekler mevcut. Kendi başınıza bir şey denemeden önce tedavi seçeneklerinizi doktorunuzla görüşmenizi tavsiye ediyoruz. Doktorunuz sizin için en uygun olan tedaviyi bulmanıza yardımcı olacaktır.

• Ağrı kesici ilaçlar

Reçetesiz satılan ağrı kesici ilaçları deneyebilirsiniz, ancak bunlar her durumda etkili değildir ve asla bir doktora danışmadan alınmamalıdır.

• Hormon tedavisi

Ek hormonlar almak bazen ağrıyı hafifletebilir ve endometriozisin ilerlemesini durdurabilir. Hormon tedavisi, vücudunuzun endometriozis olduğunda oluşan doku büyümesini destekleyen aylık hormonal değişiklikleri düzenlemesine yardımcı olur.

• Hormonal kontraseptifler

Hormonal kontraseptifler, endometriyal dokunun aylık büyümesini ve birikmesini önleyerek doğurganlığı azaltır. Örneğin doğum kontrol hapları daha az şiddetli bir endometrioziste ağrıyı azaltabilir veya tamamen ortadan kaldırabilir.

Eğer bu rahatsızlığı yaşayan bir yakınınız varsa ona destek olmak için Fizello Stronger Than Endometriosis yazılı kupayı hediye edebilirsiniz.