Polisiye Roman Kitapları Nedir?
Farklı farklı tür ve konular içeren kitaplar uzun yıllardır insanoğluna hizmet etmektedir. Polisiye roman kitapları bu çeşitli kitaplar arasında kendine has bir anlatım tarzı ile ortaya çıkmıştır. Konuları genel olarak suç ve suçlular ile ilgilidir. Dünya edebiyatı içerisinde ilk polisiye romanın 1862 yılında yayımlandığı bilinmektedir. Nefes kesen hikayeleri ile okuma keyfine soluksuz bir heyecan katmakta olan polisiye romanlar, gizemli ve sürükleyici özellikleriyle en çok tercih edilen kitap türlerindendir. İçerik olarak mutlaka cinayet, gizem, şüphe, suçlulardan ve seri katillerden bahseden polisiye romanlar, okuma esnasında adeta sizi içerisine çeker. Heyecan ve gerilimin buluştuğu bu kitap türleri ile bambaşka dünyaları keşfedebilirsiniz.
Polisiye Roman Kitaplarının Özellikleri Nelerdir?
İçerisinde bulunduğu toplum ile bütünleşerek onun özelliklerinden yararlanan polisiye romanlar ilk yazılış tarihinden günümüze kadar farklılıklar yaratmış ve gözle görülebilir bir değişiklik geçirmiş kitap türleridir. Polisiye romanların ilk olarak yazıldıkları dönemler incelendiğinde farklı isimler ile anılmaları ve hatta kendi aralarında sınıflandırılmış oldukları görülmektedir. Polisiye romanların yazılmaya başlandıkları ilk tarihten itibaren bakıldığında gelişimi ve mucizevi değişimlerini şöyle ele almak mümkün olacaktır;
Muamma-Sorun Roman
İlk olarak yazılmış olan polisiye romanlarındandır. Roman içeriğinde bulundurulan amaç söz konusu katilin bulunması ve adalete teslim edilmesi üzerinedir. Dar bir kalıp içerisinde oluşturulmakta olan bu tür romanlar araştırmalar ve soruşturmaların yapıldığı konuları ele almaktadır. Kitabın ana karakteri olarak görünen dedektif tarafından yürütülen sorgular üzerinden suçluya ulaşılmaya çalışılmaktadır. Bu soruşturma ve araştırmalar sayesinde gizem çözülerek katile ulaşılmaktadır. Genel olarak bu şekilde ilerlemektedir. İlk dönemlerin dedektif romanları demek doğru olacaktır. Dedektif romanları temelinde Edgar Allan Poe’nun imzası bulunmaktadır. Ancak en çok gündem olan biçimi Arthur Conan Doyle’un Sherlock Holmes romanıdır. Yazılan diğer romanlara ilham olduğu bilinmektedir.
Kara Roman
Bu tür ise sonraki zamanlar içerisinde geliştirilen ve Muamma – Sorun romandan farklı olarak içeriğinde görevlendirilmiş bir memurun olduğu görülmektedir. Aynı zamanda bu soruşturmaya engel olmak isteyen delilleri, tanıkları yok etmeyi hedefleyen bireylerin olduğunu görmek mümkündür. Bu kişiler genel olarak katiller olarak betimlenmektedir. Psikolojik ya da sosyal olaylar üzerinden ilerlemekte olan bu tür, cinayetin ortaya çıkarılmasını hedeflemekte ancak farklı kişiler tarafından cinayetin örtüldüğünü ortaya çıkarılamadığını anlatmakta olan bir konu içermektedir. Çok farklı bir anlatıma sahip bir roman türü olan kara roman anlatıcının dahi neler yaşayabileceğini gizem olarak vermekte olan bir türdür.
Gerilim Romanı
Muamma Roman ile Kara Roman türleri çerçevesinde geliştirilmiş bir roman türü olarak ortaya çıkmıştır. Roman içeriği merak ve gizem gibi olması gereken üzerinden ilerlerken beklenmedik sonların oluşabileceği bir tür olarak okurlara sunulmuştur. Diğer iki tür arasında kendi tarzı ile gerilim romanları oldukça ilgi görmüştür. Gerilim romanı içerik olarak kara roman hikayeleri ile benzer hikayelere yönelse de beslemiş olduğu gizem sayesinde kara romandan farklı bir hava yaratmayı başarmaktadır. Bu tür gerilim romanlarında en belirgin özellik ise karmaşık bir bireyin davranışsal hareketleri üzerinde psikolojik bir araştırmayı anlatmaktadır.
Polisiye romanların kendi içlerinde bir taraf gerilim diğer taraf belirsizlik olarak sürükleyici hikayelerden oluşturulmuş olduğuna tanıklık edebilirsiniz. Son zamanlarda en çok tercih edilmekte olan kitap türleri arasında bulunan Polisiye roman örnekleri okurlar tarafında aşırı ilgi görmektedir. Heyecan dolu bir hikâye ve bu hikaye içerisindeki tuhaf suçlar, çekicilik katmakta olan ayrıntılar olarak karşılaşılan özellikler arasında yer almaktadır.
Polisiye Kitap İçerik Detayları
Okurlar tarafında çoğunlukla Polisiye kitap önerisi içinde bulunan kitapların büyüsüne kapılarak hikayenin oluşturduğu merak ile bağlılık durumları ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle polisiye ya da polisiye olamayacağının detaylarını okurların bilmesi gerekmektedir. Polisiye kitaplarında içerik detaylarını şöyle sıralamak mümkündür;
- Polisiye romanların en önemli içerik detayı gizem olarak bilinmektedir. Polisiye türü yapıtlarda mutlak olarak gözlemlenen detaylardan bir tanesi gizem perdesi ardında işlenen bir suç olmaktadır. Buna dayanarak polisiye romanlarının ana metninin gizem ve suça dayalı olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. Bazı yapıtlar üzerinde sadece suça yer verilmektedir ancak içeriğinde gizem olmadığında polisiye roman tabiri yanlış bir tabir olacaktır. Yalnızca suç roman türü de polisiye roman türlerine dahil edilmemektedir.
- Polisiye roman türlerinde sorgu ve araştırma sonucu suç kanıtlanmaktadır. Yani asla işlenen suç suçlu tarafından itiraf edilmemektedir. Buna dayalı olarak polisiye romanlarda gizem perdesinin bir görevli tarafından aralandığını söylemek mümkündür. Edebiyat gereğince suç bir görevli tarafından aydınlanmıyor, içerikte bir itiraf bulunuyor ise polisiye denilmesi imkansız hale gelmektedir. İtiraf içeren yapıt polisiye olarak görülmez.
- Polisiye romanlarda bilinen en önemli özellik suç olduğundan beklentiler her zaman cinayete dayalı olmaktadır. Aslında polisiye romanlarda suçun her zaman cinayet olma zorunluğu yoktur. Polisiye romanlar genel olarak bakıldığında cinayet ve suç ana konu olarak ele alınmaktadır. Ancak suç eyleminin göreceli yapısı ile içerikte anlatılan olayların her zaman cinayet üzerinden dönmediği gözlemlenebilmektedir. Konusunun cinayet olmadığı çeşitli yapıtlar ile polisiye kitapların temelinin açıklandığı örnekler bulunmaktadır. Türk edebiyatının en meşhur romanları arasında bulunan Cingöz Recai bunun en bariz örnekleri arasında bulunmaktadır.
- Polisiye roman denildiğinde gerçek olamayacak kadar sıra dışı olayların olduğu görülebilmektedir. Ancak bir o kadar normal ve sıradan kişiler üzerinden normal olaylarda kurgulanabilmektedir. Bu nedenle polisiye roman denildiğinde sürekli olarak sıra dışı olayların bulunduğu anlatımlar aramak doğru olmayacaktır. Romanın akıcılığı ve hikayenin sıkıcı olmaması adına içerikte normal kişi ve durumlardan da bahsetmek faydalı görülmüş ve uyarlanmıştır.
- Polisiye romanlarda çok sayıda soru bulunmaktadır. Bu nedenle okurların sadece katil kim? Sorusu üzerinden ilerlememeleri ve farklı sorular da sormalılar. Polisiye içerikli kitap türlerinde genel olarak aktarılmak istenen gizem, suç sonrasında meydana çıkmaktadır. İçerikte ki katil bulunduğunda gizem perdesi bu şekilde aralanmış olur. Fakat sonuç olarak tamamen okurlara yönlendirilmekte olan sonlarla da karşılaşmak mümkündür.
- Polisiye roman gizemli içeriklere dayalı bir yapıttır ancak gizemli bir yapıtın okurlara aktarıldığı alanda aldatmacaların yapılmaması gerekmektedir. Polisiye bir içerikte çözüme doğru ilerlerken görevli ve okur eşit konumlarda ilerleme kaydetmelidir. Roman içerisinde hiç konusu geçmeyen bir kişinin çıkması okurun kandırılmış olduğu kısmı ortaya koyar ve bu tür içeriklerde bunun olmaması gerekmektedir.
- Polisiye romanlarda her zaman hikaye beklendiği gibi sonuçlanmayabilir. Yani roller her zaman aynı olmamaktadır. İçeriğin başında anlatılan kişiler hikaye içerisinde yer değiştirebilirler. Bu durum daha çekici ve gizemli bir durum yaratabilmektedir. Yani içerikte ilk olarak polis olan bir kişi sonrasında suçlu, suçlu olan bir kişi hikaye ilerledikçe araştırmacı görevli rolüne bürünebilmektedir. Polisiye roman türlerinde akış birçok şeyin değişimine sebebiyet verecek içerikler barındırabilmektedir.
- Polisiye romanlar kurguya dayalı kitap türleridir ancak bu türlerin içeriğinde dahi yapılmaması gerekenler bulunmaktadır. Örneğin gizem yüklenmiş olan suçlunun herhangi bir şekilde kimliğini vurgulayacak detayların verilmemesi gerekmektedir. Bu duruma özel olarak polisiye romanlarda ünlü isimlerin çok sayıda örneği ile karşılaşılması mümkündür. İçerikte gizemin tavan yaptığı dönemlerde suçlunun kimliğine yönelik bir detay kesinlikle yer almamalıdır.
- Polisiye niteliğine bürünmüş olan romanlarda mutlaka bir dedektif ya da görevlinin bulunması gerekmemektedir. Polisiye yapıtların içerikleri gereği okurlar tarafından bir gizem, suç, suçlu ve dedektif niteliğinde birilerinin olması şart gibi görünüyor olsa da bu eserler içerisinde her zaman dedektif olmak zorunda değildir. Bazen gizem perdesi gelişen olaylar silsilesi ile kendiliğinden aralanabilmektedir. Böyle bir sonuca sahip çok sayıda polisiye roman örneği bulunmaktadır.
En Popüler Polisiye Roman Yazarları
Kitap konusu ele alındığında çok sayıda tür ve çok sayıda yazım tekniği bulunmaktadır. Ancak polisiye romanlar denildiğinde dünyaca ün yapmış bazı yazarlar akla ilk olarak gelmektedir. Bu ünlü yazarlara örnek olarak şu sıralama uygun olacaktır;
- Agatha Christie
- Jean Christophe
- Tess Gerritsen
- Arthur Conan Doyle
- Ahmet Ümit
- Raymond Chandler
- Dashiell Hammett
- Dan Brown
- Ruth Rendell
- Georges Simenon
Ve daha çok sayıda yazar bulunmaktadır. Bu yazarlar polisiye kitaplar üzerinde büyük bir başarı göstermiş olan yazarlardır.
En Çok Okunan Polisiye Romanlar
Gerek içeriği gerekse içinde barındırdığı olaylar dahilinde olsun okurların çok dikkatini çekmekte olan kitap türlerinden birisi olan Polisiye Romanlar büyük bir ilgi görmektedir. Dünya edebiyatı içerisinde ya da Türk edebiyatı içerisinde polisiye romanlarının önemi büyüktür. Merak uyandırıcı gizemli hikayeleri ve zaman zaman gerilime sebep olan suç anlatımları ile en çok okunan polisiye roman örnekleri ve yazarlarını şöyle sıralamak yanlış olmayacaktır;
- Şizofren – Wulf Dorn
- Trendeki Kız – Paula Hawkings
- 3:01 – Simon Kernick
- Doğu Ekspresinde Cinayet – Agatha Christie
- Şibumi – Trevanian
- Beyoğlu Rapsodisi – Ahmet Ümit
- Melekler ve Şeytanlar – Dan Brown
- Ejderha Dövmeli Kız – Stieg Larsson
Şizofren – Wulf Dorn
Wulf Dorn tarafından hazırlanmış bir yapıt olarak Şizofren kitabı 400 sayfadan oluşmakta olan bir romandır. Pegasus yayınları tarafından yayınlanmış olan kitap konusu ve anlatımı ile büyük bir ilgi toplamıştır. Kitabın konu olarak mutsuz bir evliliğin ardından işinden de olan bir Psikiyatr Jan Fornster’in doğup büyüdüğü yere dönmesi ile başlar. Geçmişte yaşanan buruk olaylar Jan Fornster’in büyük bir bunalım yaşamasına sebep olur. Kliniği içerisinde bir hastasının intihar etmesi sebebiyle yıllar öncesine dayalı bir gizemin peşine düşer ve bu gizemin peşine düşmesi ile geçmişteki olayların içerisinde saklı kalmış olan her şeyi ortaya çıkaracaktır. Psikoloji ve polisiyeyi kusursuz olarak bir araya getirmiş olan Alman yazar Wulf Dorn okurlarına eşsiz bir eser bırakmıştır. Psikoloji ve polisiyenin hassas anlatımı en çok okunan polisiye romanları arasında yer almakta olan bir kitaptır.
Trendeki Kız – Paula Hawkings
Yazar Paula Hawkings’e ait bir eser olarak İthaki Yayınları tarafından basılmakta olan 360 sayfalık bir kitaptır. 2015 yılında okurları ile buluşturulduğu dönemde birçok alanda satış rekorları kırmıştır. Eşsiz bir anlatım ile oluşturulan polisiye kitaplara ilham vermektedir. Kitap içeriğinde, yaşadığı talihsiz ayrılık sebebi ile alkol bağımlısı olan Rachel üzerinden anlatılmaktadır. Her gün tren yolculuğu yapmakta olan Rachel’in yol üzerinde görmüş olduğu bir çiftlik dikkatini çekmektedir. Çiftlik hayatında yaşanan mutluluk ilgisini çektiğinden kaynaklı olarak orada yaşamaya başlar. Sonrasında çiftliğin yakınında bulunan tren istasyonunda bir cinayet işlenir ve hikaye burada başlar.
3:01 – Simon Kernick
Ünlü yazar Simon Kernick’e ait bir eser olarak bilinen 3:01 kitabı ilk olarak Olimpos Yayınları tarafından basılmıştır. Yazarın merak konusunda büyük bir başarı elde ettiği eserlerindendir. Kitap içeriği konusunda ana karakter olarak Tom Meron isminde bir karakter üzerinden anlatılmıştır. Tom bir cumartesi günü en yakın arkadaşından saat 3:01’de bir telefon almaktadır. Kaçırıldığı kişilerce bu konuşma tamamlanamaz ve roman tam olarak burada başlamaktadır. Acaba neler olacak? Duygusu ile okunacak olan bu eser polisiye tutkunları için eşsiz bir eserdir.
Doğu Ekspresinde Cinayet – Agatha Christie
Altın Yayınlar tarafından basılmış olan yazar Agatha Christie’ye ait eser 256 sayfadan oluşmaktadır. Polisiye kitaplar konusunda ünlü bir isim olan Agatha Christie’nin 100 üzerinde bulunan kitaplarından birisidir. Bir dönem sonra sinemaya dahi uyarlanmış olan bu kitap konu olarak Londra’ya gitmekte olan ancak olumsuz hava şartları ile yola devam edemeyen bir trende işlenen cinayeti anlatmaktadır. Dedektif Hercule Poirot tarafından çözülmek istenen bu cinayetin tüm gizemleri ve olayları okurları hayrete düşürecek heyecanlar ile doludur.
Şibumi – Trevanian
Trevanian mahlası ile tanınan yazar Rodney William Whitaker tarafından yazılmış olan bu eser 1979 yılına ait bir eserdir. 432 sayfadan oluşan bu eser E Yayınları tarafından basılmaktadır. Kitap içerik olarak Nicholai Hel üzerinden anlatılmaktadır. Konu olarak Amerikan düşmanı olan yarı Rus Yarı Alman bir kişilik üzerinden ilerlemektedir. Şanghay’da dünyaya gelmiş olan Nicholai Japonya’da General olan bir kişi tarafından büyütülmüştür. Japon bilgelerinden eğitim alarak büyümüş olan Nicholai öğrendiği bilgiler ve kazandığı tecrübeler ile kendini geliştirmiş bir kişilik olarak tanıtılmaktadır. Öyle ki plastik bir kart ile dahi birini öldürebilecek düzeydedir.
Beyoğlu Rapsodisi – Ahmet Ümit
Türk edebiyatının önemli yazarlarından olan Ahmet Ümit’e ait bu eser 408 sayfadan oluşmaktadır. Yapı Kredi Yayınları tarafından basılan bu eser okurlar tarafından en çok tercih edilen polisiye romanları arasında yer almaktadır. Romanın içeriği İstanbul Beyoğlu’nda büyümüş olan üç arkadaş arasında geçmektedir. Çok farklı sebepler barındıran bunun yanı sıra gizemlerle çevrili cinayetlerin bulunduğu bu eserde üç arkadaş çözüm sunmaya kalkışırlar ve sonuç olarak beklenmedik bir son yaşanmaktadır. Okurları üzerinde büyük bir hayranlık uyandıran Ahmet Ümit, bu eseri ile birlikte bir kez daha okurlarını heyecan dolu bir hikayenin içerisine sokmaktadır.
Melekler ve Şeytanlar – Dan Brown
Yazar Dan Brown’a ait olan 574 sayfalık bir eser olarak Altın Kitaplar tarafından yayımlanmaktadır. Romanda konu olarak Robert Langton karakterinin üzerinden anlatım sağlamaktadır. Vatikan’dan gelen bir faks üzerine Robert Langton Vatikan’a gider. İlluminatiyle alakalı olarak alınan faks ve sonrasında CERN’de görev alan bir fizikçinin ölüm haberi gelir. O dönemde gerçekleştirilen bir araştırmada kullanılmakta olan büyük ve tehlikeli bir enerji kaynağından söz edilmektedir. Vatikan’da gelişen papanın ölümüdür ancak gizemli olayların başlangıcı olarak papa sonrası seçilecek adaylar gizemli bir şekilde kaybolmuşlardır. Langton ve ölen fizikçinin arkadaşı Vetra Roma ile gizemli bir şekilde gelişen bu olayların ardında olanları araştırmaya başlarlar. Çeşitli gizemler barındırmakta olan bu eser ile farklı bir deneyim tecrübe edebilirsiniz.
Kızıl Nehirler – Jean Chrisohe Grange
Yazar Jean Chrisohe Grange’ye ait eser Kızıl Nehirler kitabı 328 sayfadan oluşmakta olan bir kitaptır. Doğan Kitap tarafından basılmakta olan bu kitap polisiye roman örnekleri arasında yer almaktadır. Romanda konu olarak biri Fransız diğeri Arap iki polisten bahsedilmektedir. Fransa’da bir kasabada işlenmiş olan bir cinayet üzerine odaklı olarak sürmektedir. Çeşitli gizem perdelerinin ve oyunların dönmüş olduğu bu romanda akıcı bir hikayenin içerisinde yer almış gibi hissedilmesi kaçınılmazdır. 2000 yılında bu ilginç hikayenin konusunun işlendiği bir sinema filmi dahi çekilmiştir.
En İyi Polisiye Roman Yazarları Kimlerdir?
Polisiye romanlarının duayenleri Agatha Chritie, Tess Gerritsen, Jean Chtristophe Grange olarak bilinmektedir.
Polisiye Roman Türlerine Benzer Kitaplar Nelerdir?
Polisiye romanlarına benzer kitap türleri Epik gerilim, psikolojik gerilim, doğaüstü gerilim, fantastik gerilim ve casusluk edebiyatı içeren kitaplardır.
Polisiye Romanlarının En Belirgin Özellikleri Nelerdir?
Polisiye romanlarının en belirgin özellikleri arasında gizem, suç ve muammadır.