
İnternetin beşinci nesli: 5G teknolojisi nedir?
Henüz 4.5G’ye yeni yeni uyum sağladığımız şu günlerde internet sağlayıcıları ve mobil operatörler yepyeni bir kavramla karşımıza çıktı: 5G… Durmaksızın ilerleyen teknolojinin şimdilik geldiği son nokta olan 5. jenerasyon internet, önümüzdeki seneden itibaren hayatımızda olacak. Peki biz 5G teknoloji hakkında neler biliyoruz?
Nedir?
Aslında ‘G’ tanımına daha önceki nesillerden de aşinayız. Cep telefonlarının hayatımıza girdiği 90’lı yılların sonunda mobil internet erişimi ile tanıştık. 1G yani 1. jenerasyon olarak tanımlanan internet teknolojisiyle ilk kez cep telefonları aracılığıyla internete bağlandık. Hızla gelişen teknolojiyle birlikte 1G yerini zamanla yeni nesillere; son olarak da 4G ve 4.5G teknolojilerine bıraktı.
Gelişen teknolojik cihazların hem veri alışverişi sırasında hem de kendi yazılımlarının altında giderek çok daha fazla veriyle çalışmaya başlaması, her seferinde internet teknolojisinin geliştirilmesi ihtiyacını ortaya çıkardı. Örneğin bilgisayarınızda 240p çözünürlükle video izlediğiniz dönemdeki veri kullanımınız ve bu videoyu aktarmak için kullandığınız internet hızı, bugün 4K gibi yüksek çözünürlüklü ve çok daha büyük boyutlara sahip bir video dosyası ile karşılaştırıldığında komik denecek boyutta ufak kalıyor. Yani aktarılması gereken veri miktarı arttıkça o veriyi aktarabilmek için de daha fazla veri taşımaya müsait bir internet altyapısı gerekiyor.
İşte tam da bu ihtiyaçtan ortaya çıkan 5G teknolojisi, çok daha hızlı bir internet tecrübesinin yanında farklı yenilikleri de beraberinde getiriyor. IoT yani ‘Nesnelerin İnterneti’ için gereken veri hızını sunmasının yanında tüm cihazların birbiriyle bağlantılı olacağı yönündeki yeterliliği 5G’nin sadece daha hızlı internet demek olmadığını kanıtlıyor. Aynı zamanda çok daha stabil ve kesintisiz bir internet tecrübesi, 5. jenerasyon internet ile birlikte hayatıma girecek.
Ne kadar hızlı?
Karşılaştırmak gerekirse; 3G teknolojisi ile saniyede maksimum 28 megabit ile, 4G teknolojisiyle ise saniyede maksimum 100 megabit ile veri aktarımı yapılabiliyordu. 5G teknolojisi ile henüz net bir rakam verilmese de saniyede en az 1 gigabitlik bir veri aktarımının mümkün olacağı söyleniyor. Amerikalı mobil operatörlerin yaptıkları testlerde 5 gigabite kadar yükselen veri aktarım hızına karşılık ortalama değerlerin 1.5 gigabit civarında olacağını, bunun da 4G teknolojisinden en az 25 kat daha hızlı olduğunu belirtelim. Bu rakam kablosuz ağlar üzerinde saniyede 20 gigabit gibi değerlere ulaşacak.
5G teknolojisi ile ilgili verilen en somut örneklerden birisini tekrarlayalım; Ortalama 1 gigabayt boyuta sahip 4K çözünürlükteki dizi bölümü, 5G’nin sağlıklı çalıştığı senaryoda 1 saniye içinde bir yerden başka bir yere aktarılabilecek. Kablosuz ağlar üzerindeki maksimum verimle ise aynı dizinin toplam 20 bölümü 1 saniyede gibi kısa bir sürede bir yerden başka bir yere aktarılabilecek.
Neleri değiştirecek?
5G teknolojisi, yüksek internet hızının yanı sıra birden çok cihaza aynı anda interneti ulaştırması ile de hayatımıza yeni bir boyut kazandıracak. Sahip olduğumuz tüm elektronik cihazların birbiriyle bağlantılı olması anlamına gelen bu yenilik, aynı zamanda sürücüsüz otomobiller için de büyük bir adım olacak. Halihazırda otonom sürüş sistemleriyle donatılmış otomobiller, 5G teknolojisi ile birlikte trafikteki diğer araçlarla iletişim kurarak ‘sürücüsüz’ bir şekilde ilerleyebilecek.
Teknolojik cihazların çok daha hafif ve mobiliteye uygun hale dönüşmesine katkı sağlayacak 5G, artırılmış gerçeklik gibi konulara da temas edecek. Daha hızlı veri aktarımı ve daha az gecikme sayesinde ‘sanal gerçeklik gözlüğü’ gibi teknolojik aletlerin çok daha ‘kullanılabilir’ bir hale gelmesini sağlayacak 5G; sanayi, sağlık, oyun gibi birçok sektörü doğrudan etkileyecek.
Yıllardır filmlerde karşımıza çıkan akıllı evleri, akıllı arabaları gerçeğe dönüştürecek 5G, uzun vadede geleceğimizi en çok etkileyen teknolojik gelişmelerden biri olarak kalacak. Uzak mesafelerden gerçekleştirilen robot destekli ameliyatlar veya artırılmış gerçeklikle odanıza misafir olan fizik tedavi uzmanıyla terapi yapmak hayal olmaktan çıkacak.
Fazla kalabalık alanlarda internet hizmeti almanızı engelleyen baz istasyonu sınırları, 5G teknolojisi ile çok daha ileriye taşınacak. Daha geniş kapasiteler ve daha geniş bant aralıkları demek olan 5G ile 1 kilometrekarelik alanda ortalama 1 milyon cihaz internete bağlanabilecek.
Ne zaman?
5G’nin hepimizin aradığı hızı ve yeni teknolojileri hayatımıza dahil edeceği ortada fakat bu ne zaman olacak? İlk olarak bu sene içinde Amerika’da kullanıma girmesi planlanan 5G teknolojisi, teknik altyapının hazır olmasıyla birlikte teker teker dünya ülkelerine yayılacak. 5G teknolojisine en çok yatırım yapan; İngiltere, Almanya, İsviçre, Çin, Güney Kore gibi ülkelerin hızlı bir şekilde 5G’ye adapte olması beklenirken Türkiye için işler biraz uzun sürecek.
Her ne kadar 5G destekli teknolojik ürünler çoktan satışa çıkmış olsa da ülkemizde en erken 2020 yılının sonundan itibaren bu internet teknolojisinin kullanılabilir olacağını belirtelim. Yani şimdilik telefonununda 5G bağlantı desteğinin olmasının çok da bir önemi yok.