Sterilizasyon kelime anlamı olarak bir ürünün içindeki veya bir nesnenin üzerindeki iyi ve kötü bütün mikroorganizmaları "kesin" şekilde öldürmek anlamına gelir. Burada mikroorganizma olarak bahsedilen; algler, protozoonlar, funguslar, bakteriler ve virüslerdir.
Mor ötesi ışınlarla, bunların ürettiği ozon gazı, en etkili sterilize edici maddelerdir. Sterilizasyon işlemi bunun dışında, çok yüksek sıcaklık verilerek, filtresyon yapılarak, çeşitli kimyasal maddeler kullanılarak ve UV ışınlarla radyasyon verilerek gerçekleştirilir.
Burada sterilizasyon işleminin, dezenfeksiyon ile karıştırılmaması gerekir. Sterilizasyon işleminde nesne üzerindeki tüm mikroorganizmalar yok edilirken, dezenfeksiyonda sadece zararlı mikroorganizmalar yok edilir. Ayrıca sterilizasyonda basit şekilde suyla bile sterilizasyon işlemi gerçekleşebilirken, dezenfeksiyonda mikroorganizmaların yok edilmesi ancak kimyasal maddeler ile mümkündür.
Sterilizatör Ürünler
Ameliyathanelerde, laboratuvarlarda, diş hekimi muayehanenelerinde ve güzellik merkezlerinde kullanılan profesyonel sterilizatörler haricinde, ev kullanımına uygun sterilizatör cihazlar geliştirilmiştir. Bu tip cihazların evde kullanılmalarının sebepleri; yaşam koşullarının iyileşmesine rağmen virüslerin devamlı biçim değiştirmeleri, bakterilerin her ortamda üreyebilir hale gelmeleri, sağlıksız ve genetiği ile oynanmış yiyeceklerin tüketilmesi sonucu bağışıklık sisteminin görevini yapamaz hale gelmesi, bunun sonucunda da vücudun enfeksiyon ve alerjenlerle baş edememesi olarak sayılabilir.
Özellikle prematüre doğmuş bebekler, kemoterapi gören kanser hastaları, birer bağışıklık sistemi bozukluğu olan lupus, hashimoto tiroidi gibi hastalıklara yakalanmış kişiler, çeşitli enfeksiyonlara ve yeni nesil virüslere tamamen açık olduklarından, evde sterilizatör kullanılması gereklidir. Bu tip hastaların kimyasal sterilizasyon cihazları kullanmaları da sakıncalıdır.
Sterilizatör Nedir?
Ev tipi sterilizatörlerde kullanılan sterilizasyon yöntemi; UV ışınları yani "radyasyon" kullanılarak yapılır. Radyasyonun, dalga-boyu, yoğunluk ve süreye bağlı olarak hücreler üzerine çeşitli etkileri vardır. Mikroorganizmalar üzerine ise etkili olan 2 tip radyasyon vardır: iyonize ve iyonize olmayan radyasyon. Amatör kullanıma uygun sterilizatörler, hiçbir kimyasal madde kullanmadan insan sağlığı açısından kesinlikle zararsız UV-C bandı ışınları ile, her türlü yüzeyi ve nesneyi saniyeler içerisinde steril eder, böylece mikroorganizmalar bölünmeden tamamen yok edilir. Bu dalga boyu, UV-C sterilizatörlerinin zararlı bakteri ve virüsleri DNA yapılarını bozarak yok edebildiği dalga boyudur.
UltraViole-C bandı ışınlarının anti-mikrobik özellikleri, bilim insanları tarafından 1930’ lardan günümüze DNA ve RNA içeren mikrop, bakteri, virüs ve küflerin öldürülmesi için kullanılmaktadır. Sterilizatör cihazı, gözle görünmez UV-C ışınları ile insan ve hayvanlar için hastalık sebebi olan patojenlerin genetik malzemesi olan DNA ve RNA yapılarını bozarak onları %99.9 etkisiz hale getirir. Genetik yapıları bozulan bu patojenler bir daha bölünüp, üreyemezler ve zararlı olma özelliklerini yitirirler.
Sterlizatör, her türlü bakteriyi ve sars, şarbon, kuş ve domuz gribi gibi ağır virüsleri, yatak, koltuk ve halılarda bulunan akarları, oyuncakların üzerinde bulunan mikropları %99.9 oranında yok eder. Ayrıca sebze ve meyvelerin üzerindeki suyla giderilemeyen kimyasal atıkları, mutfakta kullandığınız kesme tahtası, bıçak gibi malzemeleri, mutfak masasını ve mutfak tezgahlarını tamamen temizler, evcil hayvanların dolaştığı bölgeleri zararlı bakterilerden arındırır. Banyoda klozet oturağı ve kapağını, küveti, ayrıca diş fırçası, traş seti, saç fırçası gibi günlük kullanılan nesneleri, ofis hayatında ise bilgisayar klavyesi, telefon ahizesi ve tuşları, cep telefonu, kapı ve pencere kolu, uzaktan kumanda cihazlarını mikroorganizmalardan arındırır. Ayakkabı ve botların içinde kullanılması halinde ise, mantar ve küf mikroplarını öldürür. Özellikle küflü odalar, çeşitli alerjenleri tetikleyerek astıma neden olabilirler. Sterilizatör cihazı bu tip odalarda bir kaç saat kullanıldığında, küf mikrobunu da yok eder. Seyahat tipi sterilizatörler ise, otel odalarını, hastane odalarını ve otobüs koltuklarını temizlemekte kullanılabilir.
