Birçok uzman kreşe başlangıç sürecinin çocukların gelişiminde önemli bir dönüm noktası olduğunu ifade eder. Bu dönemin sağlıklı bir şekilde atlatılması için, diğer dönemlerde de olduğu gibi en büyük görev ebeveynlere düşer. Çocuğun kreşe sorunsuz alışması ve ilerleyen yıllarda okulla sağlıklı bir ilişki kurması için dikkatli adımlar atmak gerekir. Çocukları kreşe hazırlanan anne-babalar bu kritik süreci kolay atlatmak için bazı ipuçlarından faydalanabilirler.

Kreşe Başlamak İçin İdeal Yaş

Kreşe başlama yaşı konusunda farklı uzman görüşleri mevcut. Genel kanıya göre çocuğunuzun sosyalleşme ihtiyacının arttığı 3 yaş civarında onu kreşle tanıştırabilirsiniz. Çalışan anne-babaysanız, kreş desteğine daha erken ihtiyaç duyabilirsiniz. Burada önemli olan ideal kreşi bulmak ve çocuğunuzun adaptasyon sürecini doğru şekilde yönetmek. Yaşamın ilk yıllarında çocuğun evde bakım görmesi daha uygun bulunur. Bunun nedeni, bu dönemde çocuk ile bakım veren kişi arasında güvenli bağlanma oluşmasının gerekliliği. Bu bağlanma altıncı aydan itibaren ayrılık kaygısını beraberinde getirir. Çocuk, annesinden ayrılmak istemez. Onun yanındayken kendini güvende hisseder. Eğer güvenli bir ilişki gelişmiş ise anne yanından ayrıldığında buna üzülür, fakat annenin tekrar döneceğini bilir. Bu güven duygusu, çocuğun rahatlamasına yardımcı olur. Eğer bu dönemde güvenli bir bağlanma gerçekleşmezse çocuk devamlı kaygı duyar. Annesinin yanından ayrılmasına izin vermez çünkü geri dönmeyebileceği konusunda endişe duyar. Bu aylarda bebek yabancıları da tanımaya başlar, fakat tanımadığı yüzlerden korkar ve annesine sığınır.

Ayrılık Kaygısıyla Başa Çıkma

Ayrılık kaygısı 1.5 ile 2 yaş arasında en üst seviyeye çıkar. Ardından çocuğun birtakım becerilerinin gelişmesi, kendi başına annesinden yardım almadan yapabileceği işleri fark etmesi ile kaygı yavaş yavaş azalır. 2.5 ile 3 yaş aralığında çocuk annesinden bir süre uzaklaşmaya, onu görmemeye katlanabilir. Fakat bunun için bağlanacağı, güven ilişkisi kurabileceği başka birine ihtiyaç duyar. Kreşe bu yaş aralığında başlayan çocuklar için bu kişi öğretmeni olmalı. Çocuk eğer öğretmeni ile arasında bağlılık oluşturabilirse bu sürece uyum sağlayabilir. Eğer oluşturamazsa çok yoğun bir şekilde ayrılık kaygısı yaşamaya devam eder. Bunun belirtileri de huzursuzluk, ağlama, tuvalet eğitiminde gerileme, yeme ve uyku bozuklukları olarak kendini gösterir.

Yaş Kadar Gelişim de Önemli

Eğer çocuk belirli bir olgunluğa erişemeden kreşe gönderilirse uyum sağlayamadığı gibi özgüveni de hasar alabilir. Bu noktada yaştan çok çocuğun bilişsel düzeyi önemli. Peki anne-babalar kreş kararını netleştirmeden önce, çocuklarının hangi yeterlilikleri kazandığını nasıl gözlemleyebilir? Çocuğun kreşe gitmeden önce temel ihtiyaçlarını karşılayabilecek olgunluğa erişmiş olması gerekir. Bunlardan biri kendi başına, annesinin yardımına ihtiyaç duymadan yemek yiyebilmek, diğeri ise tuvalet eğitimi. Kreşe giden bir çocuğun tuvalet ihtiyacını belirtebilmesi önemli bir kıstas. Ayrıca çocuk, anne- babası yanında değilken yaşadığı olayları onlara anlatabilmeli. Kreşte tüm gün yanında olmayacağınız çocuk, zorbalığa maruz kalabilir. Bu zorbaca davranışlar arkadaşları tarafından gösterilebileceği gibi, öğretmeni de kötü muamele gösterilebilir. Bu nedenle çocuğunuzun başına gelen iyi veya kötü olayları anlatabilmesi çok önemli.

Çocuklara Kreşe Alışma Konusunda Nasıl Destek Olabilirsiniz?

Kreşe hazırlık sürecinde anne-baba, çocuklarını kreş konusunda heveslendirebilir. Arkadaşlık ilişkisi kurmaya ve kreş ortamına uyum sağlamaya duygusal olarak hazır hale gelmeleri için çocuklara destek olmak mümkün. Her şeyden önce kreşin nasıl bir yer olduğu, orada neler yapacağı, yeni arkadaşlar edineceği, yeni oyuncaklarla oynayacağı, kreşte yemek yiyeceği ve uyuyacağı gibi detaylar anne-baba tarafından çocuğa anlatılmalı. Günün sonunda anne-babasının onu kreşten alacağı ya da evde buluşacakları da söylenmeli. Kreş kavramını çocuğa tanıtmak için kitaplardan faydalanmak da güzel bir yöntem. Okul öncesi çocuklara uygun kreş temalı kitaplar, çocuğunuzun kreş kavramıyla tanışmasına ve bu konuda heveslenmesine yardımcı olabilir. Maisy Kreşe Gidiyor, Avucundaki Öpücük, Çu’nun Okuldaki İlk Günü gibi resimli çocuk kitapları çocuğunuzun kreşi sevmesini kolaylaştırabilir. Ayrıca kreş alışverişini beraber yapmak, çantasını, kreş terliklerini birlikte seçmek de çocuğunuzun kreşe dair hevesini artırabilecek bir yöntem.

Kreşe Adaptasyon Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kreşe başlarken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, adaptasyon sürecini doğru yönetmek. Yapılması gerekenlerden biri çocuğun kreşte geçirdiği süreyi yavaş yavaş artırmak. Bir anda uzunca bir süre kreşte bırakılan çocuk kendisini terk edilmiş hissedebilir. Bu nedenle anne-baba, kreş yetkililerinin de desteğini alarak ilk haftalarda çocuğu ile kreşe gidip onu bekleyebilmeli Bu yöntem ile çocuk, annesinin yakınlığında ortamı tanır ve öğretmenine güven duymaya başlar. Bulunduğu yabancı ortamı tanımaya çalışırken annesi de orada olduğu için kendini güvende hisseder. Ara ara annesinin yanına uğrayıp tekrar oyun oynamaya dönebilir. Çocuğun bulunduğu ortama alışması, etrafındaki insanlar ile tanışması, öğretmeni ile arasında güven ilişkisi oluşturması için zamana ihtiyacı vardır. Bu süreçte de anne desteğini hissetmesi onun için çok önemlidir. İlk günlerde kreşte birer saat vakit geçirerek daha sonrasında bu süreyi üçer dörder saate çıkararak devam edilebilir. Kademeli bir adaptasyon süreci sayesinde kreş yaşantısı çocukta olumlu duygular bırakacaktır. Anne kreşten ayrılırken çocuğu mutlaka bu konuda bilgilendirmeli. Bunu belirtirken ne zaman döneceğini de çocuğa söylemeli. Küçük yaşlarda zaman kavramı gelişmediği için; anne döneceği zamanı “öğle yemeğinden sonra, uyku saatinden sonra” gibi ifadelerle belirtebilir. Anne, bu konuda, mutlaka dürüst davranmalı. Aksi takdirde çocuk annesine olan güvenini kaybeder.

Kreş Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Çocuğu kreşe hazırlanan anne- babaların aklını kurcalayan diğer nokta da hangi kreşi tercih etmenin çocuğun gelişimi için daha iyi olacağı konusu. Çocukların sosyalleşmeleri için büyük bir fırsat olan kreşler bazı özel durumlarda çocuk gelişiminde olumsuz etki bırakabilir. Kreş tercih ederken bakıcıların alanında eğitimli olup olmadığına mutlaka öğrenilmeli. Alanında yetkin olan biri bunun sorgulanmasından rahatsız olmaz. Siz de içiniz rahat bir şekilde, donanımlı bir bireye çocuğunuzu emanet edebilirsiniz. İyi yönetilmeyen bir ortama çocuk uyum sağlamakta güçlük çeker, saldırgan davranışlar sergileyebilir. Bu tür olumsuzluklar ile karşılaşılırsa mutlaka kreş ile görüşülmeli gerekirse diğer anne- babalar ile dayanışma kurulmalı. Bu gibi sorunlarla karşılaşmamak için en başından doğru kreşi seçmek önemli.

Tavsiyelere Kulak Verin

Çevrenizdeki kreşleri araştırmaya, etrafınızdaki çocuklu anne- babalardan fikir alarak başlayabilirsiniz. Tercih ettikleri kreşle ilgili problem yaşayıp yaşamadıklarını öğrenebilirsiniz. Kreş ile ev arasındaki mesafenin çok uzak olmaması, çocuğunuzun kreşi daha kolay benimsemesini sağlar. Yakın olan bir kreşe gidip gelirken çocuğunuz, hem daha az yorulur hem de daha geç saatte uyanabilir. Öğretmenlerin yetkinliğinden beslenmeye aklınıza gelen tüm soruları ilk görüşmede kreş yetkililerine sormalısınız. Kreşte uygulanan eğitim programı, sınıf kontenjanları, yabancı dil eğitimi, çalışma saatleri, servis imkanları gibi öğrenmeniz gereken her konuda notlar alın ve hepsi hakkında detaylı bilgi edinin. Kreş çağındaki çocuklar, eğlenirken çok kolay bir şekilde öğrenme de gerçekleştirebilir. Seçtiğiniz kreşin çok akademik odaklı olmamasına, serbest oyunun öncelikli tutulmasına dikkat edin. Çocuğunuzun kaliteli zaman geçirmesi için gerekli olan özelliklerden biri de fiziksel şartlar. Binayı mutlaka gezmeyi talep edin. Uyku odalarının durumunu, tuvaletleri, sınıflarda ve ortak alanlarda güvenlik önlemlerinin alınıp alınmadığını detaylıca inceleyin.