Çello yaylı çalgılar grubuna ait bir enstrümandır. Tarihi yüzlerce yıl önceye dayanan bu çalgının atası, 1400’lü yıllarda ortaya çıkmış olan Viola da Gamba’dır. Tarihi oldukça eskilere dayanan bu enstrümanın günümüze gelene dek geçirdiği bazı değişimler bulunur. İlk ortaya çıktığında 7 telli olan bu çalgı günümüzde 4 telli olarak varlığını sürdürür. Bu çalgının diğer bir adı viyolonsel olarak bilinir. Viyolonselin şu anki halinin 16. yy.’da Fransa’da ortaya çıktığı kabul edilir. Bu enstrümanı ustalıkla çalan kişilere her enstrümanda olduğu gibi virtüöz denir. Bu aşamada olmasa da bu enstrümanı çalan diğer kişilere ise çellist denilir. Şekil itibariyle keman ve kontrbas ile benzerlikler gösterir. Kemandan daha büyüktür ve oturarak çalınır. Kontrbas ile kıyaslandığında ise boyut itibariyle genellikle daha küçük olduğu görülür. Ses aralığı kalın perdededir ve insan sesine yakın bir ses aralığında olduğu kabul edilir. Tek başına kabul görmesi 18. yy’a denk gelen bu çalgı, bu süreye kadar genellikle orkestradaki bas seslerin destekleyicisi görevinde kullanılır. Müzik aleti çello etkileyici sesiyle pek çok farklı müzik türünde tercih edilen bir enstrümandır. Fakat genellikle klasik müzik ve Türk müziğinde kullanılması tercih edilir. Bunların haricinde pop, blues ve caz gibi farklı müzik türlerinde de kullanıldığı görülür. Eşsiz sesi ve nazik yapısıyla viyolonsel, müzisyenler tarafından zevkle çalınan enstrümanlardan biridir. Çello modellerinin çalma prensibi aynıdır. Fakat çello boyutları arasında değişiklik görülebilir. Tam boy olanlar 4/4 olarak ifade edilirken daha farklı boyutlarda olanları bulmak da mümkündür.
Kaliteli Çello Modelleri
Viyolonsel özellikle caz ve klasik müzikte kullanılması tercih edilen zarif bir müzik aletidir. Keman benzeri bir görünümü vardır. Müzik aletleri bizzat çıkardıkları ses ile işlevlerini yerine getirdiklerinden, ürünün üretildiği malzeme oldukça önemlidir. Enstrümanlar pek çok farklı malzemeden üretilebilir. Müzisyenler için ürün kalitesi ve buna bağlı olarak ürünün üretildiği malzeme en önemli kriterleri oluşturur. Çello müzik aleti farklı malzemelerden üretilir. Müzisyenler enstrümanlarını tercih ederken ürünlerin imal edildikleri bu malzemelere dikkat ederler. Üretildikleri malzeme değişkenlik gösterse de viyolonsel boyutları birbiriyle aynı olarak kabul edilebilir. Viyolonselin üretildiği malzemeler olarak kontrplak, karbon ve ağaç olarak sayılabilir. Viyolonsel üretiminde kullanılan ağaçlar farklılık gösterebilir. Ihlamur, ladin, kavak gibi türler genellikle tercih edilen ağaçlardandır. Karbon çello oldukça dayanıklı bir madde olan karbondan yapıldığı için son derece sağlamdır. Yine ısı ve neme oldukça dayanıklı olan karbon maddesinden üretilen viyolonsellerin tercih edilme sebeplerindendir. Karbondan üretilmiş ürünler ile karbon ile kaplanmış ürünler birbirinden farklıdır. Karbon kaplama olan çalgılar, diğer malzeme türlerinden elde edilmiş fakat karbon maddesi ile kaplanır. Bu sebeple tercih konusunda farklılıklar barındırabilir. Kontrplak viyolonseller ekonomik ürünlerden kabul edilebilir. Bu müşterilerin ürün tercihlerini etkileyen bir faktördür. Kullanılan diğer bir yaygın malzeme ise ahşaptır. Genellikle ağaç türlerinden hafif ve yumuşak dokuda olanlar tercih edilir. Ihlamur ağacı pek çok farklı malzeme üretiminde kullanıldığı gibi viyolonsel imalatında da kullanılan başlıca ağaç türlerindendir. Yumuşak ve hafif dokusu onu tercih sebebi haline getirir. Abanoz ağacı da sağlam yapısıyla ve kolay elde edilebilen pürüzsüz dokusuyla özellikle müzik aletleri için tercih edilen ağaçlardandır. Söğüt ağacı da özellikle viyolonsel yapımında tercih edilen ağaç türlerindendir. Lamine ahşap, bazı viyolonsellerin üretiminde kullanıldığı bilinen malzemelerdendir. Özellikle yeni başlayanlar için çello seçimi yapılırken öncelikli tercihlerden birini ifade eder. Bir viyolonsel yalnızca tek bir ağaç türünden imal edilmez. Enstrümanın farklı bölümleri farklı ağaç türlerinden oluşabilir. Bu dayanıklılığın ve ses kalitesinin sağlanması için normal olan şarttır. Viyolonsel genellikle üst ve arka kısmının el ile yapıldığı bilinir. Bu tarz müzik aletlerinde makine imalatı tercih edilen yöntemlerden biri değildir. Ahşabın çatlamaması için farklı önlemler alınır. Viyolonselin kenarlarında bulunan ve purfling olarak isimlendirilen bu bölgeler ürünün çatlamasının önüne geçmek için kullanılır. Müzik aletlerinin, devamlı olarak kullanıldıkları ve pek çok farklı mekan arasında dolaştırıldıkları için yere düşme ve zarar görme olasılığı oldukça fazladır. Bu sebeple ürünlerin üretildikleri malzemenin dayanıklı olması ve kırılma ve çatlamalara karşı ekstra önlemler alınması ürünün doğasına uygundur. Her ne malzemeden üretilirse üretilsin ortalama bir viyolonselin ağırlığının 1.5-2.5 kilo arasında olduğu ifade edilir. Bu ağırlık zaman zaman daha ağır veya hafif olabilir.
Farklı Boyutlarda Üretilen Çello Seçenekleri
Viyolonseller, farklı taleplere uygun olarak farklı niteliklerde üretilirler. Öncelikle ilk kriter enstrümanın üretildiği malzemedir. Bu enstrümanın üretildiği üç temel malzeme ahşap, kontrplak ve karbondur. Ağaç çeşitleri farklılık gösterse de karbon ürünler yalnızca karbon elyafından imal edilir. Kontrplaktan üretilen ürünler genellikle yeni başlayan kişiler için önerilir ve daha ekonomik olarak kabul görür. Karbon ve ağaç ürünler dayanıklı ve sağlam yapıları sebebiyle tercih edilen ürünlerdendir. Karbondan üretilmiş enstrümanlar sıcaklık farkına ve neme karşı dayanıklı olmasıyla bilinir. Yine ağaç türü tercihi yapılırken yumuşak ve hafif ürünler ses kalitesi ve ürün dayanıklılığı için tercih edilir. İkinci en önemli nitelik bu çello ölçüleridir. Viyolonsel farklı kişilere uygun olarak farklı boyutlarda üretilir. Viyolonsel denince akla gelen standart model genellikle tam boy ve 4/4 olarak isimlendirilir. Aynı niteliklerde fakat daha farklı boyutlarda üretilmiş ürünler de bulunur. Özellikle çocukların kullanımına uygun olarak tasarlanan 1/16, 1/10, 1/8, 1/4, 1/2, 3/4 boyutlarında viyolonseller vardır. Bu boyuttaki ürünler yetişkinler tarafından da tercih edilebilse de çoğunlukla çocuklar tarafından kullanılır. Yaygın kullanılan adı “ladies size” olarak bilinen 7/8 ölçüsündeki viyolonsel ise genellikle kadın müzisyenler tarafından kullanılması uygun görülen ürün çeşididir. Çello satın alırken enstrümanı çalacak olan kişinin fiziksel ölçüleri ve gelişimi ön planda tutulmaktadır. Çalgının üretildiği malzemeler ve çalma prensibi standarttır. Bunun yanı sıra boyutları kişilerin farklılıkları gözetilerek buna uygun olarak belirlenir. Viyolonsel boyutları en başta yetişkinler ve çocuklar için farklı farklı belirlenir. 1/10,1/8,1/4,1/3,3/4 gibi ölçüler çocukların fiziksel gelişimine ve yaş grubuna özel olarak üretilmiş kabul edilir ve onlar tarafından kullanılır. Çello 4/4 ölçüsü genellikle standart viyolonseli tanımlamak için kullanılır. Bu nitelikteki enstrüman çeşitleri 14 yaş ve üzeri çocuklarca ve her yaştan yetişkin tarafından tercih edilebilir. Kadınlar için de 7/8 ölçüsünde özel bir form belirlenir. Ladies size olarak isimlendirilen bu ölçüdeki viyolonseller kadınların kullanımı için uygun kabul edilir.
Çello Modellerinin Farklı Renkleri
Viyolonsel çeşitlerinin malzemeleri ve boyutları birbirinden farklılık gösterir. Temel olarak ağaç türlerinden imal edilen el yapımı çello modelleri farklı renklere sahip olabilir. Tasarım itibariyle birbirine benzerlik gösteren bu enstrüman siyah, gri, yeşil, kırmızı gibi farklı beğenilere hitap edecek şekilde renklendirilebilir. Böylece estetik açıdan göze hitap eden bu çalgı türü farklı müşterilerin beğenilerine sunulur. Özellikle tercih aşamasında yeni başlayanlar ve gençler için bir teşvik unsuru olan bu renkli viyolonsel modelleri oldukça talep görür. Siyah çello, asil ve güçlü duruşuyla enstrümanın dolgun sesi birleştiğinde ortaya harika bir uyum çıkarır. Genellikle ahşaptan üretildiği için kahverenginin çeşitli tonlarında vücut bulan bu çalgı renklendirilerek farklı beğenilere hitap eder. Özellikle çocuklar ve gençler açısından onları enstrüman çalmaya teşvik etmek çok önemlidir. Gelecek kariyerlerinde ve estetik zevlerinin gelişmesinde bu tarz faaliyetlerin yeri büyüktür. Çello 1/8 5 yaş civarındaki çocuklar için uygun kabul edilir. Bunun yanı sıra 6-7 yaş civarı çocuklar için 1/4 çello ölçüsündeki çelloları almayı tercih edebilirsiniz. Müziğe adım atmak isteyen çocuklar ve yetişkinler için harika bir hediye alternatifi olabilecek viyolonseller, ulaştıkları anda onları oldukça mutlu eder. Öğrenme sürecinde ya da müzik hayatları devam ettiği müddetçe sizden bir hatıra olarak yanlarında durur. Böylece hayatlarında yer etmiş olabilirsiniz. Çello hakkında bilgi alma ihtiyacı diğer enstrümanlara oranla daha fazladır. Bunun sebebi çok fazla aşina olunan bir çalgı olmamasıdır. Fakat yeterli araştırmayı yaptığınızda ve ürün özelliklerini incelediğinizde doğru ürüne kolaylıkla karar verebilirsiniz.
Büyüleyici Sesi ile Elektro Çello
Büyük çelloları genellikle orkestralarda, klasik müzik ya da diğer müzik türleri icra edilirken duyabilmeniz mümkündür. Özellikle kalın perdedeki ses yapısı sebebiyle orkestralarda önemli bir konumda bulunur. Viyolonsel çıkardığı ses itibariyle genellikle insan sesine en çok benzeyen enstrüman olarak kabul görür. Çello çeşitleri farklı kategorilerde birbirinden ayrılır. Özellikle üretildiği malzeme, kullanıldığı yerler ve yapılarının farklı olması sebebiyle tasnife tabi tutulurlar. Elektronik olan viyolonseller genellikle güçlü ve tok ses çıkarmalarından dolayı tercih sebebidir. Bu tarz viyolonsellerin temelde çalım tekniği aynıdır. Fakat kullanılması için elektronik bir aksam gerektirir. Bir amfi ile beraber hareket etmek durumunda olan bu enstrüman çeşidi performans sanatçıları tarafından özellikle tercih edilir. Amfisi olmaksızın çok az düzeyde ses elde edebileceğiniz bu tür, özellikle apartmanda yaşayan ve yüksek sesle prova imkanı olmayan müzisyenlerin kurtarıcısı olabilir. Özellikle geç vakitlerde ya da kalabalık yerleşim yerlerinde bu özelliği sebebiyle tercih sebebidir. Bunun yanı sıra amfiye takılacak bir kulaklık sayesinde sessiz bir biçimde ve yalnızca kendiniz duyacak şekilde bir performans gerçekleştirmeniz mümkündür. Tüm bu avantajların yanı sıra elektro çello ağır bir yapıya sahiptir ve bir yerden bir yere götürülmesi biraz zor olabilir. Fakat bu durum tercih aşamasında ön plana çıkan kriterlerden birini genellikle oluşturmaz. Bunların yanı sıra standart viyolonsel çalmaya alışkın bir müzisyen elektronik olan viyolonseli çalmakta genellikle sıkıntı yaşamayacaktır. Fakat ortaya çıkan ses ve tınıda bazı farklılıklar olması normaldir. Yeni başlayan kişiler için genellikle normal viyolonsel çalması tavsiye edilir. Elektronik viyolonsel ise daha sonrasında tercihen çalınabilir bir tür olarak görülür. Değişik niteliklerdeki ürünler farklı fiyatlandırmalarla sizlere sunulur.
Doğru Çello Seçimi İçin İpuçları
Viyolonsel seçerken çalacak kişinin nitelikleri göz önünde bulundurulur. Öncelikle kişinin yaşı, yetişkin olup olmadığı, yeni başlaması ya da zaten bir çellist olması seçilecek ürün tipinde etkilidir. Çello seçiminde dikkat edebileceğiniz bazı ipuçları şu şekildedir:
- Öncelikle yeni başlayanlar için ucuz çello çeşitleri ön planda bulunur. Kontrplak malzemeden üretilmiş olan ürünler ekonomik olduklarından dolayı bu kişiler için önerilir.
- Müzik aletine uyum ve istikrar sağlanıp sağlanamayacağı konusu netliğe kavuştuktan sonra diğer çeşitler tercih edilebilir. Bunun yanı sıra çalgı boyutları da özellikle yaş grubuna göre farklılık gösterir.
- Standart ölçüdeki viyolonsel genellikle 4/4 olarak ifade edilir. Bu boyuttaki çellolar 14 yaş ve üzeri çocuklarca ve yetişkin gruplar tarafından rahatlıkla taşınabilir ve çalınabilir.
- Çocuklar için ise çello 3/4, 1/8 ve 1/4 gibi ölçülerde üretilir. Daha minimal boyutlarda olan bu ürünler 14 yaştan küçük çocuklar tarafından daha rahat bir şekilde kontrol altında tutulur ve çalınır.
- Kadınlar için 7/8 boyutu özel bir ölçü olarak kabul edilir. Özel olarak ladies size olarak isimlendirilmiş olan bu tarz çalgıyı kadınlar rahatlıkla tercih edebilir. Bu seçimler yapılırken kişilerin bireysel özellikleri dikkate alınır.
- Daha doğru sonuçlara ulaşmak için kişisel farklılıklar göz önünde bulundurulur. Her çocuk ya da her yetişkin aynı ölçülerde bulunmadığından genelleme yapılarak verilen tavsiyeler herkes için uygun olmayabilir.
- Bireysel farklılıklar gözetilerek bir tercih yapılırsa doğru sonuca ulaşılması daha mümkün olur. Yine elde edilmek istenen ses düzeyi ve ses kalitesine göre farklı malzemelerden imal edilmiş ürünler tercih edilebilir.
- Genellikle ağaç türlerinden imal edilen viyolonseller kişisel zevklere uygun olarak farklı renklerde tercih edilerek kişisel zevklere uygun hale getirilebilir.
Farklı Fiyat Seçenekleriyle Çello Modelleri
Viyolonsellerin fiyatları, ürünlerin nitelikleri göz önüne alınarak özenle belirlenir. Malzeme, ses kalitesi, tasarım gibi faktörler çello fiyatlarını belirleyen temel unsurlardandır. Çellolar farklı malzemelerden üretilebilir. Ahşap, kontrplak ve karbon çeşitler bunlardan bazılarıdır. Yine türlerine göre bir tasnif yapılacak olursa akustik, karbon fiber, elektrikli ve tam boy çellolardan söz edilebilir. Akustik viyolonseller genellikle bir orkestra içerisinde bulunur ve herhangi bir elektrik bağlantısı ya da sistemi gerektirmez. Elektronik çello ile standart viyolonsel çalmak arasında önemli bir fark bulunmaz. Fakat özellikle yeni başlayanlar için öncelikle elektronik olmayan bir viyolonsel çalmayı öğrenmek önerilir. Çello özellikleri özellikle elektronik ve akustik modeller arasında değişiklik gösterir. Elektro çello bir elektrik sistemine bağlı olması sebebiyle daha tok ve dolgun bir ses meydana getirir. Karbon fiber çellolar da populer bir diğer ürün tipini ifade eder. Malzemenin dayanıklılığı ve sağladığı ses kalitesi sebebiyle pek çok çellist tarafından özellikle tercih edilir. Bunun yanı sıra pek çok farklı ölçüde bu nitelikte ürün bulunabilmesi sebebiyle farklı gruplar için de oldukça popüler bir ürün çeşidini oluşturur. Çello ne kadar sorusu müşteriler için çok önemlidir. Aldığınız ürünün harcadığınız parayı karşılaması ve uzun süre kullanılabilmesi alışveriş yaparken özellikle üzerinde durulan konulardandır. Viyolonsel alırken öncelikle malzeme kalitesi ve ses dolgunluğuna dikkat edilir. Tüm bunlar fiyatı ortaya çıkaran temel etmenlerdir. Hepsiburada sayesinde dilediğiniz çelloya ulaşabilir ve zevkle müzik hayatınıza başlayabilirsiniz.
Çello Nasıl Çalınır?
Viyolonsel özel malzemelerden imal edilen bir yay vasıtasıyla çalınır. Standart ve elektro çello arasında bir teknik farkı yoktur fakat ortaya çıkan ses farklılık gösterebilir.
Standart Bir Çellonun Ağırlığı Ne Kadardır?
Bu çalgı, genellikle farklı malzemelerden üretilebilir. Malzeme tipi değişse de çello ağırlığı genellikle bir be iki buçuk kilo arasında değişkenlik gösterir.
Çello Boyutları Nedir?
Bu enstrümanın boyutları yetişkin ve çocuklar için farklılık gösterir. 4/4 boyut yetişkinlerin ve 14 yaş üzerindeki çocuklar için üretilir. Geri kalan ölçüler çocuklar için uygundur.
Çello Hangi Malzemeden Üretilir?
Bu çalgı genellikle üç temel malzemeden üretilir. Bu malzemeler genellikle kontrplak, ahşap ve karbon olarak sınıflandırılır. Son derece dayanıklı bir yapıya sahip olan bu malzemeler sayesinde enstrümanınızı zevkle uzun yıllar çalabilirsiniz.
