Teknoloji gelişti; artık sizin eskiyen ve yavaşlayan emektârı satıp daha iyi bir laptop almanın vakti geldi. İlanınızı verdiniz ve satışını yaptınız, şimdi onu yeni sahibine verebilirsiniz. Sizce de unuttuğunuz bir şey yok mu?

Bilgisayarınızla ne kadar zaman geçirdiğinizi bilemiyoruz ama; e-posta adresinizden banka hesap bilgilerinize, arkadaş listenizden sosyal medya hesaplarınıza kadar her şey elinizdeki o ufak makinede. Tahmin edersiniz ki günümüzde bu bilgiler kötü niyetli insanların eline geçtiği zaman ciddi anlamda büyük problemlere dönüşebiliyor. İşte tam da bu yüzden, laptopunuzun kara kutunuz olduğunu varsayın ve bu kara kutudaki bilgileri yine sadece kendinize özel tutmak için onu titizlikle temizleyin.

Peki ama nasıl?

Öncelikle cihazınızdaki size göre önemli dosyaları yedekledikten sonra her şeyi silmeniz son derece mantıklı görünse de maalesef bu yeterli değil. Basit silme işlemleri, dosyalarınızı kalıcı bir şekilde ortadan kaldırmıyor. Bu işlem sadece ve sadece işletim sisteminin verilere ulaşmak için kullandığı yolu siliyor.

Satmış olduğunuz bilgisayarın hard diskinden sildiğinizi sandığınız ve sizin bile artık ulaşamayacağınızı düşündüğünüz bilgilerinize, kötü niyetli insanlar tarafından rahat bir şekilde ulaşılabiliyor. Eğer sildiğiniz verilerin üzerine henüz yeni bir veri yazılmadıysa, eski bilgi ve belgelere erişmek hiç de zor değil.

Güvenli ve kalıcı bir şekilde veri silme

Kişisel bilgilerinden bir türlü kurtulamayanların yanında bir de bu bilgileri kaza sonucu kaybedip onlara yeniden ulaşmaya çalışanlar mevcut. Bilgisayar hasar görmüş olabilir, virüs girmiş olabilir, bir şekilde çalışmaz duruma gelmiş ve sizi yarı yolda bırakmış olabilir. Böyle durumlarda verilerinizi kurtarmakla profesyonel olarak ilgilenen kurumlar var. Bu kurumlar aynı zamanda sizin için tamamen güvenli bir şekilde veri silme hizmeti sunabilir.

Fakat siz bu süreci tamamen kendiniz yönetmek istiyorsanız başvurmanız gereken yol “wiping”. Tıpkı bir kağıt parçasını çöpe atmadan önce defalarca kez karalamaya ve okunmaz hale getirmeye benzeyen “wipe” işlemi, sistemli bir şekilde dosyaları okunmaz hale getirmeye yarayan bir metot.

Üzerine kurşun kalemle yazı yazılmış fakat daha sonra üzeri karalanmış bir kağıdı bile sonradan okuyabildiğinizi düşünürsek, bilgisayarınızdan dosyaları kalıcı olarak silebilmek ya da aslında artık okunamayacak hale getirmek için mevcut dosyaların üzerine defalarca yeni bir şeyler yazmanız gerekiyor.

Nedir bu “wipe atmak”?

Kısaca silinen bilgilerin üstüne birden fazla şekilde yeni veri yazılmasına “wipe atmak” veya “wiping” deniyor. Wipe atma metoduna göre silmiş olduğunuz bilgileri geri getirmenin çok zor olduğunu ve hatta bu işlemin imkansız olduğunu belirtmekte fayda var.

Bu noktada devreye giren farklı metotlar, çeşitli seviyelerde “silme garantisi” sunuyor. Wipe atma işleminin gerçekleşebilmesi için minimum 3 katman yeniden veri yazılması birçok uzman tarafından kabul görse de bu rakam arttıkça “kesin” sonuca ulaşma yüzdeniz de artıyor.

Wiping işlemini uygulamak için kullanabileceğiniz iki farklı yol mevcut. Bunlardan ilki tek bir dosya için kalıcı silme işlemi komutu vermek. Bu durumda dosyanızın tamamlanmış halinin tamamen silindiğinden emin olabilirsiniz. Fakat dosyanızın daha önceki çalışma basamaklarında farklı kopyalarının oluşturulma ve bu belgelerin de sabit diskin çeşitli bölümlerine yayılması ihtimali mevcuttur. Yani sildiğinizi düşündüğünüz dosyanın çeşitli örnekleri (dosyanın tam hali olmasa dahi) geride kalabilir.

Bu durumun önüne geçmenin tek yolu ise depolama alanındaki tüm boş alana kalıcı silme işlemi yani wiping uygulamaktadır. Bu şekilde depolama alanınızın boş kısımlarına yayılmış dosya örneklerinin tamamen silindiğinden ve tüm boş alanınızın “gerçekten” temiz olduğundan emin olabilirsiniz.

Wiping yöntemleri

• Gutmann Metodu

Kalıcı veri silme işlemindeki en prestijli yöntem Gutmann Metodu olarak bilinir. Manyetik olarak verilerin yazıldığı bir diskte, dosyaların silinse dahi arkasında bir iz bıraktığını söyleyen Gutmann metodu, bu izlerin daha sonra atomik düzeyde mikroskoplarla görülebildiğini ve bunun önüne geçmek için kesin yolun söz konusu dosya üzerine 35 kez yeni veri yazılması gerektiğini savunur.

En güvenilir veri silme metodu olsa da işlemin tamamlanması ciddi süreler alabilir. Daha az özel dosyalar için bu işlemi sadece 5 kez tekrarlayan programlara da yönelebilirsiniz.

• Schneier Yöntemi

Kriptolog Bruce Schneier’ın yazdığı algoritmayı kullanan bu yöntem, wiping işlemini daha sistematik bir şekilde gerçekleştirir. Veri silme işlemine başlarken mevcut verileri; önce 1, sonra 0, sonrasında ise rastgele rakamlarla değiştiren bu yöntemde, verilerin üzerine 7 kez yeni veri yazılır.

• DoD-7

ABD Savunma Bakanlığı’nın da kullandığı dosya silme algoritmasıdır. Birçok ülkenin güvenlik kurumları bu yöntemi kullanır. Aynı metodu kullanan ve yeniden veri yazma işlemini sadece 3 tekrarla sınırlı tutan Dod-3 algoritması, daha az özel dosyalar için kullanılabilir.

En güvenilir kalıcı veri silme yani wiping yöntemlerini öğrendiğinize göre şimdi sizin için en uygun programı aramaya başlayabilirsiniz. Bu yöntemlerden en az birini veya birden fazlasını kullanan programlardan yardım almanız sizin için daha faydalı olacaktır.