Baldır kaslarını topuk kemiklerine bağlayan aşil tendonu, vücutta bulunan en uzun tendon olarak biliniyor. Ayak bileklerinin hareket açıklığını dengede tuttuğundan koşma ve yürüme için oldukça önemli görev görüyor. Ayrıca tendon, baldır bölümündeki kaslar kasıldığı zaman ayak bileklerinin aşağı ve yukarı doğru hareket etmesini sağlıyor. Keza, ayakların hem içeri hem de yukarı doğru dönmesine de izin veriyor.  

Aşil tendonu gereken güce sahip olduğu zaman üstün kuvvet sağlıyor. Örneğin merdiven çıkarken veya koşarken kişiye, vücut ağırlığının on katına eşit olacak kuvveti veriyor. Her bireyin hayatını sürdürebilmesinde kritik bir rol oynayan aşil tendonu, bazı olumsuzluklar neticesinde yırtılmaya veya kopmaya uğrayabilir. Bu durum milyonlarca sporcuyu yakından ilgilendiren bir durum olarak kadınlara kıyasla erkeklerde daha yaygın olarak görünüyor. Bu sebeple, aşil tendonu nedir sorusuna sıklıkla cevap aranıyor.

Aşil Tendonu Yırtığı Nasıl Meydana Gelir?

Aşil tendonu, 20 ila 45 yaş aralığındaki aktif bireylerde görülebilen rahatsızlıklardan biri olarak karşımıza çıkıyor. Bu rahatsızlık, ayağın belirli bir direnç gösterilerek ani şekilde hareket ettirilmesiyle ortaya çıkıyor. Aşırı esneme, düşme, eklemi zorlama, zıplama gibi durumlarda aşil tendonu kopması görülebiliyor.

Aşil tendonu, düşme gibi çeşitli musibetler ile birlikte kısmen veya tamamen yırtılma şeklinde de görülebiliyor. Bu tendondaki yırtılma veya kopma, topuk kemiğinin 6 cm yukarısında oluşuyor. Ayrıca tendonun uzandığı kısım boyunca da bir bölümde görülebiliyor.

Tenis, futbol, basketbol gibi sürekli ve ciddi hareketlilik gerektiren durumlardan sonra aşil tendonu kopması yaşanabiliyor. Kortikosteroid ilaç kullanılması, zayıf kondisyon ve daha önce yaşanan aşil tendonu sorunlarını geçirmiş olma gibi sebepler bu rahatsızlığı daha çok tetikliyor.

Birey aşil tendonu yırtığı ile karşı karşıya kaldığında, topuğun arka kısmında keskin bir ağrı meydana geliyor. Bu durumda hem yürümekte hem de hareket etmekte güçlük çekiliyor. Tendon kısmi veya tamamen yırtılmaya uğradığında bu belirti ile karşılaşılıyor. Ancak bu tendon tamamen yırtılmadığı durumlarda daha çok ortaya çıkabiliyor. Bunun sebepleri arasında kısmen ve tam yırtılma belirtilerinin olması yer alıyor. Aşil tendonunun kısmi yırtılması, bazı zamanlarda tam bir yırtılmaya kadar ilerleyebiliyor.

Aşil Tendonu Yırtığına Sebep Olan Durumlar

Aşil tendonunun hasar alması, kısmi veya tamamen kopması fiziki nedenlere bağlı olarak gerçekleşiyor. Bunun dışında altta yatan bir rahatsızlık ya da hastanın taşıdığı bir riskte, problemin ortaya çıkışını tetikleyebilir.

Aşil tendonunda kopma veya yırtılmanın meydana gelebilmesine sebebiyet verebilecek hastalıklar aşağıdaki gibidir:

• Romatizmal eklem iltihabı,
• Tiroid hastalıkları,
• Gut hastalığı,
• Sistemik lupus eritematozus (SLE, lupus)
• Şeker hastalığı (diyabet)
• Böbrek yetmezliği en başta yer almak üzere böbrekle alakalı diğer problemler.

Bahsi geçen rahatsızlıkların dışında, aşil tendonu yırtılmasına neden olabilecek faktörler aşağıdaki gibidir:

• Spor dallarından herhangi biriyle sıklıkla ilgilenmek,
• İleri yaşa sahip olmak,
• Aile öyküsü ve genetik,
• Esnek bir yapıda olmamak,
• Sıklıkla kampa gitmek, dağcılık ve merdiven yürüyüşü aktiviteleri yapmak,
• Atlama, zıplama, koşma gibi hareketleri içeren etkinliklerde bulunmak,
• Denetimsiz bir şekilde florokinolon ve kortikosteroid antibiyotiklerin kullanımı,

Aşil Tendonu Yırtığı Belirtileri

Aşil tendonu yırtılması veya kopması kendini açık bir şekilde belli ediyor. İlk ve en yaygın belirtisi arasında, alt bacağın arka bölümünde çıkan yoğun ağrı yer alıyor. Bu ağrıyla beraber yürüme şekli değişiyor ve yere basmakta güçlük çekiliyor. Keza koşmak, merdiven çıkmak ya da parmakların üstünde durmak neredeyse imkansız hale geliyor.

Bahsi geçen durumların dışında, Aşil tendonu yırtılmasında aşağıdaki belirtiler gözlemleniyor:

• Bacağın alt baldır çevresinde oluşan şişlik,
• Hareket edildikçe ağrıda şiddetli bir artış,
• Ayak bileğinde bulunan hareket açıklığının kaybolması,
• Etkilenen bölgelerde morarmaların oluşması.

Bahsi geçen durumlardan bir veya daha fazlasından şikayet edildiğinde zaman kaybedilmeden sağlık kuruluşuna başvurmak önem arz ediyor.

Aşil Tendonu Yırtığının Tedavisi

Aşil tendonu belirtileri ile karşı karşıya kalındığında hiç vakit kaybedilmeden en yakın sağlık merkezine başvurulması gerekiyor. Hekim Thompson testini yaparak aşil kopmasına tanı koyuyor. Kişinin alt bacağında herhangi bir şişlik, refleks kaybı ve morarma, aşil yırtılmasının en bilinen semptomları arasında yer alıyor.

Aşil tendonu hasarının boyutu öğrenmek ve yaralanmayı incelemek amacıyla görüntüleme metotlarına da başvurabiliyor. Yaralanma ile alakalı verilere ulaşıldıktan sonra, hekim ne tür bir tedavi yöntemi uygulayacağına karar veriyor.

Aşil tendonu yırtığı veya kopması iki farklı yöntemle tedavi edilebiliyor. Bu yöntemler arasında

• Cerrahi onarım
• Konservatif tedavi

Yer alıyor. Bahsi geçen iki yöntemde farklı avantajlar içeriyor; hastanın sağlık durumu, ihtiyaçları, tendonun boyutu ve ilerleyen zamanlardaki faaliyet beklentisi göz önünde bulundurularak işleme alınıyor.

Cerrahi Yöntem ile Tedavi

Aşil tendonu kopması yaşandığında cerrahi yöntem, sıklıkla tercih edilen tedavi yöntemleri arasında yer alıyor. Bireyin ilerleyen yaşlarda aktif kalması ve sağlık durumu açısından bir problem yaşanmaması adına ilk tercih oluyor. Perkütan veya açık teknikle onarılan yırtılmalarda hastalar ertesi gün hayatına devam edebiliyor.

Konservatif Yöntem ile Tedavi

Aşil yırtılma veya kopmanın tedavisinde kullanılan bir yöntem de konservatif yöntem oluyor. Anestezi riski oldukça fazla olan, yaşça fazla ve günlük yaşamı daha az aktif olan bireyler için öneriliyor. Bu tedavi yönteminde cerrahi müdahale olmadığı için yırtılma olan bacak alçıya alınıyor. Eğer konservatif yöntem etkisiz kalırsa, böyle durumlarda cerrahi yönteme başvuruluyor.

Kampa Giderken Yanınıza Almanız Gerekenler

Kampa giderken yanınıza almanız gerekenler arasında barınma ihtiyaçlarından beslenme ve yemek ihtiyaçlarına, kişisel bakım malzemelerinden temel ilk yardım kitine kadar pek çok ürün bulunuyor. Özellikle temel ilk yardım kitini almak, kamp yapma konusunda önem arz ediyor. Kamp yaparken başınıza nelerin geleceğini ve sağlık kuruluşuna ne kadar uzaklıkta yer aldığınızı bilemezsiniz. Bu nedenle ilk yardım kitini almanız önem arz ediyor.

İlk yardım kiti, küçük ancak tadınızı kaçıran problemleri kolayca çözme konusunda size yardımcı oluyor. Bu kit içerisinde ağrı kesici, kişisel bakım ürünleri, böcek ısırması, sokması ve alerji durumuna karşı bir krem, pamuk, incinme, aşil tendonu yırtılması ve burkulma gibi durumlara karşı bandaj, yara bandı, alkolle dezenfekte için kolonya ve sineklerden kurtulmak için sinek kovucu bir spreyin bulunması gerekiyor.

Hareketli ve eğlenceli geçen kampın sürekliliği için yumuşak tabanlı, ayağı iyi kavrayan ayakkabılardan da tercih edilmesi gerekiyor. Özellikle engebeli bölgelerde yürürken ayak burkulmalarına karşı, spor yaparken aşil tendonu yırtılma ve kopmalarına karşı ayakkabının doğru seçilmesi önem arz ediyor.

Bir kampı eğlenceli hale getiren durumlardan biri de yeme içme faslı oluyor. O nedenle sağlıklı içecek ve yiyeceklerden götürmeniz önem arz ediyor. Kavurucu yaz sıcaklarında kamp tercih ediyorsanız bir soğutucu da götürmeniz gerekiyor.

Kamp için olmazsa olmaz ihtiyaçlardan biri barınma malzemeleri oluyor. Rüzgara ve soğuğa karşı dayanıklılık gösteren bir çadır götürmeniz gerekiyor. 5 mevsimlik, 4 mevsimlik ve 3 mevsimlik olarak ayrılan çadırlardan size uygun olanı seçmelisiniz. Mevsim demişken uyku tulumunu atlamak olmuyor. Topraktan gelen soğuğu önlemek adına uyku tulumu ve mat almalısınız. Bu sayede hem konforlu hem de eğlenceli bir kamp geçirmiş olursunuz!