Hayatın vazgeçilmez bir parçası olan müzik, farklı müzik aletlerinin bir araya getirilmesiyle icra edilen bir sanat dalıdır. Müzik aletleri, çalınma şekline göre birbirinden ayrılır. Üflemeli ve nefesli çalgılar, bu müzik aletleri kategorisinden biridir. Üflemeli ve nefesli çalgılar arasında birçok alternatif bulunur. Kullanıcılar kendi ilgisine ve müzik zevkine göre bu müzik aletlerinden yararlanabilir. Nefesli müzik aletleri aynı zamanda üflemeli olarak da adlandırılır. Nefes ve üfleme yolu ile çalındığı için bu şekilde adlandırılan aletler, farklı müzik tarzlarında kullanılan enstrümanlardır. Kullanıcılar kendi üretmek istediği müzik tarzına uygun bir seçim yaparak kendini geliştirebilir. Nefesin müzik enstrümanına üflenmesi yoluyla ses çıkarılır. Bazı üflemeli çalgıların çalınması için kuvvetli bir nefes egzersizi gereklidir. Kuvvetli bir nefes ile üflemeli çalgılar rahatlıkla çalınabilir. Nefesli müzik aletlerinde belirli bir düzenek bulunur. Bu düzenek içerisinde bazı boşluklar yer alır. Düzenek üzerindeki boşluklar aracılığı ile doğru notaları bularak anlamlı sesler çıkarılabilir. Enstrümanın üzerinde bulunan deliklere parmakların konmasıyla notalar elde edilir. Üflemeli müzik aletleri ile anlamlı ve güzel müzik üretmek isteyen müzikseverlerin bu notaları öğrenmeleri gerekir.
Düzenli ve sıkı bir çalışma şekli ile üflemeli çalgılar kolaylıkla öğrenilebilir. Bütün müzik aletlerinde olduğu gibi üflemeli çalgılarda da müzik kulağına sahip olmak son derece önemlidir. Müzik kulağı olan kişiler enstrüman öğrenme konusunda daha başarılı olurlar. Üflemeli çalgılarda birden çok alternatif bulunur. Bu enstrümanların ortak noktası, hepsinin nefes yolu ile çalınıyor olmasıdır. Müzikseverler belirli bir nota bilgisi ve nefes egzersizi sonrasında bu müzik aletleri ile istedikleri parçaları çalabilirler. Müzik aletinden verimli bir performans alınabilmesi için kalitesine dikkat edilmelidir. Yetenekli bir sanatçı ve kaliteli bir enstrüman birleştiğinde ortaya kusursuz bir müzik çıkması kaçınılmazdır. Bütün müzik aletlerinin kendine has bir çalma prensibi bulunur. Bu prensipler göz önünde bulundurularak eğitim alındığında kaliteli müzik icra edilebilir.
Üflemeli Çalgı Çeşitleri Nelerdir?
Üflemeli çalgı çeşitleri birçok özellik bakımından birbirinden ayrılır. Bu müzik aletlerinin en temel ortak noktası, nefes yardımı ile çalınıyor olmasıdır. Üflemeli çalgıların yapıldığı materyaller değişiklik gösterir. Bakır, tahta, metal üflemeli çalgılar bunlardan bazılarıdır. Müzik aletinden elde edilmek istenen ses kalitesine uygun bir materyalden yararlanılır. Üflemeli çalgılar çok farklı müzik tarzlarında kullanılarak çeşitlilik gösterir. Klarnet, trompet, yan flüt, blok flüt, saksafon, tuba, tulum, zurna ve obua üflemeli çalgı çeşitleri arasındadır. Flüt, üflemeli çalgılar arasında en basit ve en temel olan müzik aletidir. İlkokulda öğretilmeye başlayan blok flüt, üflemeli çalgı çalmak isteyen kişiler için güzel bir başlangıçtır. Trompet ve saksafon genellikle caz müziğe eşlik eden enstrümanlardır. Ordu müziğinde kullanılan bu müzik aletleri, Klasik Batı Müziğinde de yer almıştır. Saksafon genellikle pirinçten elde edilen bir alettir. Üzerine gümüş, altın ya da metal kaplama yapılarak kullanıma hazır hale getirilir. Saksafonun kendi içerisinde birçok çeşidi bulunur. Soprano, bariton, tenor, kontrbas, mezzo soprano ve alto saksafon çeşitlerinden bazılarıdır. Bu çeşitler çalınmak istenen tarza ve deneyime uygun şekilde seçilebilir. Yeni başlayan kişiler için genellikle alto saksafon önerilir. Üflemeli çalgılar arasında yer alan obua, orkestralarda en çok çalınan müzik aletlerinden biridir. Saksafon ile benzerlik gösteren bu müzik aleti, birçok yönden saksafondan ayrılır. Obuanın çıkarmış olduğu ses saksafona göre daha derinden gelir ve tasarım olarak da birbirinden ayrılırlar.
Üflemeli çalgılar nelerdir sorusuna verilebilecek birçok cevap vardır. Bu çalgılardan biri de neydir. Özellikle Doğu toplumunda en çok dikkat çeken ve çalınan üflemeli çalgılar arasında yer alır. Oldukça eski bir zamana dayanan bu müzik aleti, mistik bir ses yapısına sahiptir. Kamıştan elde edilen bu üflemeli çalgı, oldukça zor bir müzik aleti olarak bilinir. Ney üzerinde ses çıkarmanın diğer üflemeli enstrümanlara göre daha zor olduğu söylenir. Ney çalan müzisyenlere ise neyzen adı verilir. Neyin de kendi içerisinde birçok çeşidi bulunur. Bu çeşitleri birbirinden ayıran en önemli özellik, enstrümanın boyutudur. Boyun uzaması ile birlikte parmak hareketleri ve enstrümana olan hakimiyet giderek zorlaşır. Bu nedenle ney çalmak isteyen kişilere başlangıçta kısa olan neyler önerilir. Oldukça zengin ve teknik açıdan zor bir alet olan ney, yeni başlayan kişileri nefes konusunda zorlayabilir. Deneme yanılma yoluyla antrenman ve nefes egzersizi yapılması sonucunda doğru ses çıkarılabilir. Dudak pozisyonu da üflemeli çalgılarda oldukça önemlidir. İcracının başlangıçta ses çıkarmak için bu noktaya da dikkat etmesi önerilir. Klarnet doğu toplumunda en çok kullanılan bir diğer nefesli çalgı olarak gösterilebilir. Dayanıklı ve sert ağaç malzemesi kullanılarak üretilen klarnet, genellikle arabesk ve roman havası tarzında kullanılır. Tulum, İngiltere müziğinin vazgeçilmez bir enstrümanı olarak dikkat çeker. Türk toplumunda ise Karadeniz müziğinde kullanılır. Eğlenceli ve farklı bir ses yapısına sahip olan tulum, üflemeli çalgılar arasında en farklı olanıdır.
Nefesli Çalgıların Özellikleri Nelerdir?
Üflemeli çalgılar özellikleri bakımından birbirinden ayrılır. Müzik aletlerinde doğru ve anlamlı sesler çıkarabilmek için tutuş oldukça önemli bir yer kaplar. Tutma konusunda doğru bir yol izleyen kişiler, müzik aletini daha kolay öğrenebilir. Üflemeli çalgılarda dudak yapısı da oldukça önemli bir yer kaplar. Her müzik aleti farklı bir üfleme ve dudak yapısı ile çalınır. Ney üflemeli çalgılar içerisinde ses çıkarması en zor olan müzik aleti olarak dikkat çeker. Diğer nefesli çalgılarda ses çıkarması neye nazaran daha kolaydır. Nefes egzersizi yapıldığı ve doğru bir üfleme stili geliştirildiğinde istenilen sesin çıkarılması olağandır. Enstrümanlarda nota özellikleri de değişiklik gösterir. Nefesli müzik aletlerinin üzerinde bulunan mekanizmada bazı delikler yer alır. Bu deliklerin parmaklar ile açılıp kapanması sayesinde bazı notalar elde edilir. Doğru notaların bir araya getirilerek çalınması ile istenilen müzik kolaylıkla çalınabilir.
Farklı müzikler ve sesler elde etmek üzere üretilen üflemeli çalgılar, materyal bakımından farklılık gösterir. Bakır, tahta nefesli çalgılar gibi birçok materyal örneği bulunur. Müzikseverler bu materyalleri kaliteli bir şekilde seçerek istediği müziği en doğru şekilde icra edebilir. Müzik aletlerinde kullanılan materyaller çıkarılan sesi etkiler. Bu nedenle kaliteli malzemelerden yararlanılarak üretilen enstrümanların alınması önerilir. Sanatçının yeteneği ne kadar iyi olursa olsun, kötü bir enstrümandan doğru sesi almak mümkün olmayabilir. Enstrümanlar boyut bakımından da birbirinden ayrılır. Büyük, küçük üflemeli çalgılar kişinin kendi isteğine göre tercih edilebilir. Nefesli çalgı çeşitlerinde üfleme stili de oldukça önemli bir özelliktir. Üfleme stili doğru ses alınmasını doğrudan etkileyen unsurlardan biridir. Müzik aletlerinin hemen hepsi kendine has bir üfleme tarzına sahiptir. Müzik aleti edindikten sonra bu üfleme stili konusunda icracıların eğitim alması önerilir. Üflenecek yere doğru nefes verildiğinde notaların pürüzsüz sesi verdiği ve istenilen müziğin kusursuz bir şekilde elde edildiği gözlemlenebilir.
Üflemeli Çalgılar Nasıl Kullanılır?
Üflemeli çalgılar birçok yönden birbirinden ayrıldığı gibi kullanım konusunda da birbirinden ayrılır. Nefesli çalgı düzeneğinde, kişinin içeriye üflediği nefesin dışarıya ses olarak çıkarılması sağlanır. Tüm nefesli çalgıların ortak özelliği nefes yolu ile sesin elde edilmesidir. Bu enstrümanların tutuş ve üfleme bakımından kullanımı farklılık gösterir. Yandan üflemeli çalgılar adından da anlaşılacağı üzere yan tutma tekniği ile çalınır. Yan flüt bu enstrümanların başında gelir. Yan flüt düzeneğinde alt dudak üfleme noktasına getirilerek ses elde edilir. Sesin belirli bir notayı çıkarabilmesi için aynı zamanda el yardımı ile delikler kapanır ve açılır. Klarnet çalımında ise yere eğik bir pozisyon alınmalıdır. Sol el ile aletin yukarı kısmı desteklenirken, sağ el ile aşağı kısım kontrol altında tutulmalıdır. Bu doğru tutuş yöntemi ile müzik aletinde doğru bir şekilde ses çıkarmak mümkün hale gelir.
Herhangi bir bestenin güzelliğini hissedebilmek için müzik aletinin doğru bir şekilde kullanılması gerekir. Doğru bir kullanım ile enstrümandan alınan ses kalitesi artabilir. Müzik aleti ilk çalınmaya başlandığı zaman ile deneyim kazandıktan sonra farklı bir stil ile çalınabilir. Müzisyen kendini enstrümanda geliştirdikten sonra kendine has bir çalma stili geliştirebilir. Bu her müzik aletinde geçerli olduğu gibi nefesli çalgılarda da geçerlidir. Nefesli çalgıların kullanımı zorluk ve kolaylık derecesi bakımından değişiklik gösterir. Bazı üflemeli çalgılar çok rahat çalınabilirken bazıları ise düzenli bir çalışma ve disiplin ister. İstenilen bu disiplin sağlandığında kişinin yeteneği ve müzik kulağı ile doğru sesi almak mümkündür. Müzik aleti öğrenmek isteyen kişiler sabır ve disiplin göstermeyi kendine ilke olarak belirlemelidir. Düzenli bir şekilde çalma egzersizleri yaparak enstrüman konusunda profesyonel bir hale gelmek mümkündür. Nefesli çalgıların kullanımında özellikle nefes ve parmak egzersizleri büyük bir yer kaplar. Nefesin önemi kadar parmakları hızlı hareket ettirmenin de önemi oldukça büyüktür.
Üflemeli Çalgı Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Üflemeli çalgılar satın alınırken dikkat edilmesi gereken bazı konular vardır. Bu konular dikkate alınarak seçim yapıldığında doğru ve kaliteli müzik icra etmek mümkün hale gelir. Doğru sesin çıkarılabilmesinde müzik aleti büyük bir rol oynar. Bu nedenle müzik aleti seçerken dikkat edilmesi gereken en önemli unsur kalitedir. Kaliteli malzemelerden yararlanılarak hazırlanan aletler, doğru, temiz ve net bir müzik elde edilmesine yardımcı olur. Ses kalitesini önemseyen ve güzel bir müzik elde etmek isteyen müzikseverler bu nedenle kaliteli malzemelerden yararlanılarak üretilen çalgılara yönelmelidir. Dikkat edilmesi gereken bir diğer konu ise üflemeli çalgılara yeni başlayan kişiler için kendine uygun bir tercih yapmasıdır. Üflemeli çalgıların birçoğu kendi içerisinde perde, boyut ve bazı materyaller bakımından ayrılır. Bu konuda bir araştırma yapılarak müzikseverlerin başlangıç düzeyine uygun bir seçim yapması tavsiye edilir. Başlangıçta zor bir enstrüman seçimi yapmak kişinin hevesini kıracağı ve sabrını zorlayacağı için önerilmez.
Üflemeli çalgı seçimi yaparken hangi müzik aletinin çalınmak istendiği konusunda özen gösterilmelidir. Müzikseverler sevmediği bir müzik türünü icra ederken zorlanabilir. Bu nedenle öğrenmek ve çalmak istenilen üflemeli çalgı kişinin kendi müzik zevkine hitap etmelidir. Caz müzikten hoşlanmayan biri için saksafon, zor bir enstrüman haline gelebilir. Müzikseverler enstrüman seçimi yaparken üretmek istediği tarza yakın bir tercihte bulunursa istikrarlı ve başarılı olması daha mümkün hale gelir. Başlangıç için müzikseverlere genellikle orta kalitedeki müzik aletleri önerilir. Müzikseverlerin müzik aleti ile uyum sağlaması durumunda yüksek kalitedeki çalgılara yönelmesi doğru olur. Aksi takdirde uyum sağlanamaması durumunda gereksiz bir şekilde bütçe zorlanır. Bu nedenle başlangıç aşamasında çok yüksek kalitelere değil, orta segment enstrümanlara yönelinmesi önerilir.
Üflemeli Çalgı Aksesuarları
Nefesli çalgılar nelerdir sorusuna klarnet, mey, saksafon, tuba, tulum, yan flüt cevapları verilebilir. Kendi içerisinde birçok kola ayrılan üflemeli çalgılar, birbirinden güzel müziklerin icra edilmesine hizmet eder. Farklı tarzlara sahip olan bu enstrümanlar, bazı aksesuarlar eşliğinde kullanılabilir. Bu aksesuarlar sayesinde müzik aletinin temizliği, taşınması ve kullanımı daha işlevsel hale getirilebilir. Müzik aleti çalan kişilerin bu aksesuarları edinmesi son derece önemlidir. Nefesli çalgılar olması nedeniyle bu müzik aletleri birtakım temizliğe ihtiyaç duyar. Kullanım sonrası temizlik yapıldığında enstrümanın kalitesi korunmuş olur. Kullanım sonrasında müzik aletlerinde temizlik yapılmaması durumlarında seste bozulmalar meydana gelebilir. Bu nedenle düzenli bir temizlik yapılarak hijyenin sağlanması son derece önemlidir. Yan flütler, üretilen süet bezler yardımıyla temizlenebilir. Oldukça kolay olan temizlik işleminde enstrümanın iç ve dış kısımları temizlenir. Üflemeli çalgılar için aynı zamanda temizlik çubuğu da aksesuar olarak satılır. Bu çubuk yardımı ile müzik aletlerinin uzun gövdesi kolay ve hızlı bir şekilde temizlenebilir.
Saksafon standı, üflemeli çalgılar için geliştirilen aksesuarlar arasında yer alır. Müzik aletini sabitlemeyi sağlayan bu stant, koruma işlevi görür. Bu stant sayesinde saksafonlar güvenli bir şekilde muhafaza edilebilir. İlgi çekici bir görünüme sahip olan saksafon, bu stant ile ev ve ofislerde dekoratif şekilde de kullanılabilir. Nefesli çalgılar için geliştirilen taşıma kutuları da oldukça işlevsel özelliklere sahiptir. Müzik aletini bir yere taşırken güvenli ve korunaklı bir şekilde taşımayı sağlar. Enstrüman kursuna giden müzikseverler için oldukça fonksiyonel bir görev niteliği taşır. Klarnet ve yan flüt gibi parçalanabilen üflemeli çalgılar için de üretilir. Bunların dışında aynı zamanda klarnet için geliştirilen yedek kamışlar da bulunur. Müzikseverler kendi kullanımına uygun şekilde bu aksesuarlardan yararlanabilir.
Üflemeli Çalgı Fiyatları
Üflemeli çalgı fiyatları enstrümanların kalitelerine ve özelliklerine değişiklikler gösterir. Ürünün boyutu, materyali ve çeşitlerine göre fiyatları belirlenir. Her müziksever kendi bütçesine uygun bir üflemeli çalgıya rahatlıkla ulaşabilir. Nefesli müzik aletlerinde, fiyatı etkileyen en önemli etken materyal olarak dikkat çeker. Bazı materyaller fiyatın artmasına neden olabilir. Müzikseverler kendi kullanımına, müzik aletinden beklentisine ve bütçesine uygun bir tercih yapabilir. Üflemeli çalgılar, müzikseverlerin bütçesinden tasarruf edebilmesini de sağlar. Bu nedenle müzikseverlerin dayanıklı malzemelerden yararlanılarak üretilen üflemeli çalgılara yönelmesi tavsiye edilir.
Farklı tarzdaki müziklerin icra edilebilmesi için üretilen üflemeli çalgılar, her bütçeye hitap edebilen bir çeşitliliğe sahiptir. Bu nedenle enstrümanı kullanacak olan müzikseverler ürün özelliklerini inceleyerek bir tercih yapmalıdır. Nefesli çalgıları öğrenmek isteyen müzikseverler, kendi yeteneğine ve ilgisine uyumlu bir tercih yaparak kendilerini daha geliştirebilirler. Hem Batı hem de doğu müziğinin icra edilebilmesini sağlayabilen üflemeli çalgılar, profesyonel bir şekilde öğrenilerek kaliteli müzikler icra edilmesine yardımcı olur. Kaliteli malzemelerden yararlanılarak elde edilen üflemeli çagılar, ses düzeyi ve ses özellikleri bakımından üstün bir performans sergiler. Bu nedenle özellikle mistik yönü kuvvetli olan müzikseverlerin bu üflemeli çalgılara yönelmesi önerilir.
Hangi Üflemeli Çalgıyı Almalıyım?
Kendi müzik tarzınıza ve yeteneğinize uygun bir üflemeli çalgı tercihi yapmanız durumunda verimli bir sonuç almanız mümkündür. Bu nedenle öncelikle ilgi alanlarınıza yönelik bir tercih yapmanız gerekir.
Üflemeli Çalgı Seçimi Yaparken Nelere Dikkat Etmeliyim?
Nefesli çalgı tercihi yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli özellik kullanılan materyaldir. Materyal doğrudan ses kalitesini etkilediği için enstrümanın hangi materyaller kullanılarak üretildiğine dikkat edilmelidir.
Üflemeli Çalgılar ile Hangi Müzikler İcra Edilebilir?
Üflemeli çalgılar ile Doğu ve Batı müziğine ait parçalar rahatlıkla çalınabilir.