Doğru basınç, doğru bakım: Lastiklerinizin yaz performansını artırın!
Sürüş güvenliğine doğrudan etki eden basınç, doğru kullanım bilgisiyle arabanızın lastiklerini çok daha uzun bir ömre sahip olmasını sağlar ve daha iyi performans sunmasına yardımcı olur.
Hem pahalı olması hem de dış etkilere maruz kalması neticesinde hızlıca yıpranmasıyla bilinen lastikler, otomobilin yer ile temas eden tek parçası. Fren ve yol tutuşu gibi birçok faktöre doğrudan etki eden otomobilin bu önemli parçası, gerektiği gibi kullanıldığı takdirde çok daha uzun kullanım ömürlerine ulaşabilir ve size sandığınızdan çok daha iyi performans sunabilir.
İlk kural; doğru basınç
Lastiklerin doğru hava basıncına sahip olduğundan emin olmanız şart. Belirli bir mühendislik süreci sonrasında en iyi performans ve yakıt tüketimi için belirlenen lastik basınç değerleri, lastiğinizin en iyi şekilde çalışmasını sağlar. Uygun basınca sahip olmayan lastikler, yapısal olarak çok daha hızlı bir şekilde bozulur.
Çoğunlukla otomobiliniz şoför kapısının iç kısmında veya depo kapağının içerisinde bulunan doğru basınç değerleri, yüklü veya yüksüz kullanıma göre değişiklik gösterebilir. Örneğin tüm aile toplanıp kısa bir tatile gidecekseniz ve bagajınız da dolu olacaksa her zamanki lastik basınç değerlerinizin üzerine birkaç psi veya bar daha eklemeniz gerekir. Bu durumda lastikleriniz artan ağırlığa karşı daha iyi uyum sağlayabilir ve daha iyi yol tutuşu ve fren performansı elde etmenize imkan tanır.
Yanlış basınç değerleriyle uzun süre kullanılan lastikler sırt ve omuz bölgelerinde ciddi yıpranmalara maruz kalabilir. Bu durum ise sürüş güvenliğini olumsuz bir şekilde etkiler. Yıpranan lastiklerinizin yerini doldurmak için Pirelli’nin performans odaklı modeli P Zero uygun tercih olabilir. P Zero’lar aynı zaman da run-flat lastik kullanan otomobiller için de iyi bir aday.
Az bilinenlerden; doğru basınç ve lastik rotasyonu
Konu lastik olduğunda ne yazık ki alıştığımız bakım kavramı çok da işe yaramıyor. Yıpranan lastiklerinize karşı tamir yada onarım mümkün olmasa da en azından birkaç bin kilometre daha kazanabilmek için uygulayabileceğiniz bir yöntem var; lastik rotasyonu.
Otomobilinizin lastik yerleşimine ve kamber-kaster değerlerine bağlı olarak tüm lastikler eşit şekilde yıpranmaz. Bu nedenle belirli aralıklarla lastik rotasyonu yapmalı, lastiklerin eşit şekilde kullanılmasını sağlamalısınız. Futboldan da sıkça duyduğumuz bu kavram tam olarak ‘yer değiştirme’ olarak düşünülebilir.
Simetrik ve asimetrik türlerde üretilen lastikler, araca montajı sırasında bir yöne bakmak zorunda olabilir. Ayrıca her iki yönlü de kullanılabilir. Simetrik lastikler bu yönüyle yanlış kullanıma imkan tanımayacak şekilde her yönle kullanıma uygundurlar. Asimetrik lastikler ise iç ve dış kısımlarındaki farklı yapılarıyla sadece belirtilen yönde ve istikamette kullanılabilir. Bu durum lastik rotasyonu için önemli bir fark meydana getirir.
En çok kullanılan rotasyon yöntemi; ön lastikleri arka bölüme, arka kısımdakileri ise ön bölüme taşımaktır. Lastiklerinin yönünün değişmediği bu yöntemde ön sağ lastik arka sağ lastikle yer değiştirir. Ön sol lastik ise arka sol lastik yer değiştirir. Simetrik lastikler için ise araç lastikleri çapraz olacak şekilde yer değiştirilir. Bu durumda; arka sağ lastik ön sol lastik ile, arka sol lastik ön sağ lastik ile yer değiştirir. Bu durumda iç bölümünde daha çok aşınan lastikler yeni yerinde daha az aşınan bölümleriyle yola temas eder ve tüm lastikler için aşınma eşitliği sağlanır.
Eğer daha önce lastiklerinize rotasyon uyguladıysanız ve en az 10.000 kilometre yaptıysanız artık yeni bir lastik satın almanın zamanı gelmiş olabilir. Yaz veya kış ayları arasında sık sık lastik değiştirmekten de yorulduysanız Michelin’in 4 mevsim kullanıma uygun modeli CrossClimate sizi uzunca bir süre lastik konusunu düşünmekten kurtaracaktır.
Uzmanlık gerektiren konular; rot ve balans
Rot ayarı da yine lastiğinizin doğru şekilde yıpranması üzerinde etkili detaylardan birisi. Lastiklerin birbirine paralel şekilde ilerlemesi sağlayan rot ayarı, diğer yürüyen aksamın da doğru çalışması için son derece önemlidir. Çok küçük derecelerdeki sapmalar bile uzun vadede otomobilinize büyük zararlar verebilir.
Diğer bir önemli konu olan balans ayarı ise yine lastiklerinizi ne kadar uzun süre kullanabileceğiniz konusunda önemli bir etken. Doğru balans ayarı yapılmamış bir otomobil titreme ve yalpalama gibi sorunlarla baş başa kalabilir. Bu durumlar da lastik ömrünü doğrudan azaltır. Ne yazık ki rot ayarı ve balans ayarı çeşitli profesyonel makinelerle yapılır. Bu nedenle her lastik değişiminde veya düzenli aralıklarla rot ve balans ayarlarınızı kontrol ettirmelisiniz.
Rot ve balans ayarlarınızdaki sapmaları uzun süredir kontrol ettirmediyseniz lastikleriniz için artık çok geç olabilir. Özellikle yaz sıcaklarının etkisini arttırdığı şu günlerde dengesiz şekilde aşınan lastiklerinizin yerini yenileriyle doldurmak için Continental’in konfor odaklı modeli ContiPremiumContact 6, aradığınız yol tutuşu ve konfor dengesini size bir arada sunabilir.
En önemlisi; doğru lastik tercihi
Hem ebat, hem lastik türü hem de mevsim özellikleri ‘doğru lastik tercihi’ kavramının içerisinde yer alıyor. Eğer yaz sıcaklarının başladığı günlerde hala kış lastiğinizi kullanıyorsanız, eğer otomobilinizin üreticisinin tavsiye ettiği ebatlar dışında bir lastik kullanıyorsanız, eğer aracınıza uygun olmayan türde ve yine aracınıza uygun olmayan yük ve hız endeksi değerlerine sahip bir lastik kullanıyorsanız ne yazık ki tercihiniz tamamen yanlış.
Basınç gibi kolay görünen bir konuda bile ciddi zaman harcayan lastik mühendisleri, yüzlerce farklı türdeki kullanıcı ve otomobil için farklı özelliklere sahip lastikler üretmek için çabalıyor. Sizin ve sevdiklerinizin güvenliği için büyük önem taşıyan bu ‘doğru tercih’ konusu, arka planda harcanan onlarca saatin ve emeğin sonunda belirleniyor.
Bu nedenle; aracınızın kullanım kitapçığında yazan ebatlar dışında lastik kullanmamanız, mevsim geçişlerine uygun olarak lastiklerinizi değiştirmeniz, otomobiliniz ağırlığına ve fren kabiliyetine bağlı olarak doğru hız ve yük endekslerine sahip lastikler tercih etmeniz, sürüş stilinize göre ekonomi veya performans odaklı lastikler tercih etmeniz büyük öneme sahip.
Aracınıza uygun ebattaki lastikleri bulmakta zorlanıyorsanız internetin gücünü kullanmanızda fayda var. Hepsiburada’nın ‘Oto Lastikleri’ kategorisi altında listelenen onlarca ürün arasından size uygun olan modeli bulabilir, daha önce bahsettiğimiz yaz bakımlarınızı da doğru bir şekilde yaptığınızdan eminseniz güvenle yola çıkabilirsiniz.
Dilerseniz “otomobiliniz için yaz bakımı tüyoları” yazımızı okuyabilir ve seyahatlerinize güvenle çıkabilirsiniz.