Melanj nedir?
Dokumacılıkta ve tekstilde kullanılan terimlerden biri olan melanj, değişik renkteki elyafların farklı oranlarda karıştırılması ile hazırlanan çok renkli bir iplik türüdür. Sözcük anlamı “karışık şey, muhtelif şeylerden ibaret” olan melanj, Fransızca kökenli bir sözcük olup genellikle terim anlamı ile karşımıza çıkar. Kırçıllı görünümü ve değişen renk tonları ile tek renkli ipliklerden ayrılan melanj, kullanılan ham maddenin doku, yumuşaklık, kalınlık ve esneklik gibi karakteristik özelliklerini yansıtır. Melanj iplikler üretilirken iplikte istenilen renk miktarı, kullanılan boyalı elyaf miktarına göre değiştiği için melanj, karışık renkli iplikler olarak tanımlanır.
Melanj iplik hazırlanırken harman hallaç, vigure baskılı kamgarn tops ve bantlardan dublaj denilen üretim yöntemleri kullanılır. İplik üretiminde genellikle standartlaşmış harman elyaf karışımları tercih edilir. Melanj iplikte, ilk aşamada elde edilen rengin kalitesini yitirmemesi için ipliğin içerisine sim, kırçıl, nope, yün, angora gibi elyaflar ikinci adımda ise dublaj dairesi uygulanır ve böylece farklı karışımlar yapılarak birden çok iplik üretilir. Farklı yöntemlerle hazırlanan melanj iplikler, ağırlıklı olarak dokumada ve örmede kullanılır. Melanj ipliklerin karışımında kullanılan her elyaf çeşidi ipliğin kalitesini ve türünü değiştirebilir. Yün ağırlıklı elyaflar tekstil alanında kullanılan melanj kumaşların üretiminde rol oynar. Üretiminde ağırlıklı olarak kullanılan ipliğe göre kumaşlar; pamuk melanj, polyester melanj, viskon melanj ve penye melanj gibi isimler alır.
Melanj iplik çeşitlerinden üretilen kumaşlar modaya bağlı olarak ev tekstilinden giyime kadar her alanda kullanılabilir. Mobilya kaplamalarında sıkça duyulan gri melanj daha birçok ev tekstil eşyasında görülür. Giyim sektöründe ise ağırlıklı olarak sweatshirt, tişört ve eşofman gibi parçalarda kullanılan kumaşlar; kaban, bere veya kazak gibi kışlık giysilerde de sıkça tercih edilir. Üretildiği ipliğe göre dokusu değişen melanj kumaşın tekstilde kullanıldığı alanlar oldukça geniştir.