Zurna, yüzlerce yıllık geçmişe sahip bir enstrüman türü. Zurna, geleneksel müzikte öne çıkan çalgılar arasında yer alıyor. Üflemeli çalgıların başında gelen zurna, üç bölümden oluşuyor. Zurna çeşitleri, tasarım açısından benzerlik gösterse de zurnaların üretildiği materyaller değişkenlik gösterebiliyor. Zurna aleti, özelliklerine bağlı olarak üç kategori altında incelenebiliyor. Zurna hakkında bilgi alarak, üflemeli çalgıyı daha yakından tanıma fırsatı bulabilirsiniz. Böylelikle kullanımınıza uygunluk gösteriyor mu öğrenebilirsiniz. Hepsiburada.com ile onlarca zurna modelini tek site üzerinden pratik şekilde görüntüleyebilirsiniz. Aynı site üzerinden nefesli çalgılar kategorisine ulaşabilir ve ilginizi çekebilecek farklı ürünler keşfedebilirsiniz.
Zurna Özellikleri
Zurna özellikleri, zurnanın yapıldığı ağaca ve boyutlarına göre farklılıklar gösterebiliyor. Fakat hangi ağaçtan yapılmış olursa olsun, zurnanın sesi, oldukça gür ve keskin çıkıyor. Yüksek sesler ortaya çıkaran zurna, bu özelliği sebebiyle daha çok açık alanlarda çalınıyor. Kapalı alanlarda zurnanın çıkardığı ses, diğer enstrümanları bastırabiliyor. Bu sebeple zurna açık alan çalgısı olarak biliniyor. Zurna modelleri arasında, ardıç ağacı, kızılcık ağacı, söğüt ağacı, ıhlamur ağacı, şimşir ağacı, dişbudak ağacı, dut ağacı, ceviz ağacı, erik ağacı ve kiraz ağacından yapılan modeller yer alıyor. Zurna yapımında kullanılan ağaçların türü, yörelere bağlı farklılaşabiliyor. Ağaçların farklı olması zurnaların renklerinin ve dış dokularının da farklı gözükmesine sebep oluyor. Erik ağacından yapılan zurnaların rengi, kahverengi ve siyaha yakın koyu kahverengi oluyor. Dut ağacından yapılan zurnaların rengi ise sütlü kahverengi ve taba rengi arasında değişkenlik gösteriyor. Zurna renklerini yalnızca zurnanın yapıldığı ağaç etkilemiyor. Bazı zurnaların üretiminde renklendirici boyalar kullanılıyor. Bu da istenilen renkte zurna elde edilmesini sağlıyor. Zurnaların özellikleri kısaca, zurnanın türüne bağlı farklılaşıyor. 3 adet zurna türü bulunuyor. Zurnaların üst kısmında yedi adet delik bulunuyor. Delik çapları zurnanın türüne göre büyüyüp küçülebiliyor. Zurnanın alt kısmında ise bir adet delik bulunuyor. Zurnada yer alan delikler, üst ve alt olarak toplandığında 8 adet oluyor.
Zurna Modelleri
Zurna modelleri, farklı boyut ve özelliklerde kullanıcılara sunuluyor. Zurna modellerini birbirinden ayıran en büyük özellik zurnaların boyutları oluyor. Zurna boyutları değiştikçe, zurnadan çıkan ses veya zurnada yer alan delik sayısı da değişkenlik gösteriyor. Çünkü değişkenlik gösteren boyutlar sadece zurnanın boy kısmı için geçerli değil. Aynı zamanda iç delik boyutları ve kalak çapı boyutu da zurna modeline bağlı değişiyor. Zurna modelleri, üç kategori altında incelenebiliyor.
Kaba zurna modelleri, zurna modelleri arasında en büyük ölçülere sahip olan zurna türü. Kaba zurnanın boyu 31 cm ve 56 cm arasında değişkenlik gösteriyor. Kaba zurnanın iç delik çapı genellikle 12 mm civarında. Kalak çapı ise 8 cm. Kaba zurnanın gövde boyutu büyüdükçe, delik çapı ve kalak çapı da doğru orantıda büyüyor. Kaba zurna çoğunlukla Ege, Trakya, İç ve Orta Anadolu bölgelerinde çalınıyor. Kaba zurna özellikleri arasında öne çıkan ise, zurna türleri içerisinde en rahat çalınan zurna olması oluyor.
Orta zurna modelleri, aynı zamanda kaba orta zurna olarak da biliniyor. Orta zurnayı diğer zurna modellerinden ayıran boyutları oluyor. Orta zurnalar boyutları sebebiyle en çok tercih edilen zurna türü oluyor. Orta kaba zurna boyutları genellikle; boy 31,5 cm, iç delik çapı 12 mm ve kalak çapı 7 cm. Orta zurnanın kalak çapı 7 cm ile 8 cm arası değişkenlik gösterebiliyor.
Cura zurna, zurna modelleri arasında en ufak boyutlara sahip olan zurna türü. Cura zurna, halk arasında zil zurna olarak da biliniyor. Zil zurna Giresun bölgesinde oldukça yaygın. En çok bu bölgede icra edilen zil zurnanın kalak bölümünde bulunan delikler oldukça minik. Farklı yörelerde, 10 mm çapa sahip bu deliklere, cin deliği veya şeytan deliği de deniyor. Bu delikler sayesinde zurnadan oldukça temiz ve tiz bir ses çıkarılabiliyor.
Zurnanın Bölümleri Neler
Zurna bölümleri, zurnaların hepsinde aynı sayıda bulunuyor. Zurna modelleri arasındaki farklılık bölümlerinden değil, boyut veya yapılarından geliyor. Zurnanın bölümleri ne sorusu, birkaç madde ile pratik şekilde cevaplanabiliyor.
- Lüle
Zurnanın önemli bölümlerinden biri olan lüle için, zurna ağızlığı da denebilir. Lüle, zurnanın en üst kısmında yer alıyor. Lüleye aynı zamanda etem veya meten de denebiliyor. Lüle zurnanın nezik kısmının içerisine yerleştiriliyor. Bu zıvana gümüş veya başka madenlerden yapılabiliyor.
- Nezik
Nezik, zurna içerisine eklenen bir parça. bu parça çıkarılabilir yapıda bulunuyor. Nezik bölümü zurnanın içerisine uzanıyor. Nezik kısmının boyu zurna boyutuna göre değişkenlik gösterebiliyor. Örneğin kaba zurnada nezik, zurnanın 3. deliğine kadar uzarken, zil zurnada 4. deliğe kadar uzayabiliyor. Nezik kısmı genellikle zurnanın yapıldığı ağaçtan farklı bir ağaç türü ile yapılıyor. Nezik kısmı sayesinde zurnanın sesi daha güçlü ve gür çıkabiliyor.
- Soluk Deliği
Soluk deliği, zurnanın nezik kısmına yakın bulunuyor. Alt nezik kısmında bulunan soluk deliği, zurna çalan kişiler tarafından insan burnuna benzetiliyor. Soluk deliği daha boğuk sesler çıkarılması adına kullanılıyor. Soluk deliği sağ elin baş parmağı ile kapatılıp açılıyor.
- Cin- Şeytan Delikleri
Zurnanın sağ ve sol tarafında yer alan ince deliklere ise cin- şeytan delikleri deniyor. Bu deliklerden ıslık gibi bir ses çıkıyor. Bu çıkan ses zurna notaları arasında yer almıyor veya zurna çalarken çıkarılan melodiye bir katkıda bulunmuyor. Cin-şeytan deliklerinin, zurnanın nefes alması için orada bulunduğu, eski zurnacılar tarafından ifade ediliyor. Cura borularında toplam 2 adet ve kaba zurnalarda toplam 3 adet şeytan deliği bulunabiliyor.
- Zurna Borusu
Zurna borusu, farklı ağaçlardan yapılıyor. Zurnanın alt kısmında bulunan kısma zurna borusu deniyor. Zurna borusu, üflemeli çalgının ses çıkarmasını sağlayan alan. Zurna borusunun yapımında genellikle üst ve iç kısımlar için gümüş tercih ediliyor.
- Hava Döndüren
Zurna üzerinde yer alan deliklere, hava döndüren deniliyor. Zurna üzerinde toplam 7 adet delik bulunuyor. Bu deliklerin ebatları, zurna modeline bağlı değişiklik gösteriyor. Zurna çalma tekniği arasında bu deliklerin belirli bir tutuş önerisi bulunuyor. Üst kısımda yer alan 4 deliğin sağ el ve alt kısımdaki 3 deliğin ise sol el ile kontrol edilmesi gerekiyor.
Zurna Fiyatları
Zurna satın alırken nelere dikkat edilmeli sorusu merak konusu oluyor. Zurna satın alırken öncelikli olarak hangi ağaçtan yapıldığına bakmak gerekiyor. Yapıldığı ağaç, zurnanın dayanıklılığını ve ses tonunu belirleyici rol oynuyor. Zurna fiyatları da, zurnanın üretiminde kullanılan materyallere ve zurna tipine göre değişkenlik gösteriyor. Zurna türü, kaba zurna veya zil zurna olarak seçilebiliyor. Hepsiburada.com ile onlarda zurna modeli tek site üzerinden pratik şekilde incelenebiliyor. Hepsiburada.com’da yer alan filtreleme seçenekleri ile aramalarınızı daha spesifik hale getirebilirsiniz. Böylelikle zurna alışverişi süresini daha kısa sürede bitirebilirsiniz. Aynı zamanda indirimli zurna modelleri gibi aramalar ile avantajlı fiyat seçeneklerine sahip olan modelleri keşfedebilirsiniz. Bu sayede ekonomik fiyatlarla zurna satın alabilirsiniz.
