Stresle mücadele hayatımızın bir parçası. Yıllar boyu bize stresten uzak durmanın önemi anlatıldı. Ama en nihayetinde artık bilim insanları bile stresin modern yaşamın kaçınılmaz bir sonucu olduğu fikrinde birleşiyor. 

Başka bir deyişle stresten kaçamıyorsak onunla yaşamanın daha doğrusu mücadelenin yollarını öğrenmekten başka şansımız yok. Şimdi gelin stresle mücadelede etkinliği kanıtlanmış 6 etkili yönteme beraber bakalım.

Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur!

Sağlıklı bir yaşam sürmek istiyorsak bütüncül bir “sağlıklı olma halinden”  bahsetmek gerektiğini biliyoruz artık. Yani ruhsal ve fiziksel sağlık artık birbirinden o kadar da ayrı ele alınmıyor. 

Bunun  en güzel örneği olarak;  depresyonda mücadelede sağlıklı bir sindirim sisteminin önemi veya psikosomatik hastalıkların (psikolojik kökenli fiziksel rahatsızlıklar)  varlığı gösterilebilir. Bu da kanıtlıyor ki eğer stresle mücadele etmek istiyorsak işe bedeni çalıştırmaktan başlamalıyız. Yoga, pilates, aerobik, dans veya tüm bunların melez formları…

Bu zengin menüden dilediğinizi seçebilirsiniz ama ne olursa olsun vücudunuzu esnettiğinize ve gevşettiğinize emin olun. Kafanızın rahatlaması hemen akabinde gelecektir. Eğer daha önce yoga veya pilates yapmadıysanız Udemy Sıfırdan Yoga Pilates seti tanışmak için harika bir fırsat olacaktır. 

Stresle mücadelenin anahtarı: Doğru beslenme

Stresli olduğumuzda bedenimizde belli başlı etkiler doğrudan ortaya çıkar. Örneğin iştahımız artar ya da azalır, beraberinde terleme, yorgunluk, baş ağrısı, gerginlik, mide bulantısı, nefes darlığı ve/veya sindirim sisteminde farklı problemler ortaya çıkabilir. 

Yüksek stres altındayken beynimiz endorfin ve seratonin seviyelerini yükseltmek için yağlı ve şekerli gıdalara yönelir. Yani stresliyken canımızın çikolata, pasta, makarna, pizza, kola çekmesi çok da boşuna değil aslında. Ancak stresli durumlarda bahsettiğimiz basit karbonhidratlara yönelmek (ve büyük ihtimalle hemen sonrasında pişmanlık duymak) yerine C vitaminini ve kompleks karbonhidrat içeren besinlere yönelmek stresle mücadele ederken size artı puan kazandıracaktır. 

Peki, nedir bu besinler; öncelikle portakal, mandalina ve benzeri turunçgiller, kuru baklagiller ve yeşil yapraklı sebzeler. Kompleks karbonhidratlar içerdikleri posa sayesinde de bozulmuş olan sindirim sisteminin olumsuz etkilerini de azaltmaya yardımcı olacaktır.

Kahve ve kafeinli içecek yerine su tüketmek

Stres altındayken çoğu kişinin nefes alışveriş ritmi bozulur, dili damağı kurur. Böyle durumlarda kahve veya kafeinli içecekler yerine suya yönelmek hayat kurtarıcı olabilir. 

Kafein adrenal bezleri uyararak adrenalin ve kortizol hormonlarının salınımına neden olur. Bu nedenle kafein içerikli içeceklerin (kola, kahve, çay, enerji içeceği) tüketilmesi kişiyi sakinleştirmez tam tersine stresi arttırır. Su ise sizi dengeleyerek stresle mücadele ederken ihtiyaç duyduğunuz desteği sunacaktır. 

Uyku düzenini korumak

‘Söylemesi kolay’ dediğinizi duyar gibiyiz ve evet stres altındayken uyumak, mevcut uyku düzenini korumak zordur ama imkansız değildir. Bunun için öncelikle kafein içeren uyarıcı içeceklerden ve uyku düşmanı alkolden uzak durmak gerekir.  

Uyku rutini oluşturmak ve buna sıkı sıkıya bağlı kalmak stresli durumlarda kurtarıcınız olabilir. Uykudan birkaç saat önce cep telefonu ve bilgisayar ekranı mutlaka kapanmış olmalı. Ortamın ışıklarını biraz azaltabilir, rahatlamak için ılık bir duş alabilirsiniz. Dilerseniz uykuya geçmeden önce müzikle sakinleşmeyi de deneyebilirsiniz. Sizi içinde bulunduğunuz stresli ortamdan biraz olsun uzak tutabilecek bir kitap da işinizi fazlasıyla görecektir. 

Lavanta yağı mükemmel bir sakinleştiricidir. Aromaterapinin güzelliklerinden faydalanıp Buyfun uçucu yağ difüzörü yardımıyla sakin ve derin bir uykuya geçebilirsiniz. Benzer şekilde uykudan önce ılık bir papatya çayı içmek de uykuya geçişinizi kolaylaştıracaktır. 

Diğer insanlarla dayanışmak

İnsan sosyal bir varlıktır. Doğamız gereği diğer insanlarla beraber olmaya, beraber hareket edip onlar tarafından onaylanmaya ihtiyaç duyarız. Aynı şekilde varlığımızın anlamlı hale gelmesi de diğer insanlarla kurduğumuz ilişkilere bağlıdır. 

İnsanlığın en büyük stres kaynaklarından biri olan topluluk önünde konuşma örneğini ele alalım mesela. Neden topluluk önünde konuşmak bizi gerer, elimizi ayağımızı ne yapacağımızı bilemeyiz, sesimiz titrer ve bir an önce oradan kaçmak isteriz? 

Aslında bunların hepsi genlerimizde var, diğer bir deyişle ilk insanlar avlanırken bir taraftan da av olabiliyordu. Açık alanda tek başına kalmak iyi bir av olmak için yeterliydi. Bu nedenle gizlenerek ve mümkünse sürü halinde hareket ederek avlanıyorduk. Aradan bin yıllar geçse de bir kürsüde tek başımıza kaldığımızda aynı hisleri yaşayabiliyor, bize bakan tüm gözleri bir tehdit olarak algılayabiliyoruz. 

Oysa o anda konuşma yapmadan hemen önce şunları düşünmek de mümkün: ‘Ben özel ve biricik olabilirim ama aynı zamanda büyük bir bütünün parçasıyım. Burada olma nedenim tüm dünyayı kökünden değiştirmekten ziyade var olan dengeye olumlu bir katkı sunmaktan ibaret, tıpkı benden önce yaşamış ve bundan sonra yaşayacak olan milyarlarca insan gibi.’ 

Diğer insanlarla bütün ve eşit olduğunu hissetmek, kişinin tek başına yaşadığına inandığı sorunların üstesinden gelmesini kolaylaştırır, evreni olduğu haliyle kabul etmek kişinin kendini de kusurlarıyla kabul etmesinin yolunu açar.

Dünyada bu açıdan bakmak stres yaşamanızı sağlayan nedenleri öylece ortadan kaldırmaz belki ama onları daha önemsiz kılabilir. Ve belki de en önemlisi diğer insanlar ile doğayla bağ kurmak, onlara faydalı olmak iyi hissettirir, yaşamı anlamlı kılar. Özetle, bir sivil toplum kuruluşuna destek olun, diğer insanların hikayelerini dinleyin, onlarla temasa geçin. Nasıl iyi geldiğine inanamayacaksınız. 

Profesyonel destek almak

Stres en genel anlamıyla içerdeki ve dışardaki çeşitli uyaranlara karşı vücudumuzun verdiği otomatik tepkidir. Stres genellikle kendinizi korumak adına ortaya çıkar fakat yoğunluğu çok fazla arttığında yaşam kalitenizi bozabilir. 

Eğer stresle mücadele ederken aldığınız önlemlerin yetersiz kaldığını düşünüyorsanız ve stres içerisinde olma hali sizin için rutine dönüştüyse mutlaka profesyonel bir desteğe başvurmalısınız.