Motorlu araçların fren sistemi balatalar üzerine kuruludur. Araçların durdurulmasında oldukça önemli bir role sahip olan fren balatası, tekerlek üzerinde konumlandırılır ve frenleme mekanizması üzerine yerleştirilir. Balatalar genellikle yarım ay şeklinde olmasına rağmen, araçtan araca ihtiyaçlar doğrultusunda farklı şekillere bürünmektedir.
Bosch Fren Balatası
Motorunuz yüksek bir güce sahip olsa dahi, frenler bu gücü karşılayamadığı sürece güvenliğiniz tehlikede demektir. Fren ekipmanları tarafından sağlanan bu güvenlik ise ancak doğru fren balataları ile sağlanabilir. Ne var ki, güvenlik için genel bir formül bulunmuyor olsa da, Bosch her araç modeli için özel çözümler üretmektedir. Çok sayıda balata arasından, her zaman en ideal özelliğe sahip, sürtünme katsayısı, konfor ve aşınma davranışı arasında mükemmel dengeyi sunan bir fren balatası seçilmelidir. Bu seçim dinamometre test standardında ve araçta gerçekleştirilen yüksek maliyetli deneyler baz alınarak yapılmaktadır.
Balata soğukta ve sıcakta yüksek sürtünme katsayısına sahip, suya ve yağa karşı dirençli, yavaş ısınan bir sürtünme malzemesidir. İçeriğinde amyant, reçine gibi sürtünmeye dayanıklı maddeler bulunur. İster makine olsun ister motorlu taşıt, frenleme mekanizmalarının vazgeçilmez parçasıdır.
İdeal bir frenleme mekanizması için balatalar önem arz ettiği kadar, balataların kalitesini belirleyen unsurlar da elbetteki içerisinde kullanılan katmanlardır. Bu katmanlar şunlardır: Sürtünme materyali; araca özel olarak üretilen katmandır. Ara katman; optimum sıkıştırılabilirlik sağlar ve ısı geçişini azaltır. Yapıştırıcı; yüksek kesilme dayanımı sağlar ve sürtünme materyali ile balata taşıyıcısını birbirine bağlar. Balata taşıyıcısı; yüksek malzeme dayanımı sağlar. Sönümleme diski ise konforlu sürüş özelliklerini sağlar.
Balatalar çok yüksek sıcaklıklara maruz kalan organik kompozitlerdir. İnorganik maddeler ve bir takım metaller ihtiva etseler dahi, kompozit matrisini oluşturan esas bağlayıcı malzeme reçine organiktir. Yani yanabilir, yüksek sıcaklıklarda kimyasal bozunmalar geçirebilir ve hatta bağları kırılabilir. Günümüzde asbestli balataların yerini asbestsiz, çeşitli elyafların bir araya getirilmesiyle oluşturulan karışım almaktadır. Bu elyaflar; aramid, poli akrilik, selüloz, taş yünü, cam, çelik yünü ve metalik elyaflardır. Asbestli balataların üretim kolaylığı olmasına rağmen artık daha güvenli ve daha performans vaat eden balatalar üretilmektedir.
Bosch Fren Balatası Fiyatları
Bosch fren balataları fiyatları, aracın markasına, modeline ve türüne göre farklılık göstermektedir. İtfaiye aracı, otobüs, tır, kamyon, çekici gibi araçların lastik ebatları daha büyük olacağından, balataları da daha kalın ve büyük çaplıdır. Buna bağlı olarak ürün fiyatları, normal araçlardan daha yüksektir.
Fren balatası yumuşak ya da sert olabilmektedir. Ayrıca kullanıcı tarafından isteğe bağlı olarak da seçilebilir. Aracı durdurabilmek adına her zaman başvurulan frenleme mekanizmasının çalışması balatalara bağlı olduğundan, balatalar zamanla yıpranarak deformasyona uğrayacaklardır. Sert balatalar uzun süre dayanabilmelerine karşın frenleme mesafesi uzundur, randıman vermezler. Buna rağmen yumuşak özellikli balatalar sert balatalara nazaran çok daha iyi frenleme yapabildikleri halde, daha çabuk aşınırlar. Her ne kadar maliyet açısından sert balataların daha uzun süre kullanılabilmesiyle tasarruf sağladığı görülse de, kendi sağlığımızı düşünerek doğru kararı vermemiz gerekmektedir. Ayrıca günümüz şartlarında şehir içi trafikte kullanılan araçlarda, balatalar kırsal kesimlere nazaran daha çabuk tükenmektedir.
Ortalama bir fren balatasının ömrü altmış bin kilometredir. Balatanın ömrü agresif ya da yumuşak kullanıma göre artar ya da azalır, ne zaman biteceğini söylemek pek de mümkün değildir. Yani balatanın ömrü tamamen sürücüye bağlıdır. Balataların bitip bitmediğini ancak yetkili servis anlayabilir. Gerekli görülürse değişimi yapılmalıdır. Balata araç için çok önemlidir. Balatası bitmiş bir araç normal durma mesafesinde duramaz ve durmak için çok daha uzun mesafeler gerekir. Ayrıca balataları biten araçta balata kokusu oluşur. Kötü durumdaki fren balataları; disklerin aşınmasına ve ani frenlemede aracın kontrolünü kaybetmenize sebep olur. Bu nedenle balatalar düzenli olarak kontrol ettirilmelidir.
