Farklı iklim şartları ve farklı bölgeler için, barınma çözümleri de farklılaşmıştır. Günümüzde soğuk bir ilde yapılan inşaat planlaması ile sıcak bir ilde yapılan inşaat planlaması birbirinden oldukça farklıdır. Bu farklılığın sebebi kullanılan inşaat malzemelerinin desteklenerek, binanın bulunduğu bölgenin şartlarına uygun inşa edilmesini sağlamaktır. Bu bakımdan inşaatlar yapılırken yalıtımı da gerçekleştirilir. Yalıtım, binayı dış etkenlerden ve içeride oluşan bir takım kullanıma bağlı olan etkenlerden korumaya yönelik, izolasyon malzemeleri kullanılarak koruma işlemine verilen isimdir. Bu anlamda bir bina yalıtım-izolasyon malzemeleri ile ısıya, sese, suya karşı korunaklı ve izole hale getirilebilir. İç yalıtım malzemesi olarak da kullanılan malzemeler iç mekanda ses, ısı, su yalıtımı sağlamaktadırlar.
Bunun yanı sıra izolasyon malzemeleri bir binayı yangın ve tesisat arızaları gibi birçok konuda da avantajlı hale getirecektir. Teknik açıdan uygun yalıtım araçları kullanılarak oluşturulan bir bina dış faktörler için oldukça güvenlidir. Ses kirliliğini önleme, iç mekan iklimlendirme koşullarını verimli bir biçimde sağlama ve bu sayede iklimlendirme maliyetlerini azaltma, enerji tasarrufu, emniyetli ve afetlere karşı yalıtılmış bir yaşam alanı oluşturma, hijyen sağlayan malzemelerle insan sağlığını emniyet altına alma konularında mutlaka bir binada yalıtım malzemeleri kullanılmalıdır. Enerjiden %40-60 oranlarında tasarruf sağlamak ve rutubet ihtimalinden korunmak başlıca yalıtım sebepleridir.
Yalıtım malzemeleri kullanım amaçları, içerikleri ve yalıtkanlık-iletkenlik değerleri gibi faktörler bakımından kategorize edilirler. Isı yalıtımı, su yalıtımı, ses yalıtımı, tesisat ve yangın yalıtımı gibi yalıtım çeşitleri vardır. Kullanılan yalıtım malzemeleri yalnızca binaların dış cephe yalıtımlarında değil aynı zamanda araç yalıtımı, iç cephe yalıtımı, duvar yalıtımı gibi farklı alanlarda da kullanılabilmektedir. Peki yalıtım çeşitleri nelerdir?
Isı Yalıtımı
Isı yalıtımı, ısı iletkenliği düşük malzemeler kullanılarak soğuktan ve sıcaktan korunması istenilen bölgenin iklimlendirme koşullarının sağlanması işlemine denilir. Isı yalıtımı binalarda ve araçlarda yüksek oranda enerji tasarrufu sağlarken sağlıklı bir iklimlendirme olanağı sunar. İnsanların yaşam alanlarının tasarlanmasında farklı iklim koşullarında inşa edilebilmesini sağlayan ısı yalıtımının sağlanması için, mimari çeşitlilik ve kullanım alanları çeşitlendikçe kullanılan malzeme türü de çeşitlenmektedir. Kullanılan malzeme türleri genelde cam yünü, polistren ve poliüretan gibi plastik köpük malzemeler, perlit, mantar, odun lifi, yonga, elyaf ve rende talaşı gibi malzemeler olabilir. Bu malzemeler çeşitli şekillerde kullanılarak mekan içerisinde yalıtım sağlamak için kullanılabilir. Aynı zamanda iç yalıtım malzemesi olarak boya kullanılması da mümkündür. Boya ile yalıtım seçeneği oldukça yaygın ve kullanışlıdır.
- Cam yünü ve taş yünü: Bazı inorganik maddelerin veya bazalt taşının çok 1200-1500 derecelerde ısıtılarak birleştirilmesi ile oluşturulmuş, ısı iletkenlik değeri oldukça düşük ve dış cephe yalıtım malzemesi olarak kullanılabilen bir çeşit yalıtım ürünüdür. Duvar ses yalıtım malzemesi olarak da işe yarayan bu ürünler ülkemizde inşaat sektöründe sıkça tercih edilir.
- Cam köpüğü: Cam parçalarının 510 derecede ısıtılması sonucu cam parçalarının başka maddelerle sıvılaşıp parçalanıp levha halinde geri birleşmesi ile oluşan ısı iletkenlik değeri uygun ve buhar geçirgenliği az olan bir yalıtım malzemesidir. Kullanım alanları cam yünü ile aynıdır. Duvar ses yalıtım malzemesi ve ısı yalıtım malzemesi olarak kullanılabilir.
- Fenol köpüğü: Tesisat yalıtımlarında sıkça kullanılan fenol köpüğünün yapısı gözenekli ve buhar geçirme özelliğine sahiptir. Dolayısıyla genellikle su yalıtım ihtiyacı bulunan alanlarda kullanılmaz.
- Genleştirilmiş mantar: Difüzyon direnç (su geçirgenliğine direnç sağlama) oranı çok düşük olduğu için yine su yalıtımı malzemesi olarak kullanılmaz fakat 150-200 derecelerde levha halinde ısı yalıtım malzemesi olarak kullanılır.
- Genleştirilmiş perlit: İncitaşı’nın ani ısıya maruz bırakılarak genleştirilmesi sonucunda meydana gelen baloncuklu ve ısıya dayanıklı yapıdır. Ülkemizde üretilmekte olan perlit ısı yalıtımı için sıkça kullanılmaktadır. Perlit yardımı ile ateş tuğlası, harç ve izolasyon borusu yapılabilmektedir.
- Polietilen köpük: Isı geçirgenliği oldukça düşük olup genellikle parke altı ısı yalıtımı veya darbe emici özellikleri ile sıkça inşaat sektöründe kullanılır. Levha halinde bulunabilen bu köpük ürün korumak için de kullanılabildiği gibi, yapısı itibariyle genelde tesisat koruma ve ısı yalıtımında oldukça başarılı bir üründür.
- Poliüretan köpük: Kolay kullanımı sayesinde fazlasıyla tercih edilir. Püskürtülerek kullanılan ürün genellikle araç ses yalıtım malzemesi veya ısı yalıtımı, konut içerisinde kapı montajı gibi alanlarda doldurma veya zemin-tavan ses yalıtımı, duvar ses yalıtımı alanlarında kullanılabilmektedir. Aşırı yapışkan yapısı kuvvet gerektiren işler için uygundur.
- Extrüde polistren: Ekolojik faydaları ve ısı dayanıklılığı ile bilinen, XPS olarak da adlandırılan bu ürün inşaat sektöründe bir binaya baştan aşağı dış cephe yalıtım malzemesi olarak kullanılabilecek oldukça verimli bir malzemedir. Elastik bir yapısı vardır Isı geçirgenliği oldukça düşük olan ve suya karşı direnç özellikleri göstererek suya dayanıklı zemin oluşturmakta da kullanılabilmektedir.
- Expande polistren: EPS de denilen Expande polistren, hafif yapısı ile bilinmekte ve ısı geçirgenliği oldukça düşük bir malzeme olup inşaat sektöründe ısı yalıtımı konusunda popüler olarak kullanılan dış cephe yalıtım malzemesidir. Sıkı bir yapısı vardır ve kapalı gözenekte sıkışmış hava prensibi ile geçirgenliği en aza indirilmiştir.
Su Yalıtımı
Binalarda su yalıtımı suyun, nemin, yağmurun etkileyebileceği alanlarda doğru malzemelerin kullanılarak verebileceği zararları engelleme işidir. Binaların temel, çatı, duvar gibi alanlarında kullanılmakla birlikte su yalıtımı malzemeleri araçlar gibi diğer mekanlarda ve alanlarda da kullanılabilir. Su yalıtımı yapılmamış alanlarda temelden gelen su ile korozyon ihtimali veya yapının su sızdırması, rutubet oluşması ve bu gibi sebeplerden yapının yıkılması ve bozulması mümkündür. İzolasyon yapılmayan binalarda deprem riski oldukça artmaktadır. Su yalıtımı için kullanılan malzemeler tabii asfalt, suni asfalt, mastik asfalt, silikon, bitüm, katran, ruberoit, cam tülü, yalıtım pestili gibi malzemelerdir.
Ses Yalıtımı
Ses yalıtımı genelde ısı için kullanılan malzemeler sayesinde binalarda kolayca sağlanabilmektedir. Hem dışarıdan gelen ses kirliliğini minimize etmek hem de iç mekandan çıkan sesin dışarıya yansımasını engellemek için kullanılan ses yalıtımı genellikle akustik düzenleyen sünger yapılı malzemeler ile gerçekleşir. Araç ses yalıtım malzemesi olarak da kullanılabilen bu süngerler ses yalıtımı için olmazsa olmazdır. Duvarlara da uygulanabilen duvar ses yalıtım malzemesi ürünleri aynı zamanda ekipmanlara ve tesisatlara uygulanabilir.
- Ahşap yünlü levhalar ve ahşap lifli levhalar: Ahşap talaş yünü çimento ile özel olarak birleştirilir ve geçirgenliği düşük bir hal alır. Ağaç liflerinin dayanıklı yapısı sayesinde uzun süre koruma sağlar. Kırılma ve dökülmeler konusunda dayanıklıdır çünkü ses yalıtımını sağlaması için çimento polistren köpük gibi malzemelerle birlikte kullanılır. Rutubetten de koruduğu bilinen ahşap yünü ve ahşap lifi levhalar araç ses yalıtım malzemesi ve duvar ses yalıtım malzemesi olarak sıkça kullanılır. Ses stüdyoları, zemin ses yalıtımı, hastaneler, ses hassasiyeti bulunan her alanda kullanılabilmektedir ve ısı yalıtımı da sağlar.
- Mantar levhalar: Mantar levhalar genellikle ısı ve ses yalıtımının bir arada gerçekleştirilmesi gerektiği zamanlarda kullanılır. Esnek yapısı dolayısıyla tercih edilen bir üründür. Zemin ses yalıtım malzemesi, araç ses yalıtım malzemesi ve duvar ses yalıtım malzemesi olarak kullanılabilmektedir.
