Özellikle geleneksel Türk mutfağında sıklıkla başvurulan baharat çeşitleri, sofralara lezzet katar. Yıllar boyu süregelen geçmişi ile baharat, Türk yemek kültürünün merkezinde yer alır. Yemekler, tatlılar, turşular, reçeller başta olmak üzere daha pek çok alanda çeşni ya da ana malzeme olarak damaklara unutulmaz izler bırakır. Türk mutfağı sık tercih edilen baharat çeşitleriyle ünlüdür. Kekik, kimyon, karabiber, toz biber, nane, pul biber ve tarçın olarak adlandırılan baharat çeşitlerinden sadece birkaçı kendine has özellikleri ile farklı lezzetlere sahiptir. Bu 7 çeşit baharat, genellikle uygunluğuna göre her yemekte kullanılır. Yemeğinizi yaparken, ya da yemek tamamlandıktan sonra üstüne dökerek baharatları kullanabilirsiniz. Uygun yemeklerde doğru oranlar ile kullanabildiğinizde istenilen lezzetin özüne ulaşmanızı ve test etmenizi sağlar. Bunlara ek olarak doğanın kaynağından gelen baharatların şifa desteği olduğu da bilinir. Baharatlar, damak tadınıza hitap eden en sağlıklı gıda ürünleri arasında yerini alır. Bütün bu özellikleri ile beraber, sizler de yemeklerinizde farklılık yaratmak istiyorsanız, birbirinden lezzetli baharat çeşitlerini sofralarınızda tercih ederek bunu sağlayabilirsiniz.
Birbirinden Lezzetli Baharat Çeşitleri Baharatlar fiziksel yapısı, tadı, rengi ya da kullanım amacı gibi farklı alanlara göre çeşitli kategorilere ayrılır. Dünya üzerinde neredeyse 1000’e varan baharat çeşidi vardır. Her birinin isimlendirmesi ise bu açıdan farklıdır. Baharat isimleri genellikle yapımlarındaki ana malzemenin ne olduğu ile direkt ilişkilidir. Temel olarak toz, kurutulmuş ve tane olarak üç adet farklı fiziksel özelliğe göre baharat türlerinin ayrımı gerçekleşir. Tane olarak bilinen en yaygın baharatlar arasında yer alan kuş üzümü ve çam fıstığı bu tarza örnektir. Bu iki baharat da tatlı olmalarıyla bilinen, ancak yemeklere de konabilen çeşitlerdendir. Toz formda bulunan baharatlar ise çok yaygın oldukları için, kendi içlerinde renk ayrımına da sahiptirler. Örneğin, kırmızı baharatların ham maddesi genellikle safran ve kırmızı biberdir. Bunlar, acı tatlara sahiptir ve genellikle yemeklerde kullanılırlar. Yeşil renkteki toz formda baharatlar ise yüksek oranda nane ve kekik kökenlidir. Nane ve kekik kökenli baharatlar, yemeklerde ve içeceklerde kullanılır. Özellikle baharat karışımlı şifalı içecekleri hazırlayabilirsiniz. Yaygın toz baharatlar arasında üçüncü renk sınıflandırmasına sahip olanlar ise turuncu veya turuncu türevleri olanlardır. Turuncu renkteki baharatlar, köri, zerdeçal, zencefil, kimyon, toz tarçın ve yenibahar sayılabilir. Baharat çeşitleri isimleri bunlar ile de bitmez. Bunlara ek olarak yeryüzünde daha pek çok farklı baharat vardır. Dolayısıyla görüldüğü üzere baharat türleri çok çeşitli yapılarıyla ve birbirinden tamamen farklı nitelikleriyle sofraların baş tacı olmaya devam eder. Bütün bunlara ek olarak, bazı baharatlar ana sınıflandırma kategorilerinin dışında tutulur. Sınıflandırma kategorilerinin dışında tutulmasının temel sebebi ise hiç kuşkusuz nadirlikleridir. Bu tür baharatlar tropikal bölgelerde yetişen ve belirli işlemlerden geçmesi gereken yoğun ve keskin tatlar oldukları için, çoğunlukla az miktarlarda satılır. Sınıflandırma dışı baharatlara verilebilecek örnekler ise mavi haşhaş ya da zahter gibi baharatlardır. Bu baharatlar hem oldukça şifalı hem de özellikle tatlılarda damak tadınıza yeni bir soluk getirecek türden tatlardır. Kategori dışı kabul edilebilecek diğer baharatlar ise baharat karışımlarıdır. Bu karışımlar birden fazla baharatın uygun oranlarda bir araya getirilmesi ile oluşur. Genellikle et terbiye etmek gibi amaçlar ile kullanılır. Sizler de pişirme öncesinde bu karışım baharatları kullanarak etinizi güzelce terbiye edebilirsiniz.
Yedi Çeşit Baharatın Kırmızı Üyeleri 7 türlü baharat Türk mutfağında oldukça değerli bir konuma sahiptir. Bu yedi adet baharat, Anadolu sınırları içinde en sık kullanılan, dolayısıyla da Türk mutfağının temelini oluşturan lezzetler arasında yer alır. Bu kadar sık kullanılmaları yemeklerde anında fark edilmelerine sebep olduğu gibi, yapılan yemeğin tadının da üç dört kat artmasını sağlar. Böylesine uyumlu ve Anadolu mutfağında kritik bir öneme sahip olan bu yedi çeşit, genellikle baharat seti olarak bir arada satılır. Örneğin, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu mutfağında kritik bir öneme sahip olan toz ya da pul gibi biber özlü baharatlar, neredeyse bütün yemeklerin bir numaralı malzemelerindendir. Yapımı için süs biberi denen özel bir biber türüne ihtiyaç duyan bu baharat çeşidi, sağlıklı yapısı ile de oldukça dikkat çekicidir. Özellikle C vitamini deposu olarak bilinir. Bu kadar sağlıklı olması ile nam yapan pul biber ve türevleri, organik baharat ailesinin en dikkat çekici üyelerindendir. Hem yedi temel baharat içinde yer alan, hem Güneydoğu Anadolu ile özdeşleşen ve biber özlü olan bir diğer baharat ise isottur. İsot özellikle Şanlıurfa mutfağının elması olarak nitelendirilebilir. İsot biberinden elde edilen bu baharat, toz yapısı ve diğer biber baharatlarından kendini ayıran rengi ile hızlı bir şekilde dikkatleri üzerine çeker. Üstelik acısının pul birer aksine ağza sonradan yayılması, isotu özel kılan niteliklerden biridir. Yedi baharatın karışımı ile oluşan ancak farklı bir yapıya sahip olan çeşni ise poy baharattır. Poy baharat, özellikle kahvaltılarda ekmek ve zeytinyağı ile sıklıkla tüketilen, sağlıklı bir karışımdır. Kahvaltılarınıza yeni bir soluk getirmek için poy baharatı tercih edebilirsiniz.
Anadolu Mutfağının Yıldızı Yedi Baharat Yedi türlü baharatın üyelerinden belki de adı en çok bilinen karabiber, hem tane hem toz olarak kullanıma sunulur. Tane boyutlarda olanları genellikle kırmızı ve beyaz et ürünlerinde direkt olarak pişmiş yemeğin üstüne konularak kullanılır. Aroma katıcı etkisi olan bu baharat, sıcak iklimlerde yetişen siyah biberler ile üretilir. Tropik bölgelere ihtiyaç duyduğu için, Hindistan, Afrika, Brezilya ve Malezya gibi ülkeler karabiber üretimi için birebirdir. Bunlara ek olarak toz yapıdaki karabiberler, yemeğe pişme esnasında katılarak, yemeğin temel yapısını oluşturur. Hem toz hem de tane karabiberlerin sağlığa en faydalı yanı ise, hazmı kolaylaştırıcı ve sindirim sistemini destekleyici olmasıdır. Özellikle uygun miktarlarda kullanılan karabiber, sindirim sisteminizde pozitif etkiler yaratır. Yedi baharatın bir diğer yıldızı olan kekik, geniş bir kullanım imkanı sunar. Türkiye sınırları içerisinde fazlaca yetişmesi, kekiğin çok çeşitli varyasyonlar ile kullanılmasının temel sebebidir. Sağlık söz konusu olduğunda da pek çok katkı ile insanın vücut sistemine iyi gelir. Kekik otu gibi bazı türlerin çayı gün sonu yorgunluğuna iyi gelebilir. Bir diğer baharat ise kimyondur. Kimyon Türk mutfağının en çok tercih edilen baharatları arasında yer aldığı için, Anadolu’nun göz bebeği olarak da bilinir. Gerektiğinde et ürünlerine lezzet veren bu baharat, hemen her yemekte keyif ile kullanılabilir. Baharat faydaları içindeki özlere bağlı olarak farklı neticelere iyi gelebilir. Bu açıdan ürünleri temin ederken içeriklerine, içindeki ham maddelerine göre uzmanlardan destek alarak kullanım tavsiyelerine uyabilirsiniz.
Evlerin temel direği olan mutfak kullanımı ve baharat çeşitleri doğru oranda ve miktarda kullanıldığında her yaş kullanıcıya iyi gelebilir.
Sıra Dışı ve Karışım Baharatlar Baharatlar, saymakla bitmeyen pek çok çeşide sahiptir. Ancak, kendine has özel baharatlara ek olarak karışım yapıda olanlar da sofraların lezzet merkezleri olarak yerini alır. Farklı türlerin kombinasyonundan meydana gelen baharat çeşnisi, genellikle birkaç baharat ve bu baharatlara eşlik eden aromaya sahip bitkilerin karışımından oluşur. Oldukça popüler olan bu karışımlar, hem pratik hem de lezzetli bir çözümdür. Popülerliği ile adından sıklıkla söz ettiren karışım da Tuzot baharat çeşitleridir. Tuzot baharatı, her türlü etli ve etsiz yemek, börek, çorba, pilav, makarna ve daha nice yiyecekte kullanabilirsiniz. Örneğin, sevdiklerinizle gittiğiniz bir piknikte yanınızda hazır bulundurduğunuz bir köfte baharatı ile etinizi hızlıca terbiye edebilirsiniz. Köfte baharatlarının ana maddesi kişniştir. Ancak içerisinde pek çok farklı baharat bulundurur. Türk köftesinin bir ada sahip olmasını sağlayan en temel unsurlardan biri, işte bu köfte baharatıdır. Dolma ya da kebap gibi besinlerde de sıklıkla başvurulan bu ürün sayesinde, hem tadı damağınızda bırakacak kadar güzel bir deneyime sahip olursunuz hem de besinleri daha hızlı sindirerek sağlıklı bir öğün geçirirsiniz. Bir diğer karışım baharat da sumaktır. Sumak, özellikle çok hoş bir tada sahiptir. Ekşi tadı sayesinde, özellikle salatalara çok yakışır. Ancak salataların yanında, çorba ya da et yemeklerinde de sumak baharata sıklıkla başvurulur. Doğal özünde antioksidan bulunduran çeşitleri merak ediyorsanız, ürün bazında inceleme yapabilirsiniz.
Yemek Kültüründe Baharat Çeşitleri Özellikle son zamanlarda kullanımı gittikçe artan farklı renkte baharatlar ile daha önce deneyimlemediğiniz tatlara erişebilirsiniz. Uzak doğuda çokça kullanılan baharatlardan olan zencefil ve köri ile yemek merakınızı artırabilirsiniz. Zencefil, hem keskin hem de acı aroması ile bilinen bir baharattır. Yapım aşaması kurumuş köklerin öğütülerek toz haline getirilmesi ile oluşur. Tercihinize ve kullanmak istediğiniz yere göre taze ya da kurutulmuş olarak tercih edebilirsiniz. Dilerseniz yemeklerde, dilerseniz de direkt olarak turşusunu kurarak tüketebildiğiniz ve Uzak Doğu ile özdeşleşen zencefil getirdiği şifa ile de dikkat çekicidir. Bazı bitkiler bağışıklık sistemine destekleyici öğeler barındırabilir. Toz şeklinde olanları uzman önerileri doğrultusunda değerlendirebilirsiniz. Bunlara ek olarak dilerseniz sos yapabilir ya da salatalara ekleyebilirsiniz. Bir diğer sıradışı baharat olan köri, pek çok açıdan hiçbir baharata benzemeyen özelliklere sahiptir. Güneydoğu Asya’dan çıkmış olan köri, tavuk, et, pilav, makarna ya da sos yapımında sıklıkla başvurulan bir lezzettir. Köri baharatı, esasında birden çok baharatın birleşerek oluşturduğu kombinasyondan bir araya gelse de halk arasında başlı başına bir baharat olarak bilinir. Hem kokusu hem de aroması oldukça yoğundur. Bir diğer baharat da kajun baharat ürünüdür. Kajun aslen Hint çıkışlı olup barındırdığı güzel tat ile kısa sürede Amerika kıtasına, oradan da tüm dünyaya etkisini bırakarak sofraların keyifli yanı olmayı başarır. Özel olarak tavuk ve patatese fazlası ile yakışan bu baharatı, dilerseniz et ya da balıkta da kullanabilirsiniz. Kajun ile etleri marine bile edebilirsiniz. Çeşitli baharatları salçalar ile karıştırarak atıştırmalık soslar da hazırlayabilirsiniz.
Organik Baharatlar ile Güvenilir Sofralar Baharatlar, tüketilecek hale getirilene kadar uzun işlemlerden geçer. İyi bir baharat ham maddesi, doğru iklim ve doğal ortamda yetişir. Dolayısıyla, bir baharatın organik olması çok önemlidir. Organik baharat sayesinde, sofralarınızı güvenle kurabilir ve hem siz hem de sevdikleriniz için leziz ortamlar yaratabilirsiniz. Organik baharat denince akla ilk gelenlerden olan yeni bahar baharat, pek çok farklı yemekte sıklıkla tercih edilen bir türdür. Sulu yemeklerde yemeğe farklı bir lezzet kazandırır. Sadece tek başına tarçın, karanfil, kakule, karabiber gibi baharatların çeşnilerini bünyesinde barındırır. Bir diğer doğal çeşit ise fesleğen baharattır. Fesleğen baharat, et yemeklerinde ilk akla gelen çeşnilerdendir. Fesleğen baharat kullanarak marine ettiğiniz bir et, kendisine has ve yiyenlere keyifli anlar yaşatan bir yiyecek olur. Biberiye ise kullanmaya alıştıktan sonra vazgeçmek istemeyeceğiniz baharatlar arasındadır. Akdeniz çevresinde yetişen bitkiler ile oluşturulan biberiye baharatı, Akdeniz mutfağında özel bir konuma sahiptir. Hem taze hem de kurutulmuş olarak kullanılan biberiye, et yemeklerinde sık sık kullanılan kendine has yoğun bir kokuya sahip baharattır. Frenk maydanozu olarak da adlandırılan kişniş ise, güzel rengiyle dikkat çeker. Temel olarak kullanıcılarına maydanozu anımsatan, ancak daha yoğun aromaya sahip bir baharat olarak dikkat çeker. Yemek, salata ve çorbalarda tercih edilir.
Keyifli ve Organik Baharat Fiyatları Baharat fiyatları, temel olarak kilogram ile belirlenir. Bunun yanında baharat fiyatlarını belirleyen bir diğer husus da yerli ya da ithal olmasıdır. Örneğin kajun baharatı, Amerika’ya özgü olan ve oradan ithal edilen bir üründür. Dolayısıyla, yerli olup Türkiye sınırları içerisinde üretilenler, daha uygun fiyatlıdır. Ancak bütün bu özelliklerine rağmen, baharatları Hepsiburada farkı ile her koşulda muadillerine nazaran uygun fiyatlar ile satın alabilirsiniz. Böylece baharat nereden alınır sorusunun da cevabını kolayca bulabilirsiniz. İhtiyacınız olan hemen her çeşit baharatı içeren kategorileri sayesinde, onlarca baharat markaları arasından seçiminizi yapabilirsiniz. Baharatların yüksek çeşitliliği sayesinde, dilerseniz sevdiklerinize tadı damağınızda bırakan tatlılar yapabilir ve günlerinin daha da keyifli geçmesini sağlayabilirsiniz. Akşam vakitlerinde bir araya gelen aile sofralarının göz bebeği olacak yemekleri de bu çeşitli baharatlar ile oluşturduğunuz güzel bir kombinasyon sayesinde yapabilirsiniz. Bütün bu özellikleri ile beraber, eğer sizler de onlarca baharat çeşidinden biri ya da birkaçı ile ilgileniyorsanız, bütçe dostu fiyat seçenekleriyle satın alabilir ve yemek yemenin zevkini doyasıya yaşayabilirsiniz.
Baharat Kullanmanın Sağlığa Faydaları Nelerdir? Baharat kullanımının sayılanlara ek olarak pek çok faydası da vardır. Örneğin bazı baharatlar, iştah dengeleyici özelliklere sahiptir. Dolayısıyla uygun miktarlarda kullandığınız baharatlar ile bedeninize katkı sağlayabilirsiniz. Üstelik, baharatların kalorisiz olması da bu durumda oldukça avantajlı bir konuma gelmesini sağlar. Kan yapıcı, kalp ritmi düzenleyici, metabolizma hızlandırıcı gibi pek çok farklı özellik de bağışıklık sistemini hem güçlendirir hem de hızlandırır. Tüm bu ürünleri uzman önerileri eşliğinde takip edebilirsiniz.
Baharatlar Nasıl Saklanmalıdır? Baharatlar uygun ortam ve kaplarda saklanarak uzun süre deforme olmadan kullanılabilir. En ideal koşullarda saklanmayan baharatlar, bozulmasalar bile tat ve kokularını kaybedebilirler. Baharatlar kuru gıdalar olduğu için, nem görmemesi çok önemlidir. Çünkü nemlenmesi, baharatın bozulmasına sebep olabilir. Bu koşulları sağlamak için baharatlar, karanlık ortamlarda seramik kavanozlara konulabilir.
Baharat Kullanırken Nelere Dikkat Edilmelidir? Her baharatın ayrı kullanım stili vardır. Bazıları yemek yaparken, bazıları da yemek bittikten sonra daha çok yakışabilir. Dolayısıyla, baharat kullanmanın belirli püf noktaları vardır. Örneğin kimyon, kişniş ve kakule gibi baharatlar birbirlerini tamamlayıcı özelliktedir. Dolayısıyla aynı anda uyum içerisinde kullanılabilir. Tarçın baharatı, şeker dengeleyici özelliği ile gözde olsa da kullanım ihtiyacına göre kullanabilirsiniz. Adaçayı, biberiye, nane, kekik, muskat baharat gibi çeşitleri de baskın tatlardır.
