Aile içerisindeki iletişim, güçlü bir ilişkinin temelini oluşturan en temel faktörlerden bir tanesidir. Geçmişten günümüze kadar hepimizin aşina olduğu bir atasözü olan “insanlar konuşa konuşa anlaşır”;  hem insanlar arasındaki iletişimde hem de aile içi iletişimde, kişiler arasındaki iletişim ve ilişkinin ne kadar önemli olduğunu vurgulayan bir unsurdur. Aile içi iletişimde sağlıklı bir iletişim akışı sağlanması kişinin gelişim süresince kişisel olarak ya da sosyal hayatında yüksek başarılar elde etmesine olanak sağlamaktadır. Sağlamış olduğunuz iletişimin illa ki sözlü olması şart değildir. Yapılan iletişimin sözlü bir şekilde veya sözsüz bir şekilde, yazılı olması veya jest mimiklerle olması iletişimin her şekilde gerçekleştirilebileceğinin birer örnekleridir. Her bir birey elde etmiş olduğu iletişim becerisini, aile içerisinde kendini geliştirmesi veya iletişimini oturtması ile meydana gelmektedir. Aile içerisinde sağlıklı bir iletişim yolu kurmak istiyorsanız, aile fertlerinin duygusal olarak kendilerini ifade etmelerini anlayışlı bir şekilde karşılayarak karşınızdaki bireye saygı göstermeye dikkat etmeniz gerekir.

Aile içi iletişimin temeline inmek gerekirse; bireyler arasında sağlanılmış olunan iletişimin dürüst ve açık bir şekilde olması, her iki tarafında anlayışı ve empati yönünün öne çıkması gerekir. Herhangi bir bireyle iletişim halindeyken aktif bir şekilde karşınızdaki kişiyi dinlemek, aranızdaki iletişimin daha güçlü hale gelmesini sağlar. Sohbet esnasında bireyler arasında oluşabilecek fikir ayrılıkları veya çatışma durumlarında, aktif bir şekilde dinleme sonucu olumlu çözümler üretilebilir. Daha sağlıklı bir iletişim kurmak için olumsuz düşünceler veya hareketler yerine, daha yapıcı çözümler arayışında bulunulmalıdır. Aile içi iletişim sırasında her bir aile ferdinin düşüncelerini, duygularını önemsemeli ve her bir bireyi ayrı ayrı dinlemelisiniz. Daha sağlıklı bir iletişim yöntemi kurmak istiyorsanız, aile içi iletişimde güvenin ve bağın sağlam bir şekilde kurulmasını sağlamalısınız. Aile içi iletişim sırasında birbirinize destek olmanız, oluşabilecek herhangi bir sorunun çözüme ulaşmasını daha kolay bir hale getirir. 

Aile İçi İletişim Modelleri Nelerdir?

Aile içi iletişim modellerinde, birbirinden farklı yaklaşımı ve modeli bir arada görebiliriz. Bunların arasında en temel olarak kabul edilen bazı unsurlar mevcuttur. Bu unsurları bazı başlıklar altında inceleyebiliriz. Tekelci iletişim modeli, günümüzde daha modern bir hale gelen toplum, gelenek ve göreneklerinden uzaklaşan bir toplum olarak bilinir. Tekelci iletişim modeline sahip olan aileler, daha çok geleneksel aile kültürüne sahiptir. Bu aile yapısında daha çok, her bireyin söz hakkı olması değil tek bireyin söz hakkı olması ön plandadır. Bu daha çok söz hakkı bulunan kişiler ise, aile büyükleri olan baba veya dede faktörüdür. Bu ortaya çıkan iletişim modeli çoğunlukla kalabalık ailelerde daha fazla görülür. Bireylerin söz hakkının çok olmadığı bu iletişim modelinde, büyüklerin sözüne uyuşmaması durumunda çatışmaların ortaya çıkmasına olanak sağlar. Dengesiz bir şekilde dağılan iletişim modelinde her bireyin söz hakkı bulunmakta ancak biri daha baskın bir şekilde kendisini ortaya koymaktadır. Ön plana çıkan kişi genel olarak aile fertleri tarafından yüksek bilgi birikimine sahip, daha zeki ve iletişimde daha baskın bir karakter olarak nitelendirilebilir, fakat aile içerisinde bir kişinin bu denli baskın olması zaman içerisinde iletişimde kopukluklara ve çatışmalara olanak sağlayabilir. 

Dengeli bir şekilde dağılan iletim modelinde, aile içi iletişim modelinde her bir aile ferdi, aile içerisindeki eşitliğe önem verir ve bu sebepten dolayı daha minimalist çatışma oranlarının ortaya çıkmasını sağlar. Bu iletişim modelinin bulunduğu ailelerde, her bir üyenin farklı birçok alanda uzmanlık gösterdiği yapılan araştırmalarda gözler önüne serilir. Örnek vermek gerekirse; anne faktörü çocukları ile ilgili konularda daha baskın bir karaktere sahipken, baba faktörü ise daha çok ekonomik konular bakımından baskınlık gösterir. Bu oluşturulan durumda aile içerisinde karşılıklı olarak otoritenin sağlandığına ve çatışmaların en aza indiğini bizlere göstermektedir. Eşitleyici iletim modelinde ise aile içi iletişim modelinde aile fertleri iletişimde eşit haklara sahip bir düzeydedirler. Yani aile içerisinde tek bir baskınlık söz konusu olmayıp, her bir bireyin söz hakkına sahip olduğunu gözler önüne sermektedir. Her bir iletişim modelinde olduğu gibi bu iletişim yönteminde de çok azda olsa çatışmalar meydana gelmektedir. 

Aile İçi İletişimde Nelere Dikkat Etmek Gerekir?

Geçmişten günümüze kadar gelen en temel unsur insanlar arasındaki iletişimdir. İletişim hem bireysel anlamda hem de bulundukları ortam içerisinde toplumsal anlamda temel ve vazgeçilmez bir özelliğe sahiptir. Bireylerin gelişim de ve eğitim alanlarında çok önemli bir kurum olan aile faktörü, iletişim anlamında en temel unsur olarak ele alınabilir. Aile içi iletişim oluşturabileceği unsurlar sayesinde çocukların sağlıklı bir gelişim göstermeleri, ebeveynleri ve çocuk arasındaki iletişimin sağlam bir şekilde kurulmasına bağlıdır. 

Aile bireyleri arasındaki iletişim de karşılıklı saygı ve empati önemli unsurlar arasında yerini alır. Bireylerin karşılıklı olarak birbirlerinin duygularını anlamaya çalışmaları ve bu duygulara saygı göstermeye çalışmaları, iletişimlerini olumlu yönde etkilemelerine neden olur. Gün içerisinde gerek iş hayatında gerekse sosyal hayatta yaşanan herhangi olumsuz durumda kişiler, yoğun stres altına girerek öfke kontrollerini kaydedebilirler. Yaşanabilecek bu olumsuz durumlarda karşınızdaki kişiyle olan iletişiminizde sakin kalmaya çalışmak sağlıklı bir iletişim kurmayı sağlar. 

Herhangi bir iletişim durumda çatışmalar ve sorunlar elbetteki meydana gelmektedir. Aile içi iletişim sırasında çatışma durumları kaçınılmaz bir sondur ancak oluşacak bu olumsuz durumlarda, sorunları birlikte sakin bir şekilde çözmeye çalışmak aile içi iletişimi güçlendirmek için güzel bir yöntemdir. Bireylerin birbirlerinden kaçarak bağımsız bir şekilde hareket etmeleri önemli düzeyde iletişim kopukluğuna sebebiyet verir. Aile bireylerinin birbirleri ile zaman geçirmeleri, aile içi bağlarının daha kuvvetli olmasına olanak sağlar. Geçirilen zamanın kaliteli olmasını sağlamak ise aile içi ilişkileri olumlu yönde etkilemektedir.

Aile İçi İletişimi Engelleyen Faktörler Nelerdir?

Aile dediğimiz alanda kurulan iletişim ve sağlanan etkileşim önemli bir husustur. İletişimin kurulmadığı herhangi bir zaman dilimi mevcut değildir. Bireylerin yan yana olduğu zamanlarda hiç konuşmamalarının bile bir anlamı mevcuttur. Kurulan iletişimin yanlış veya yetersiz olması aile içerisinde sorunların meydana gelmesine sebebiyet verir. Aile içerisinde oluşan herhangi olumsuz durumda, aile fertlerinin bu konu üzerine durmayarak yüzeysel bir şekilde konuyu kapatmaları iletişimin engellenmesine sebep olur. Bireylerin yaptıkları eylemler sonucunda açıklama yapmaksızın karşı tarafın hareketlerini kendince yorumlama ve tahmin yürütmeye çalışma, iletişimi olumsuz yönde etkileyen faktörlerden bir tanesidir. 

İletişim esnasında en önemli faktörlerden bir tanesi de  saygılı bir şekilde karşımızdaki kişinin fikirlerine saygı duymaktır. Bu durumlarda eğer saygı duymayıp eleştirel bir yaklaşım sergilenir ise karşınızdaki kişinin size karşı olumsuz şekilde düşünmesine sebep olabilirsiniz. İletişim esnasında yumuşak bir yaklaşım sergilemek iletişimin kuvvetlenmesine sebep olur ancak karşınızdaki kişiyi anlayış ve saygınlık içerisinde karşılamayarak çok sert bir tutum sergilerseniz, sağlıklısın bir iletişim ve çatışmalara yol açabilirsiniz. Ses tonu ayarı, bir kişinin kendini ifade etme yollarından en temelini oluşturur. Güzel ve normal bir ses tonu ile iletişim kurmak o ilişkinin güçlenmesine neden olurken, daha sert ve yüksek sesle iletişim sağlamaya çalışmak ilişkileri olumsuz yönde etkileyen bir durumdur.