Fotoğrafçılığın, makalelerin ve haberlerin baş tacı olduğu dijital çağ öncesi zamanlarda, dünyanın dört bir yanından toplumsal olayları, savaşları, dünya liderlerini, tarihi eserleri birer kareye sığdırmaya çalışan fotoğrafçılar; dönemin insanları için dünyaya açılan pencerelerdi. Gelişen fotoğraf makinesi teknolojisi, ağır makineler ve etkisiz flaşlar gibi problemleri nispeten ortadan kaldırmış olsa da, günümüzle kıyaslandığında halen çok ilkel ekipmanlarla görev yapmak zorunda olan haberciler için zorluklar bununla da bitmiyordu. Editörlerin kontrolünde, yöneticilerin talebi ile devam eden fotoğrafçılık, fotoğraf sanatçılarının ve foto muhabirlerinin özgürlüklerini kısıtlayan ve onlara kişisel alan bırakmayan bir hale geliyordu. Bu baskıcı ve talepkâr sosyoekonomik ortam ise, çok yakında ortaya çıkacak ve büyük talep görecek özgür fotoğrafçıların birlikte çalıştığı, özgür fotoğraf ajansı fikrinin doğumuna sebep olacaktı. Magnum’un hikayesine geçmeden önce, ona can veren 4 özgür ruhu kısaca tanıyalım ve bu efsanevi ajansa kendilerinden neler kattıklarını, nasıl karakterize ettiklerini görelim…

“1969’da yayına başlayan çocuk programı Susam Sokağı için neredeyse 1990’a kadar beklememiz gerekti. Oysa 1970’de Magnum Minik Kuş’taki ışığı görmüş ve haberi çoktan tüm dünyaya geçmişti.”

Magnum’un Dört Kafadarı

kaynak: mediastore

Birbirlerine taban tabana zıt fikirlere, inanışlara ve kültürel geçmişlere sahip olan bu dört adamın yollarının kesişmesine ister tesadüf ister yazgı deyin; ortak olarak bir ajans kurmalarından çok daha enteresanı, tüm bu farklılıklarına rağmen başarı ile işlerini sürdürebilmiş olmaları.

1. Robert Capa:
Ajans kurma fikrinin asıl sahibi olan Robert, Macar bir terzinin oğlu olarak Budapeşte’de doğdu. 17 yaşında mülteci olarak Almanya’ya iltica eden Robert, getir götür işleri yaptığı bir fotoğraf ajansında mesleğe şans eseri başladı. Elinde bir Leica makina ile önüne çıkan her şeyi fotoğrafladı. Hitler’in Alman şansölyesi olması ile sıkıntılı günler başlayınca, bir Yahudi olan Robert, soluğu dönemim kültür ve sanat başkenti olan Paris’te aldı.

2. David Seymour:
Kader ağlarını örmeye başlamıştı. Robert’i Paris’e gönderdikten sonra, sıra David ile tanışmasını sağlamaya gelmişti. Polonyalı genç bir delikanlı olan David, zengin ve kültürlü bir ailede yetişmiş, iyi bir eğitim almış, tahsiline dünyaca meşhur Sorbonne’da devam edebilmek için Paris’e gelmişti. Kader bir kez daha devreye girdi ve ailesinin işleri bozuldu. Tahsilini bırakıp çalışmak zorunda kalan David haber fotoğrafçılığına başladı.

3. Henri Cartier Bresson:
Plan tıkır tıkır işliyordu, başarılı bir haber fotoğrafçısı olan David, Paris’in kültürel elit zümresinin ve sol görüşlü fotoğrafçı ve edebiyatçılarından oluşan bir grubun dikkatini çekti. Burada Bresson ile tanıştı. Çok zengin bir aileden gelen ve dönemin şartlarında mükemmel bir eğitim alan Bresson, fotoğraftan önce resimle ilgileniyordu ve bir haberciden çok bir sanatçı edası ile deklanşöre basıyordu.

4. Goerge Rodger:
1908’de İngiltere Cheshire’da doğan George Rodger, İngiliz donanmasında görev aldıktan sonra BBC’nin The Listener dergisi için fotoğrafçı olarak çalıştı, ardından 1938’de Black Star Ajansı için kısa bir görev yaptı. Londra hava saldırısı resimleri, onu Life dergisinin dikkatine sundu ve bir savaş muhabiri oldu ve İran, Burma, Kuzey Afrika, Sicilya ve İtalya’ya giderek savaşları takip etti. 1940’lara yaklaşırken bu üç kafadar arkadaşlığı iyice pekiştirmiş ve yakın dost olmuştu. İkinci Dünya Savaşı sırasında İtalyan ordusunu takip eden Robert Capa, Napoli Körfezi’nde George Rodger isiminde bir İngiliz fotoğrafçı ile tanıştı. O an için her ikisi de ne olduğunu bilmese de, Magnum kurucusu olacak dörtlü tamamlanmış ve kader üzerine düşen görevi tamamlamıştı.

Ajans için çalışan tüm fotoğrafçılar, kendi konularını seçmekte ve fotoğraflarını kendi tarzlarında çekmekte kesinlikle özgür olacaktı.

Ve Ekip Toplanır

Takvimler 1947’yi gösterdiğinde Magnum dünya fotoğrafçılık ve habercilik tarihinden asla silinmeyecek biçimde sahnede yerini almıştı. Girişte bahsedilen editoryal baskı döneminden çok çeken Rober Capa, ajansın temelinin özgürlük üzerine kurulması konusunda çok hassas davranacak ve tüm ortaklar bu konuda büyük özen gösterecekti.

Magnum ve Savaş Fotoğrafları

kaynak: static01.nyt

Magnum’dan bahsedip, savaş fotoğrafları ve savaş fotoğrafçılığından söz etmemek mümkün değil. Tüm dünyada gerçekleşen savaşlara, çatışmalara, terör eylemlerine fotoğrafçıları ile tanıklık eden Magnum, bir çok çalışanını bu tehlikeli görevlerde kaybetti. En ironik ve hatta trajik olanı ise, ajansın kurucusu Robert Capa’nın da Hindiçin’de savaş fotoğrafı çekerken bir mayına basarak hayatını kaybetmiş olması. Tüm zamanların gelmiş geçmiş en başarılı savaş fotoğrafçısı / foto muhabiri olduğu genel kabul gören Robert Capa, Normandiya çıkartmasında Amerikan askerleri ile birlikte çıkartma gemilerinden sahile çıkmış ve yoğun ateş altında olmalarına rağmen muhteşem fotoğraflar çektikten sonra, tek bir sıyrık almadan dönmüştür. O gün 10.000’den fazla askerin öldüğü düşünülürse, başarısı daha iyi anlaşılabilir. İspanya İç Savaşı esnasında çektiği “vurulup düşen asker” fotoğrafı, en iyi fotoğrafı olarak bilinir.

Magnum ve Ara Güler:

kaynak: mediastore4

Dünyaca ünlü fotoğrafçılarımızdan rahmetli Ara Güler’de bir dönem Magnum için çalışmış ve çok ünlü fotoğraflara imza atmıştı. Winston Churchill, Indira Gandhi, Maria Callas, Alfred Hitchcock, Marc Chagall, Salvador Dali, Pablo Picasso gibi ünlü isimlerin fotoğraflarını çeken Güler’in en ünlü çalışmalarından birisi ise Salvador Dali’nin fotoğrafları. 60’ların başında bizzat Henri Cartier Bresson ile yaptığı mülakat sonucu Magnum’a katılan Ara Güler uzun yıllar başarı ile çalıştı ve dünya tarihine tanıklık eden, insanlığın ortak hafızasına kaydedilen fotoğraflar çekti. 1950’ler İstanbul’una ait en detaylı arşiv sayılan ve şehrin her bölgesinden gündelik yaşam kesitlerini içeren fotoğrafları olmasa, belki de bugün kendi şehrimize ve yakın geçmişimize çok daha yabancı olacaktık.

Akıllı telefonla fotoğraf çekmenin incelikleri