Pelet soba, 1900'lü yıllarda icat edilen ve ortaya çıkan petrol krizi ile dünyada kullanımı yaygınlaşmaya başlayan bir ısınma aracıdır. Günümüzde doğaya zararı az olan ısınma araçları arasında kabul edilir. Soba çeşitlerinden farklı olması nedeniyle pelet soba nedir ve nasıl çalışır gibi sorular merak konusu olur. Sürdürülebilirlik konusunda da UL sertifikalı olan pelet soba çeşitleri mısır, ayçiçeği ve kiraz çekirdeği gibi yakıtlar ile yanabilir. Bunun dışında yanıcı malzeme olarak pelet adı verilen malzeme kullanılır. Pelet, 20-30 mm uzunluğunda ve yaklaşık 10 mm çapında silindir forma sahiptir. Pelet, endüstri ve tarımda kullanılan malzeme atıklarının basınçla sıkıştırılarak elde edilmesine verilen isimdir. Bu atıklar genellikle odun parçası, talaş, kabuk, dal ve atık kağıt gibi malzemelerden oluşur. Tarımsal peletler ise domates, zeytin çekirdeği, kenger, ceviz ve fındık kabuğu gibi malzemeler de olabilir. Kazan veriminin tarımsal peletlerde dahi %93 civarında olduğu belirtilir. Pelet yakıtın zararlı karbon salınımı yapmadığı bilinir. Ortaya çıkan kül de tamamen zararsızdır ve tekrar doğada geri dönüşür. Bu nedenle çevreci bir değişim için tercih edilebilir. Pelet yakan soba ayrıca yakılan malzemenin yanında birim miktarınca da ekonomiktir. Peletin kömüre göre yüksek oksijen, düşük karbon değerleri ve yüksek yanma hızının oluştuğu araştırmalar sonucu gözlenen bir durumdur. Pelet kazanları sayesinde sıcak su ihtiyacının da karşılanıyor olması ve diğer alanların da bu su ile ısıtılması fonksiyonel olarak da ön plana çıkmasını sağlar. Pelet soba kalorifer kazanı çeşididir. Sıvı, fosil veya katı atıkların kullanıldığı kazanların yerine teknoloji ile geliştirilen zararlı karbon salınımının nötr olduğu ve atığının biyolojik ürün olması pelet sobaların kullanımını artırır. Güvenli bir kullanım sağlar ve soba zehirlenmesi gibi riskli durumlar pelet sobaların kullanılmasıyla ortadan kalkabilir. Isınma için yenilenemez enerji kaynaklarının kullanımı dünyanın geleceğini olumsuz etkilediği kadar ülke ekonomisini de dışa bağımlı hale getirebilir. Bu nedenle pelet sobanın yaygınlaşması biyokütle enerjisi ile ekonomide dışa bağımlılığı azaltabilir. Temiz enerji kaynakları ile de doğayı koruyabilmeyi sağlar.
Pelet Soba Nasıl Çalışma Prensibi
Pelet sobası temel olarak bir besleme tankı, iki üfleyici fan, yakma kabı ve kül toplama haznesi ile bacalar ve kontrol panelinden oluşur. Farklı pelet soba çeşitleri daha çeşitli parçalardan da oluşabilir. Doldurulabilir bir besleme kabından yanma kabı bir palet ile ayrılır. Bu palet aradan çekilince besleme kabından aşağı bir miktar pelet dökülür. Yakılan peletler kısa süre içerisinde ortamı ısıtabilir. Yüksek verimlidir ve %1 ila 3 oranında kül oluşturur. Kül toplama haznesinde küller birikir. Bu yukarıdan beslemeli ve elektriksiz pelet soba için geçerlidir ve birçok çeşide sahip pelet soba mevcuttur. Fan sistemleri ise peletin tam yanmasını sağlar ve daha ekonomik olması nedeniyle tercih edilir. Fan genellikle elektrikli pelet sobası türlerinde bulunur. Elektrikli çeşitler ise besleme haznesinden motorlu bir sistem aracılığıyla her defasında eşit şekilde yanma kabına ulaştıran bir dağıtıcıya sahiptir. Ayrıca konveksiyonel üfleyiciler ile de ortama bu ısı dağıtılır. Ateşleyici olarak da elektrikli çakmak, otomatik ateşleyiciler kullanılabildiği gibi el ile de yakılması sağlanabilir. Otomatik pelet sobası bakım, güvenlik, kontrol, ateşleme ve boşaltma gibi işlemlerin otomatik olarak yapıldığı soba çeşitleridir. Baca içerisinde oksijen oranını kontrol eden bir sistem vardır. Ayrıca otomatik olarak baca ve kazan temizliği de sağlanabilir. Daha büyük modeller için internet bağlantısı aracılığıyla kontrol edilebilen ve sıcaklık farkını dengeleyebilir. Manuel pelet sobası ise genelde elektrik kullanımına ihtiyaç duyulmayan sobalardır. 100 m²ye kadar bir kullanım için manuel sobaları tercih edebilirsiniz. Ayrıca odun gibi malzemelerin kullanılabildiği modeller de vardır. Manuel sobalarda da büyük alanlar için üfleme fanı bulunabilir. Bu elektrik bağlantısı gerektirir. Ancak fan kullanılmadığında elektrik kullanmanıza gerek yoktur. Yanma hızı ve yakıt ayar hızını kontrol edebildiğiniz bir kol da mevcuttur. Pelet yakıtlı soba fan çıkışları sadece belirli bir alanın değil diğer odalar ve üst katların dahi ısınmasını sağlayabilir. Bacalar uygun ölçülerde rahatlıkla takılabilir. Otomatik sobalarda ise kontrol ekranı ile güvenle kullanabilirsiniz.
Pelet Soba Çeşitleri
Pelet sobaları farklı büyüklükteki alanları ısıtabilir. Petekli pelet sobası ile de peteklerde sıcak su akışı yapabilirsiniz. 250 m²ye kadar alanı ısıtabilir. Manuel ve otomatik sobalara göre büyüktür. Sulu pelet sobası içerisindeki türbülatörler sıcak hava akışının sağlandığı pelet sobalarda aynı zamanda suyun ısınmasını da sağlar. Sulu, hidro, petekli ve kaloriferli pelet soba olarak bilinen sobaların tümü aynı işlevi görerek bir sıcak su döngüsü oluştururlar. Evdeki petekler ve termostatlar ile bağlanabilen modeller vardır. Isı miktarı belirli bir seviyeye ulaştığı zaman petekler tamamen ısınır. Bu özelliklere sahip sobalar otomatiktir. Isı değerini gösterebilen panelleri vardır. Kumanda ile peletin otomatik olarak dökülüp yanmasını sağlayabilirsiniz. Wi-Fi bağlantısı ile de dışarıdayken dahi sobayı çalıştırabilmek mümkündür. Üflemeli pelet sobası hem otomatik hem de elektrikli fana sahip manuel modellerde görülebilir. Bu özellik aslında her alanın aynı anda ısınmasını sağladığından klasik bir sobadan çok kalorifer rahatlığı sunar. Fırınlı pelet sobası sadece manuel modellerde değil çoğu modelde gelişmiş özellikleri ile bulunur. Kuzineli pelet sobası olarak da bilinen modellerde farklı kademelere sahip geniş bir fırın bulunurken üst cam bölmesi ise yemek pişirilmesi için tasarlanmıştır. Haftalık programlama, şömine görünümü, oda termostat bağlantısı ve sıcak su eşanjörü ile neredeyse bir evin tüm ısı ile ilişkili ihtiyacını karşılar. Ayrıca odun diğer malzemeleri yakma imkanı olan modeller de mevcuttur. Otomatik ve manuel özellikleri de bir arada bulabilirsiniz. Döküm pelet sobası ve birçok malzemeden pelet sobaları üretilebilir. Döküm sobanın şeklini zamanla kaybetmeyen, ısıyı kolay kaybetmeyen ve eşit dağıtan yapısı nedeniyle evlerinizde tercih edebilirsiniz.
Estetik ve Modern Pelet Sobaları
Evlere veya işyerlerine alınmak için seçilen sobalarda görünüm ve kullanışlı olması oldukça önemli görülür. Çevre dostu oluşu da tercih edilme nedenleri arasındadır. Pelet soba modelleri ısınma, sıcak su ve pişirme gibi farklı alternatifleri sağlayabilir. Teknoloji ile de hem kullanımı rahat hem de modern bir görünüm yakalayabilirsiniz.
İşyerlerinde veya geniş alanlarda kule pelet sobası tercih edilir. Görünüm olarak da estetiklik sağlayan birçok kule tipi sobalar vardır. Görünüş itibariyle roket pelet soba olarak da adlandırılır. Genellikle tavana kadar uzun ve ince bir yapısı vardır. Dış mekan pelet sobası olarak kullanılan başka modellerine de ısı palmiyesi adı verilir. Elektriksiz modellerdir ve cam bölmesi ile şömine görünümü verir. Restoran, kafe, atöyle, kış festival alanları ve dış mekan organizasyonlarında oldukça şık bir görünüm sağlar. Bir yere bağlanmaz ve bacasız pelet soba olarak da bilinir. Dış mekanda dahi doğal hava sirkülasyonu ile yanarak pelet yakıtının %95 lik kısmını enerjiye çevirebilir. Pelet sobası şömine çeşitleri ise duvara monte edilebilen üflemeli modellerdir. Şık bir görünüm sağlar. Pellet ile birlikte odun da kullanılabilir. Küçük pelet sobası çeşitleridir ancak klima gibi çalıştığı için evi ve fanlar ile her alanı ısıtabilir. Neredeyse evde ve işyerinde kullanılan pelet sobaların hepsi şömine görünümünü sağlar. Cam ile desteklenen bu modeller estetik bir özellik verir. Bu nedenle istediğiniz modelde camlı pelet sobası bulabilmeniz mümkündür. Cam ısıya dayanıklıdır ve hava sızdırmaz. Evde kullanım için için dekoratif ve modern bir pelet soba arıyorsanız ev tipi pelet sobası çeşitleri içerisinde seramik kaplama modellerini inceleyebilirsiniz. Renk seçenekleri ile şık bir görünüm sağlar. Arka ve üst olmak üzere genelde çift baca girişi de mevcuttur. Küçük evlerde dahi modern bir çizgi veya vintage bir görünüm sağlayan mini pelet sobası çeşitleri vardır. Üflemeli özellikli olanlar ise daha büyük alanlara da ısı sağladığı için bu boyutları da inceleyebilirsiniz.
Pelet Soba Kullanım Önerileri
Pelet sobaların verimliliğini artırmak için bazı kullanım önerileri de sunulur. Bunlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:
- Nem oranının artırılmasının yüksek ısıl değeri sağladığı belirtilir. Bu nedenle mısır veya nişastalı atıkların pelet ile kullanılması iyi bir tercih olabilir. Kül oluşumunu da azalttığı için sobanın daha uzun ömürlü olmasına yardımcı olur.
- Uzun süre pelet soba kullananlar da bunun gibi verimi artıracak yöntemler kullanır. Örneğin tutkal gibi yapışkan malzemeler de aynı nedenle kullanılması önerilmez.
- Uzun bacalı sobalar da tam yanmanın gerçekleşmesini sağlayan önemli bir faktördür. Bunu etkileyen havanın fazla olması olabilir. Bu nedenle fanlı sisteme sahip pelet sobalar geliştirilmiştir.
- Pelet soba çeşitlerinde bu hava ayarı otomatik yada manuel olarak da yapılabilir. Tercih ederken de bu özelliklere dikkat etmelisiniz. Genellikle çoğu peletler üstten beslemelidir. Bu pelet ve benzeri yakıtların üstten dökülerek yanmasını sağlayan modelidir.
- Alttan, üstten ve yatay beslemeli olarak üç farklı şekilde bulunabilir. En iyi pelet sobası bu çeşitlerinden biri olabilir çünkü besleme şekli pek etkilemez üstten beslemelinin avantajı ise daha hassas bir döküm sağlaması ve pelet deposunun ayrı olması nedeniyle tekrar yanma olasılığını azaltır.
- Güvenlik açısından geri yanmayı engellemek oldukça önemli bir özelliktir. Yatay ve alttan beslemeli tanklarda da geri yanmayı engelleyen faktörler kullanıldıysa tercih edebilirsiniz.
- Pelet sobası markalarını incelerken bu özelliklerin yanında pelet sobanın yapıldığı malzemeler de önemlidir. Silikon karbür ya da paslanmaz çelik bu açıdan oldukça avantajlıdır. Uzun ömürlü ve ısıya daha dayanıklıdırlar.
- Pelet sobalarının temizliğinin de sık yapılması verimi düşürmeden ısınmayı sağlar. Bunun için otomatik temizleme özellikli kazanlar da tercih edebilirsiniz. Ev tipi küçük modellerde haftada bir defa kül haznesini temizleyebilirsiniz. Büyük amaçlı sobalarda ise yılda üç defa bu temizlik yeterlidir.
- Su tasarrufu sağlamak için büyük evlerde sıcak su deposuyla beraber de bulundurulabilir. Pelet soba yorum ise genellikle kullanılan yakıt çeşitleri ve ürünlerin yakıt kapasitesi ile ilgilidir.
- Ortalama 20 kg yakıt kapasitesine sahip sobaların bir kısmı farklı yakıtlarla da ısınabilir. Uzun süreli bu miktarı yakabildiği için de kapasiteleri evler için yeterli olabilir.
Pelet Soba Avantajları
Pelet Orman Genel Müdürlüğü tarafından orman iyileştirme ve gençleştirme çalışmalarından elde edilen endüstriyel atıklardan ve diğer tarım faaliyetleri sonucu ortaya çıkan atıklardan oluşabilir. Bu nedenle doğa dostu bir ısınma yöntemi olarak kabul edilir. Herhangi bir zehirlenme riski oluşturmaması da pelet sobanın en büyük avantajlarındandır. pelet soba özellikleri her soba çeşidine göre farklılık gösterse de estetik görünümü ve şömine özelliği genel bir tercih sebebi olabilir. Bunun yanında pelet soba sulu sistem petekli evlerde tüm evi ısıtmayı, kuzineli olanlar ise geniş bir fırın ve yemek pişirme alanı sunar. Tüm bu özelliklerin bir arada oluşu da oldukça avantajlıdır. Pelet kuzinesi olan sobalar elektrikli şömine görünümüne de sahiptir. Karadeniz gibi bölgelerde tarımla uğraşan insanlar için kendi yakıtını bulma imkanı daha fazladır. Fındık kabuğu ve mısır doğal bir pelet malzemesidir. Bu nedenle evler için en ideal ısınma aracı olabilir. Fındık pelet sobası olarak bilinen bu sobalar ısınmayı kolayca sağlayabildiği gibi maliyeti de oldukça avantajlıdır. Fındık kabuğu gibi kendi yakıtını temin edebilenler için maliyet çok uygun olabilir. Pelet soba sistemi merkezi ısınmayı peteklerle sağladığı gibi fanları sayesinde en uzak alanları dahi ısıtabildiğinden bir sobadan avantajlıdır. Tüm malzemenin yanması ve en az düzeyde kül oluşturması, konforu, temizliği ve özellikle gelişmiş ve otomatik olanlar için bakıma çok fazla ihtiyaç duyulmaması da diğer avantajlarıdır.
Uygun Fiyatlı Pelet Sobalar
Pelet sobası kendi yakıtını üretenler için oldukça uygun fiyatlı olmakla birlikte pelet soba fiyat olarak tercihinize bağlı olarak değişir. Boyutları ve otomatik olması ile kullanılan malzemelerin farklılığı fiyatları etkiler. En uygun pelet sobası genellikle manuel olanlardır. Teknolojik olarak geliştirilen sobalar, su ısıtma özellikli olanların maliyeti de aynı oranda artar. Ancak ucuz pelet sobası olarak da uzun vadede iyi performans sağlayacak bir soba alabilirsiniz. Tüm çeşitleri bakım, onarım temizlik gibi alanlarda avantaj sağlar. Ayrıca ileriki dönemlerde elektrik arızası olabilmesi ihtimalini dikkate alarak elektriksiz modeller de tercih edebilirsiniz. En ucuz pelet sobası fiyatları olarak da manuel olanlar, fındık sobaları ihtiyacı karşılayabilir. Uzun yıllar kullanabilirsiniz. Eğer uzun süreli soba kullanımının gerektiği bir yerde yaşıyorsanız da yemek pişirme gibi alternatifleri olan peletli sobaları kullanabilirsiniz. Bu nedenle kuzineli olanları veya üzeri düz bir zemine sahip olan yemek ısıtma özelliği olan çeşitleri inceleyebilirsiniz. Şık tasarımlı ve çevre dostu pelet soba modellerini Hepsiburada üzerinden satın alabilirsiniz.
Pelet Pahalı Mıdır?
Pelet fiyatları kömüre oranla daha uygun olabilir ancak piyasa, pelet fiyatları üzerinde zamanla değişikliğe yol açabilir. Kullanım miktarı olarak da 1-2 gün içerisinde 20-40 kg arasında değişen kullanım oranlarına sahiptir. Kullanılan alanın büyüklüğü, mevsimin koşulları, bina yalıtımı gibi faktörler de kullanım miktarında etkili olur.
Pelet Boyutu Ne Kadar Olmalıdır?
Pelet kullanılan sobaya göre değişir. Her soba kendi yakıt miktarı ve boyutlarını belirler. Genel olarak peletler ise 6 mm ila 10 mm çapında ve 10-40 mm arasında değişen boyutlara sahiptir. Birinci sınıf pelet, çam ağacı atıklarından oluşur ve en az doğaya zarar veren ağaçtır. Kokusu ve dumanı da neredeyse hiç yoktur. Pelet dışında kullanımına izin verilen malzemeler ve boyutları da belirtildiyse onları da kullanabilirsiniz.
Pelet Sobası Brülörü Nasıl Çalışır?
Brülor, Türkçede tam karşılığı yakmaç olarak bilinir. Yakıtın hava ile karışarak alev ortaya çıkması ile çalışan bir mekanizmadır. Kuruyemişçiler, kazan daireleri, buhar makineleri ve ısı ihtiyacı olan yerlerde kullanılabilir. Pelet brülörün olduğu alana otomatik olarak döküldükten sonra brülör kendiliğinden alevlenir.
Pelet Sobalar Tehlikeli midir?
Pelet sobalar, güvenli bir kullanım sağlar. Bunun nedeni pelet biyolojik bir yakıttır ve karbondioksit salınımı çok azdır. Bu nedenle zehirleme riski bulunmaz. Çok az miktarda koku ve duman çıkar ancak rahatsız etmez. Kurulumu doğru şekilde yapıldığında ve kontrollü bir şekilde yakıldığı zaman riski yoktur. Pelet çabuk ısınır ve bu nedenle manuel olan sobalarda yakıt miktarını doğru ayarlamanız gerekir.
