İzleyici kitlesi ve spor amaçlı yapan kişi sayısı ülkemizde hızla artan yol bisikleti, şehir ve dağ bisikletlerine göre alışmanın daha uzun sürdüğü bir bisiklet türü. Dağ ve şehir bisikletleri, yol bisikletine göre daha konforlu ve kontrolü kolay bisikletlerdir. Yol bisikletine başlarken veya diğer bisiklet türlerinden geçiş yapılırken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar var. Yol bisikletleri, aynı zamanda yarış bisikleti olarak da adlandırılır. Dağ ve şehir bisikletlerinde konfor, kontrol ve günlük kullanım öne çıkarken yol bisikletinde hız ve performans hedeflenir.

Yol bisikletleri profesyonel yarışlarda kullanıldığı için tüm dünyada yarış bisikletleri olarak da biliniyor.

Yol bisikleti nedir ve görür görmez nasıl ayırt edilir?

Yeni başlayanlar için yol bisikleti, zorlayıcı bir süreçten geçer çünkü birçok insan dağ ve şehir bisikletleri ile sürüşlere aşinadır ve yol bisikletinin tekniğini kavramak biraz zaman alır. Yol bisikletine geçerken hedefiniz yüksek hız ve yüksek performans olmalıdır. Diğer bisiklet türlerindeki temposuz ve eğlence amaçlı sürüşler, yol bisikleti için doğru bir amaç değildir. Ağırlığı, vites sistemi, gidonu, sürüş pozisyonu ve geometrisi tamamen kendine has olan yol bisikletleri, yarış bisikleti olarak da adlandırılır ki bunun sebebi de bisiklet yarışlarında kullanılmasıdır. Türkiye’de sıklıkla yayınlarına rastlanan tek günlük, haftalık veya üç haftalık yarışlara ilgiliyseniz, yol bisikletiyle çoktan tanışmış olmalısınız. Yol bisikleti genellikle aşağı doğru boynuzlu gidonu ve ince tekerlekleri ile diğer bisikletlerden kolaylıkla ayırt edilebilir. Dağ ve şehir bisikletleriyle çıkılan sürüşlerde saatte ortalama 20 km hız oldukça tempolu kabul edilirken; yol bisikleti için aynı hız oldukça düşük tempolu bir sürüşü ifade eder. Eğer bol yokuşlu bir rota çizmeyip düz yolda yol bisikleti kullanıyorsanız saatte ortalama hızınız 30 km’yi rahatlıkla bulabilir.

Yol bisikleti alırken konfor asla ilk sırada yer almamalı.

Yol bisikleti, diğerlerinden ayrı bir karaktere sahip!

Yol bisikletlerinin temel farklarını öğrendiğinizde tekniğine de daha kolay hakim olursunuz. Gidon ve sele yüksekliği bisikletin ön kısmına doğru yatarak sürüş yapmanızı gerektirir. Bisikletin geometrisi gereği sele, gidondan daha yukarıdadır. İlk etapta sırt, boyun ve bel ağrıları hissedilebilir ancak sürüş pozisyonuna alıştıkça ağrıdan eser kalmaz. Dağ ve şehir bisikletlerini ulaşım amacıyla çok rahat kullanabilirsiniz çünkü şehrin farklı profildeki yollarına uyum sağlamak, su ve çamurdan korunmak kolaydır. Amortisörü açıp bir çamurluk takmak tüm yol koşullarına adapte olmanızı sağlar ancak yol bisikletinde amortisör gibi bir düşünceniz varsa bunu yolun en başında unutmalısınız! Yol bisikletiyle yeni tanışan kişiler bisikleti satın alırken bir sürprizle karşılaşacaklar: Pedallar. Yol bisikleti pedalsız olarak satılır ve istediğiniz pedal için ekstra ücret ödersiniz. Pedallar, performansı maksimuma çıkarmak için ayakkabıya kilitlenecek şekilde üretilirler. Burada akla düşen ilk soru her ayakkabının kilitlenip kilitlenmeyeceği olacaktır. Pedala kilitlenecek ayakkabılar bisiklet ayakkabısıdır ve altında özel bir kilit sistemi bulunur. Kilitli pedal, sadece ayağınızı pedala basarken değil, pedaldan çekerken de güç uygulayıp hızınızı korumanızı ve artırmanızı sağlar. Yol bisikletine geçişte klasik pedallar da tercih edilebilir ancak kilitsiz pedallar toplu sürüşlerde daha çok yorulup gruptan kopmanıza sebep olabilir. Yol bisikleti satın alırken aynı anda bir pedal ve ayakkabı masrafınız da olacak. Bisiklet, pedal, bisiklet ayakkabısı üçlüsünün yanında daha hızlı hale geleceğiniz için mutlaka iyi ve kaliteli bir kask tercih etmelisiniz. Şehir içinde ve düşük hızlarda kullandığınız şehir ve dağ bisikletlerinde kask kullanmıyor olsanız bile yol bisikletinde kask almaya mecbursunuz. Çünkü sürüş keyfi, hız ve performanstan da önce gelen bir şey var: Güvenlik. Yol bisikleti modelleri ve bisikletle beraber sahip olmanız gereken tüm ekipmanların yer aldığı Hepsiburada yol bisikleti sayfasına buradan ulaşabilirsiniz.

Dağ ve şehir bisikletlerindeki gidon hakimiyeti, yol bisikletinde yerini yepyeni bir kontrol düzenine bırakıyor.

Bisiklet hakimiyetiniz ve kontrolünüz baştan yazılacak

Yol bisikleti, yapısı gereği hem tırmanışa hem de düz yolda hız yapmaya uygun olmalıdır. Bu yüzden gidonları diğerlerinden farklıdır. Gidonlar, hem yokuş sırasında yukarıdan tutmaya hem de inişte ve düz yola tamamen yatarak kullanmaya uygun şekilde iki tutuşu da en iyi şekilde yapmanız için tasarlanmıştır. Diğer bisikletlerdeki gibi geniş ve her alanı kullanılabilen bir gidonu olmadığı için vitesler de tamamen farklı konumlanarak dikey pozisyonda durur. Gidonu üstten tutarken vites değiştirmek ve fren yapabilmek için bir veya iki parmağınızı kullanabilecek olmanız, yol bisikletine başladığınız ilk günlerde sizi biraz zorlayacaktır. Yokuş pozisyonunda fren ve vites hakimiyetini kazanmak için öncelikle düz yolda çalışmalar yapmanız önerilir. Vites değişimi de yine alıştığınız düzenin oldukça dışına çıkıyor çünkü vitesler fren kollarından değiştiriliyorlar. Kolların parmaklarla içe doğru itilmesiyle vites değişiyor ancak farklılıklar bununla sınırlı kalmıyor. Fren koluna uygun şekilde tasarlanmış olan ikinci küçük bir kol bulunuyor. Tek veya iki kolu gidonun iç kısmına doğru itmek vitesi büyütmeye veya küçültmeye yarıyor. Gidon kontrolü ve sürüş pozisyonunun yanında bisikletinizle beraber satın aldığınız kilitli pedala ve ayakkabıya alışmak da bolca deneme ve emek istiyor. Sürüş anında aniden durmanız gerektiğinde topuktan başlayan bir hareketle ayakkabı ve pedalın kilidini açmanız gerekiyor. Bu hareketi bisikletin üzerine çıkıp bir destekle sabit durarak evde onlar tekrarlasanız bile sürüş anında pedalı kurtaramama ihtimaliniz var. Birçok yol bisikletçisi, bu alana geçtiklerinde ilk birkaç sürüşte kilidi açamaz ve olduğu yere düşmek zorunda kalır. Kilitten kurtulamayıp düşmek yol bisikletine yeni başlayanların bir hatası ya da eksikliği değildir, tam aksine gayet olağan bir durumdur.

Profesyonel yol bisikletinin yıldızları, kendine has teknikleri ve yetenekleriyle birbirlerinden ayrılıyorlar.

Yol bisikletinde dünyanın en iyileri

Yol bisikletine başlayıp temel teknikleri ve olmazsa olmaz malzemeleri tanıdıktan sonra sıra profesyonelleri tanımaya geliyor. Yol bisikleti yapanlar, mutlaka profesyonel yarışları izlemek zorunda değiller ancak profesyonelleri izlemek toplu sürüş, yokuş ve düz yol tekniklerinin ne kadar farklı ve çeşitli olacağını öğrenmenin en iyi yolu. Profesyonel yol bisikletinde dünyanın en büyük üç yarışı Giro d’Italia, Tour de France ve La Vuelta a Espana. Sırasıyla İtalya, Fransa ve İspanya’da düzenlenen üç büyük yarış “Grand Tour” olarak adlandırılıyor. Bu üçlü dışında bisiklet takviminde üç hafta (21 etap) süren başka yarış yok. Tek günlük büyük klasikler de oldukça ilgi çekse de üç büyük turda yarışan ve şampiyonluğa oynayan isimler her zaman daha popüler oluyor.

Peter Sagan, günümüzün en çok kazanan bisikletçisi olarak bisiklete az da olsa merak salmış kişiler tarafından bile tanınıyor. Sagan, izleyen herkesi sürüş tekniği ve gidon kontrolü ile kendisine hayran bırakıyor. Önünde düşen bisikletçinin üzerinden bir anda zıplayıp geçmesini amatör düzeyde yapmak mümkün değil ama tehlike ve kaza anında kontrolün nasıl sağlanacağını en iyi öğretecek isim. Yokuşlarda nasıl bir pozisyon uygulayacağınızı ve tempo yapacağınızı ise beş Tour de France şampiyonluğu bulunan Chris Froome, 2018 Tour de France şampiyonu Geraint Thomas, 2018 Vuelta şampiyonu Simon Yates gibi isimlerden öğrenebilirsiniz. Yokuşlarda her bisikletçinin kendine has bir sürüşü olduğunu görmek sizi epey şaşırtabilir. Uzun yokuşların ardından gelen ve hızın doruk noktasına ulaştığı inişlerde ise İtalyan Vincenzo Nibali’yi mutlaka özel olarak izlemelisiniz. Bazı bisikletçiler için yarış anında kabusa dönebilen ve fark yemelerine sebep olan inişler, Nibali’nin günümüzde ve belki de tarih boyunca diğer tüm bisikletçilerden daha iyi olduğu bir alan. İnişte ciddi farklar açabilen veya yokuşta geride kaldıysa inişte kolaylıkla ön gruba yetişebilen Nibali, birçok amatör bisikletçinin inişlerde daha iyi hale gelmek için örnek alacağı ilk isim. Yol bisikleti dünyasına atıldığınız zaman hem öğrenmek hem gelişmek hem de profesyonelleri izlemek hayatınızda yaşayacağınız en iyi deneyimlerden biri olacak.