Sera Ekipmanları
İçinde bulunduğunuz yaşam koşulları, organik olmayan, içerdiği ilaçlar yüzünden sağlığa zararlı olabilecek sebze ve meyveler, sağlığınızı olumsuz yönde etkileyebilir. Tamamen size ait, bahçenizde organik olarak yetiştirebileceğiniz tüm sebze ve meyveleri, bir adım daha öteye giderek, daha profesyonel şekilde yetiştirmenize sera bahçeciliği ile sağlayabilirsiniz. Kendi yetiştirdiğiniz ürünleri hasat etmeyi istiyor fakat nereden başlamanız gerektiğini bilmiyorsanız, bir rehber yardımı tüm süreci nasıl yöneteceğinizi öğrenebilirsiniz. Öncelikle ne yetiştirmek istediğinize karar vermeniz daha sonrasında ise yaptığınız seçimlerin, bulunduğunuz koşullara uygun olup olmadığını araştırmanız gerekir. Ürünlerin hangi hava koşullarına ihtiyacı olduğunu, nemi, ışığı ve sıcaklığı ayarlayabileceğiniz sürece, kendinize ait alanlardan rahatlıkla dilediğiniz sebze ve meyveleri yetiştirebilirsiniz. Sera, özellikle mevsimlik bitkilerin, büyümesini uzatabilmeniz için kontrollü olunabilecek mükemmel alanlardır. Sera içerisinde ürün yetiştirmek istiyor ve bunu ilk kez yaparsanız, bakımı kolay ürünlerden başlayabilirsiniz. Turp, bezelye, çilek, domates, soğan, patates, mantar, marul ve benzeri yeşillikler, toprakta yetişen diğer birçok gıda ürününe göre çok daha kolay gelişen bitkilerdir.
Yeni Başlayanlar için Sera Bahçeciliği
Amacınız sadece kendi ihtiyaçlarınızı karşılamak için bir alan yaratmak ise o zaman küçük bir bölüm size yeterli olacaktır. Fakat ilerleyen günlerden genişletmek ve ticaretini yapmayı düşünüyorsanız, her tarafından genişlemeye uygun bir noktada seranızı kurabilirsiniz. Seranın, sera ekipman ve malzemeleri ile birlikte bir arada olması gerektiğini hatırlayarak, en iyi çalışacak şekilde inşa etmeniz önemlidir. Güneşin yönü ve her mevsimdeki yoğunluğu göz önünde bulundurularak, kötü hava koşullarından korunabilmesi için rüzgarın yönünü hesaplamanız gerekecektir. Hem suya hem de elektrik kaynaklarına olan uzaklığı, seranın yerleşimini yaparken dikkat etmeniz önemli faktörler arasındadır. Eğer bulunduğunuz bölge yoğun şekilde kış mevsimi yaşıyorsa, elektrik ve gaz ile ek ısıtma yöntemlerini de düşünmeye ihtiyaç duyabilirsiniz. Eğer serayı evinizin içinde kurmak gibi bir düşünceniz var ise bodrum katına, evinizin herhangi bir dışarıya açılan kapısına yakın yerlerde de konumlandırabilirsiniz. Bu durum, evinizin genel ısınma giderlerini artıracak olsa da, seranız için doğru bir yerleşim olabilir.
Tüm koşullara rağmen, seranın en iyi konumlanacağı bölge, evinizin güney ve güneydoğu tarafına yerleşimi yapmaktır. Eğer böyle bir seçenek sizin için mümkün değil ve yer sıkıntısı seçiyorsanız, ikinci en iyi olan doğu tarafını tercih edebilirsiniz. Mümkün olduğunca serayı doğudan batıya doğru değil, kuzeyden güneye, uzunlamasına yerleştirmeye çalışın. Bu şekildeki bir konumlandırma, daha fazla ışık ve daha az gölge sağlayacaktır. Böylece, engelsiz bir şekilde güneş ışığından yararlanabilir, yetiştirdiğiniz ürün çeşidine göre de gün içerisinde hangi güneş ışınlarını alması gerektiğine karar vererek ekimlerinizi yapabilirsiniz. Büyük ve kış aylarında yapraklarının tamamını döken bir ağacın altına konumlanmış olan seralar, yazın yakıcı sıcaklarından korunur. Aynı ağaç, kış ayında yapraklarını dökeceğinden, ağacın dalları arasında sızan kış güneşi ile de ürünleriniz olgunlaşmaya devam eder. Ağaç altında yapılacak olan seracılıkta dikkat edilmesi gereken unsur, dallardan ve gövdeden, seranın üzerine düşecek olan özsu veya yapışkan balçıklardır. Bunun önlemini aldığınız sürece, bir seranın olabileceği en ideal noktalardan birinde ürünlerinizi gönül rahatlığı ile yetiştirebilme şansı elde edersiniz.
Hobi Dünyasında Seracılık
Yaşamın içerisinde, kalabalık şehirlerden, trafiğin gürültüsünden ve alışılagelmiş standart hobilerin dışında ve yeni bir şey arıyorsanız, size huzur veren, toprakla bütünleşmenizi ve üretmenizi sağlayacak seracılık ile uğraşabilirsiniz. Tüm yıl boyunca istikrarlı bir şekilde bitkilerinize sıcak bir ortam hazırlayabilir, onlar arasında kendinize ait bir oturma alanı bile yaratabilirsiniz. Bir bahçe yaratmak, bir sera sahibi olmak için amacınız ne olursa olsun, cam veya polikarbonat altında bahçe yapmaya başlama fikri için hemen hemen herkese uygun çeşitli türler, stiller ve maliyetler vardır. Bir sera satın alırken veya inşa ederken anlamanız gereken ilk şey, ne kadar büyüyen bir alana ihtiyacınız olduğudur. Seracılığın, uzun vadeli bir yatırım olduğunu hatırlayarak, seçiminizi gelecek yıllar için yeterli alan sağlayacak şekilde geniş tutmanız gerekebilir. Neredeyse her bütçeye uygun sera ekipmanları ve sera kitleri bulabilirsiniz. Bu türdeki sera ekipmanları, bir günde inşa edebileceğiniz kadar basittir. Bahçenizde konumlandırmak isteyebileceğiniz seralardan seçim yapmak istiyorsanız, hazır pratik seraları tercih edebilirsiniz. Böylece, ağırlığı olmayan ve dört duvarını inşa etmek zorunda kalmayacağınız, bütçe dostu işe yarar bir sera sahibi olabilirsiniz. Bağımsız olarak istediğiniz her yere yerleştirebileceğiniz seralar, başlangıçta size daha maliyetli gelse de, içerisine ekebileceğiniz ürün sayısı fazla olacağından, zaman içerisindeki getirisi yüksek olacaktır. Geleceğinizi şekillendirmek ve kendinize yeni bir hobi edinebilmek için seracılık oldukça faydalı ve alternatif bir etkinliktir.
Seracılıkta Dikkat Edilmesi Gerekenler
Seracılıkta sulama en çok dikkat edilmesi gerekenler arasında yer alır. Sera bağlantı ekipmanları fiyatları açısından dilediğinizi bulabileceğiniz kadar çok çeşit barındırır. Sera satın almadan önce dikkat edilmesi gereken birkaç unsur bulunur.
Seranın Konumu
Öncelikle seranızın konumunun ne olduğuna çok dikkat etmeniz gerekir. Güneşe maksimum düzeyde maruz kalması gereken bir alana yerleştirmeniz hayati önem taşır. Yüksek binaların, güneş ışığını kesebilecek ağaç veya çitlerin yakınlarına yerleştirmemeniz daha doğru bir yaklaşım olur. Güneş ışığı, seranın dört bir tarafından içeriye girebilmelidir.
Seranın Isıtılması
Sıcaklık, seralarda başarının temel unsurudur. Seranın yalıtımı sizin için bir zorunluluk olmalı ve yüksek düzeyde yalıtım sağlayacak malzemeler kullanmanız gerekir. Eğer daha uygun bir çözüm istiyorsanız, sera kaplama malzemesi fiyatları arasından dilediğinizi seçebilirsiniz.
Sera İçerisinde Yer Alan Oluklar
Mutlaka bir oluk sistemi kurmalı ve bu sistem ile yağmur suyunu toplayarak bitkilerinize ulaşmasını sağlamalısınız. Eğer sera içerisinde çok sayıdı bitki olmasını planlıyorsanız, bu durum size yaz aylarında kullanılacak ekstra suyunuzun olmasını sağlayacaktır.
Seranın Havalandırma Sistemi
Yüksek sıcaklıklar nedeniyle sera içerisinde yaşamayan bitkiler, özellikle yaz aylarında ciddi zararlar görebilir. Sıcak hava yükseldiğinden, bu yükselen havanın dışarıya çıkabilmesi ve serin veya soğuk havanın sera içerisinde kalabilmesine, ayrıca içeriye yeni serin havanın girebilmesine olanak tanımak için havalandırma delikleri oluşturmanız gerekebilir.
Nemlendirme Teknikleri
Kış aylarında çok fazla ihtiyaç duyulmasa da, yaz aylarında hayati bir görev olan nemlendirme, sera tabanına su dökme eyleminin hayata geçmiş halidir. Gün boyunca bitkilerin ısıdan kaynaklanan strese maruz kalmaları, kurumalarına neden olur. Bu türde bir sorun ile karşılaşmamak, kurumalarını önlemek için yeterli nem oluşturmanız önemlidir.
Hangi Sera Çeşidini Kullanmanız Gerekir?
Bitkiler doğal olarak tercih ettikleri yetişme ortamlarında büyürken farklılıklar gösterir. Bazı bitkilerin ılık günlere ve serin gecelere ihtiyacı varken, bazıları ise gelişmek ve meyve üretmek için daha sıcak, parlak bir gün ışığına ihtiyaç duyar. Bir takım bitkiler, filtrelenmiş gölge gerektirdiğinden, eğer bu gölgeye sahip olamazsa sıcaktan yanar ve size beklediğiniz görüntüyü veremez. Kimi bitkiler ise tüm bunlardan ayrı olarak karanlıkta kalmalı ve o şekilde bakılmalıdır. İnce, şeffaf veya yarı saydam örtüleriyle birçok sera, yaz aylarının öğlen sıcağında aşırı ısınacak ve gün batımından sonra sıcaklıklar düştükçe de hızla kendisini soğumaya bırakacaktır. Aşırı sıcaklarda ve bunun tam tersi olarak aşırı soğukta çok az bitki gelişimini tamamlar. Çoğu bitki daha uygun koşullarda ve iklimde yetişebileceğinden, bir serayı tüm yıl boyunca kullanabilmeniz için özel olarak ısıtma ve soğutma ekipmanlarına ihtiyaç duyabilirsiniz.
Bahar Aylarına Özel Seralar
Genellikle en çok tercih edilen ve birçok bölgede ilkbahar ve sonbahar gibi havanın uyumlu olduğu yılın belirli zamanlarında serayı kullanmak oldukça kolaydır. İster basit bir açılır sera, ister havalandırma ve fanları olan daha ayrıntılı bir sera olsun, ilkbaharda bitkilerinizi soğuktan, sıcaktan ve rüzgardan koruyarak, onların sağlıklı bir şekilde yetişmesine yardımcı olabilirsiniz. Hava sıcaklığı hafif serin olduğunda bile, bir sera içindeki sıcaklığın, hızlıca öğlen güneşindeymiş gibi ısınabileceğini hatırlayabilirsiniz. Bu yüzden havalandırma delikleri, iç kısmı daha serin tutmaya yardımcı olacağından önemlidir. Sıcaklığın derecesini sıklıkla ölçerek buna ne kadar ihtiyacınız olduğunu anlayabilirsiniz.
Sonbaharda Kullanılabilecek Seralar
Bu tür seralar, hasat mevsimini uzatmaya ve ev bitkilerinin iç mekanlara geri dönmesine yardımcı olmaya hazır ürünlerdir. Birçoğu açılır tip sera olduğundan, sağlam bir çerçeveye ve üstten kayan şeffaf veya yarı saydam sera ekipmanları ve malzemeleri barındıran özel olarak dikilmiş bir örtüye sahiptir. Fermuarlı giriş kapıları, sizin bitkilerinize rahatça erişim sağlamanıza ve havalandırmanıza destek olur. Bu türdeki sera çeşitkerinin bir kısmı aşırı soğuk olabilecek kış aylarına dayanıklı olmasa da, eğer kar yağan bir bölgede değilseniz, yine de kullanabilirsiniz.
Üç Mevsimlik Sera
Bazı sera sahipleri, ısı birikimini daha fazla yönetmek için gün ortası güneşinin etkisini azaltmak adına, sera yapılarını gölgelik kumaşla kaplar. Gölge sağlayan bezler, geçirdikleri ışık miktarına göre değişebilir. Sera içerisinde kullanacağınız sera ekipmanları fanlar ve otomatik havalandırma sistemi, içerideki sıcaklığın düşük tutulmasına yardımcı olur. Bu sayede bitkilerinizi, çok sıcak günler dışında rahat ettirebilirsiniz.
Her Mevsim Kullanılabilen Seralar
Seranızı yıl boyunca kullanmayı planlıyorsanız, yazın serin, kışın sıcak tutmak için etkili bir plana ihtiyacınız olacaktır. Seçenekleriniz iklime göre büyük farklılıklar gösterir. Sera için iyi bir yatırım yapmanız halinde, bulunduğunuz yerde aşırı sıcak ve soğuk varsa, güvenilir soğutma ve ısıtma cihazlarına ihtiyacınız var demektir. Hangi bitkileri yetiştirmek istediğinizi belirledikten sonra, tüm yıl boyunca bitkiler için korumanız gereken sıcaklık aralığını belirleyebilirsiniz.
Evinde Sera Bahçeciliği Yapmak İsteyenler için En İyi Sera Türleri
Özel Tasarım mı yoksa hazır sera ekipmanlarını mı kullanmak istediğinize karar verebilirsiniz. Birçok farklı tarz ve fiyat aralığına sahip seralar bulabilir, size en uygununu seçebilirsiniz. Sıfırdan kendi seranızı tasarlamaya başlamak yerine, hazır ve portatif ekipmanları kullanabilirsiniz. Sera kitleri, profesyonel ekipler tarafından inşa edilmiş, ayrıntılı ve birçok farklı donanıma sahiptir. İster klasik isterseniz de modern bir eve sahip olun, kalıcı bir seraya sahip olmak, tüm bu sera ekipmanları ile uzun süreli yetiştiricilik yapmak istiyorsanız, peyzajınıza, evinizin şekline ve stilinize uygun olmasına dikkat edebilirsiniz. Hatta eskilerden kalma gibi duran, size ve evinize vintage bir hava verebilen modellerde seralar ile de karşılaşabilirsiniz. Yaşadığınız bölge, hava koşulları, etrafında yer alan diğer dış etkenler ve sizin yetiştirmek istediğiniz sebze, meyve veya bitkiler, seçimlerinizi yapmanızda ki en büyük etkenlerdir.
Balkonda Hayal Ettiğiniz Sera Bahçesi
Hayalinizdeki mini bahçeyi oluşturmak, meyve ve sebzelerinizi üretebilmek için kocaman geniş arazilere ihtiyacınız yoktur. Eğer bir dairede yaşıyor ve dairenizin balkonu varsa, sizin de tıpkı diğer seracılar gibi bitki yetiştirmenize engel olan hiçbir durum olamaz. Bir balkon sebzeciliği için sizin evinizin konumunun uygun olup olmadığını birkaç adımda anlayabilirsiniz.
- Potansiyel olarak ağır toprak dolu kapları, balkonunuzun kaldırabileceğinden emin olmanız gerekir. Eski ve destek kirişleri ağır kalıpları kaldıramayacaksa, bu işten vazgeçmeniz gerekebilir.
- Balkonunuzun ne kadar sıklıkla ve ne kadar hızla rüzgar aldığını hesaplayın. Yüksekte olan daire balkonları, daha aşağı katlara göre çok daha fazla rüzgar alacağından, kırıcı perdelere veya ağlara ihtiyaç duyabilirsiniz.
- Güneş ışığının balkonunuza ne kadar vurduğundan, direk olarak öğlen güneşini alıp almadığından emin olmanız önemlidir. Tüm bitki ve diğer gıda ürünü ekim için seçimlerinizi, bu faktörlere göre almanız gerekir.
- Balkonunuzdan en iyi şekilde yararlanabilmek için doğrudan balkon zeminine oturan geniş saksılar kullanabilirsiniz. Hem yatay hem de dikey olarak kullanabileceğiniz balkonda, daha fazla bitki yetiştirme şansını elde edebilirsiniz. Herhangi bir ekip işlemine geçmeden önce alanınızı iyice hesaplamalı ve ona göre bir planlama yapmalısınız.
- Size uygun olabilecek, balkonunuzda rahatça bakabileceğiniz ürünler için kafes seraları da kullanabilirsiniz. Bu kafesi, balkon korkuluklarına iyice sabitleyerek, devrilmesine veya düşmesini engelleyebilirsiniz.
Balkon Seraları için En İyi Bitki Seçenekleri
Domatesler ister zemindeki toprakta isterseniz de kap içerisinde hızlı ve gayet güzel bir şekilde yetişebilir. Daha küçük, kontrol edilmesi daha kolay olduklarından, belirli bir çeşitlilik elde ettiğinizden emin olabilirsiniz. Bu tip de, belirli bir yüksekliğe kadar büyüyecek ve sonra duracak olan sebzeler, balkonunuzda yetiştirebilmeniz için idealdir. Marul ve Salata Yeşillikleri daha gölgeli yerleri sevdiğinden, balkonunuz içerisinde onlara bu alanı sağlamanız önemlidir. Yarı güneş, yarı gölge bir yetiştirme tarzı, onlar için en iyi seçimler arasındadır. Bezelye ve Barbunya yetiştirmek istiyorsanız, bir kafes yardımıyla bunu balkonda rahatlıkla yapabilirsiniz. Hepsinden daha da öteye gitmek ve bir asma sahibi olmak istiyorsanız, onların sarılabilmesi ve tırmanabilmesi için balkonunuza kafesler inşa edebilirsiniz. Bu kafes aynı zamanda, asmanız hazır olduğunda yapraklarını ve üzümlerini rahatlıkla toplayabilmenize de olanak tanır. Yapacağınız kafesler, asmada işe yaradığı kadar salatalıklarda da işe yarayabilir. Oldukça üretken olan salatalık bitkisi, meyve vermeye başladığında, sarılacak kadar dayanıklı bir kafese ihtiyaç duyacaktır.
Fidelerinizi büyütmeye başlamak için ilkbaharda seranızı kurabilirsiniz. Kapalı bir sera yapmayı düşünüyorsanız, içerdiği güneşten gelen sıcaklığı koruyacağından ve fidelerinizin gelişmesi için ideal koşulları sağlayacağından emin olabilirsiniz. Bitkilerinizin kurumaması için her gün suladığınızdan mutlaka emin olmanız gerekir. Yeterince büyüdüğünde farklı saksılara ekimini gerçekleştirerek, seradan çıkarabilirsiniz.
Başarılı Bir Balkon Sera Bahçesi için İpuçları
Yaşamını apartman dairesinde veya geniş üst katlarda geçirenler için sera bahçesi kurmak, bir arazi üzerinde yetiştirilebilecek bitkilerden daha başka özellikler gerektirir. Balkonunuzda hazırlığını yaparak, kaliteli bir saksı toprağı karışımı kullanmanız halinde, yetiştirme yaparken çok daha rahat edebilirsiniz. Bitkilerinizin başarısı büyük ölçüde içinde büyüdükleri toprağın cinsine bağlı olacaktır. Organik bir karışım seçebilir ve komposto ile de bunu tamamlayabilirsiniz. İyi drenajlı ve altlarında plakalar olan saksı kaplarını seranız içinde mutlaka kullanmanız büyük önem taşır. Bu sayede suyun, drenaj olmadan dibinde birikmesine engel olarak, bitkilerinizin köklerinin çürümesine ve küflenmesine engel olabilirsiniz.
Evinizin bahçesinde, dairenizin balkonunda veya geniş arazilerde sera yetiştiriciliği yapmak, sera ekipmanları sayesinde organik sebze, meyve veya bitkiler yetiştirmek istiyorsanız, birçok unsurun yanında doğru ve kaliteli ürünleri de kullanmanız gerekir. Sera bahçeciliğinde kullanabileceğiniz tüm gerekli ekipmanları satın alabilir, kendi yetiştireceğiniz ürünlerin tadını çıkarabilirsiniz.
Sera bahçeciliği için ne kadar bütçe gereklidir?
Birçok farklı bütçeye göre sera kurulabilir. Nasıl bir sera kurmak istediğinizden önce bütçenizi belirlemeli ve kendi maliyetlerinizi çıkararak, büyüklüğüne, kullanacağınız malzemelere ve diğer detaylara karar verebilirsiniz.
Seralar hangi malzemelerden inşa edilmelidir?
Seranızı kuracağınız arazinizi veya yerinizi belirledikten sonra yetiştirmeyi düşündüğünüzün ürünlere göre nasıl bir çatı olması gerektiğine, inşasında hangi malzemeleri kullanacağınıza karar verebilirsiniz.
Seracılıktan en önemli unsurlar nelerdir?
Sera kurulurken en önemli ve öncesinde düşünülmesi gerekenler unsurlar; ısıtma, güneşi ne kadar alabileceği, havalandırma sistemi, elektrik alımı ve çatı sistemidir.